Historia Kościoła Katolickiego według Adwentystów Dnia Siódmego (cz.3)

"Codzienny strój Rzymian był jednocześnie codziennym strojem pierwszych chrześcijan, gdyż większość pierwszych chrześcijan zamieszkiwała tereny należące do Rzymian. Warto w tym miejscu zaznaczyć, iż mityczni chrześcijanie pierwszych wieków nie byli outsiderami uciekającymi od rzeczywistości w półmrok katakumb, lecz zwyczajnymi mieszkańcami Cesarstwa, zatem ich ubrania także były „zwyczajne”. W anonimowym tekście pochodzącym z II wieku czytamy, iż „chrześcijanie nie różnią się od innych ludzi ani miejscem zamieszkania, ani językiem, ani strojem (…). Mieszkają w miastach greckich i barbarzyńskich, jak komu wypadło, stosują się do miejscowych zwyczajów w ubraniu, jedzeniu, sposobie życia”.

W pierwszych wiekach chrześcijaństwa sprawujący liturgię prawdopodobnie nie używali innych szat niż reszta zgromadzenia. Wyróżniała ich jedynie pełniona funkcja i związane z nią zajmowanie odpowiedniego, odrębnego miejsca. Odmienny strój duchownych był wręcz niemile widziany, o czym świadczyć może krytyka papieża Innocentego I (V w.), który zaniepokojony nowym stylem ubierania się duchowieństwa, napisał do biskupów Galii, iż duchowni powinni odróżniać się od wiernych świeckich w doktrynie, nie w szatach, w stylu prowadzenia rozmowy, a nie w ubiorze.

Sytuacja zaczęła zmieniać się dopiero w VI wieku, kiedy stroje codzienne, pod wpływem trendów panujących wśród ludów germańskich i galijskich, przeobraziły się i uległy skróceniu. Stroje duchownych nie poddały się nowej modzie i tym samym zaczęły odróżniać się od strojów świeckich."

"Używane w liturgii szaty liturgiczne wywodzą się z szat używanych w starożytności greckiej i rzymskiej. W pierwszych wiekach chrześcijaństwa szaty, które nosił kapłan sprawując czynności liturgiczne, nie różniły się od zwykłego ówczesnego stroju. Na czas celebracji liturgicznych kapłan zmieniał strój codzienny na świąteczny. Składał się on z długiej, przepasanej i ozdobionej dwoma purpurowymi paskami tuniki z rękawami, fałdzistej narzuty i sandałów. Od IV wieku modną stała się tak zwana „paenula”, czyli szata okrywająca całe ciało. Tę pierwotną formę kloszowego ornatu z szerokimi rękawami używano także w liturgii."

"Mówiąc o historii szat kapłańskich, należy zwrócić uwagę na dwie szkoły, na które można podzielić wszystkich badaczy strojów kościelnych. Ze względu na podejście do tematu – czysto religijne, teologiczne albo wyłącznie historyczne – wyróżnić można szkołę rytualistyczną oraz historyczną. W obu przypadkach głównym celem teoretyków jest osiągnięcie pełnej wiedzy poprzez jak najlepsze środki, tj. szczegółowe analizy czy porównywanie prac autorów i artystów z danych okresów istnienia Kościoła. Szkoły te odróżnia fakt, że badacze rytualistyczni za punkt wyjścia obierają zdobyte informacje udowadniające, że powstanie i używanie poszczególnych strojów wynika z Bożego nakazu. Badacze historyczni uznają zdobyte informacje za cel sam w sobie."

"Postanowiłem więc zająć się w tym tekście czym innym, mianowicie: zebraniem przesłanek dobitnie świadczących o tym, że już od samego początku istnienia chrześcijaństwa Rzym i jego biskupi byli uznawani za jego ośrodek kierowniczy. Myślę, że warto o tym napisać. Istnieją bowiem dziś historyczni ignoranci, gromko podnoszący swój głos w milionach egzemplarzy książek, którzy negują ten oczywisty fakt."

"Chrystus zagwarantował Apostołom i ich następcom nieomylność w sprawach nauczania, gdy powiedział: „Kto was słucha, Mnie słucha, a kto wami gardzi Mną gardzi, lecz kto Mną gardzi, gardzi Tym, który Mnie posłał” Łk 10:16. (...). Jeśli Chrystus słuchanie Kościoła nazywa słuchaniem siebie, to jest to wystarczającym gwarantem prawdziwości i nieomylności nauki Kościoła.

1Tm 3:15 nazywa nas: „Kościołem Boga żywego, filarem i podporą prawdy”. Nie wiadomo, w jaki sposób można doszukiwać się błądzenia Kościoła w nauczaniu, po takiej gwarancji Apostoła.

Kościół nie mógł zbłądzić, bo jest „Ciałem Chrystusa” 1Kor 12:27. Chrystus jest Jego „Głową” (Ef 1:22) i ma być z nim przez wszystkie wieki (Mt 28:20; por. Ef 3:21). Duch Św. też miał być z Kościołem na zawsze (J 14:16; por. Ap 3:6). Kościół wraz z Chrystusem ma przez wszystkie wieki oddawać chwałę Bogu (Ef 3:21).". (str.449)

"Teksty 1Tm 2:1, Kol 4:3, Ef 6:18n., 2Kor 1:11 ponaglają nas do modlitwy za drugich. Każda taka modlitwa jest modlitwą wstawienniczą. Czemu więc nie kierować próśb o wstawiennictwo do osób będących z Chrystusem? Przecież święci są upoważnieni do odbierania czci i udzielania nam wsparcia: „Jeżeli zaś jesteśmy dziećmi, to i dziedzicami: dziedzicami Boga, a współdziedzicami Chrystusa i skoro wspólnie z nim współcierpimy to po to, by wspólnie mieć udział w chwale” Rz 8:17. Święci według Ap 20:6 są „kapłanami Boga i Chrystusa”. Kapłan w Biblii to osoba wstawiająca się za ludem. Dotyczy to kapłanów ST, jak i Arcykapłana Jezusa. W związku z tym widać, że sam Bóg ustanowił ludzi świętych tymi, którzy po naszych prośbach mogą za nami wstawiać się u Niego.

Identycznie, jak osoby będące w niebie, „królewskim kapłaństwem” jest cała reszta żyjącego ludu Bożego (1P 2:9). Jeśli ci na ziemi mogą modlić się za innych ludzi (Kol 2:3), będąc kapłanami, czemu zabraniać modlitwy wstawienniczej kapłanom będącym w niebie? To, że zwracamy się do świętych, jako do żyjących osób, które mają się za nami wstawiać, ukazują słowa „Spowiedzi Powszechnej”: „Przeto błagam Najświętszą Maryję zawsze Dziewicę, wszystkich Aniołów i Świętych i was bracia i siostry, o modlitwę za mnie do Pana Boga naszego”. Nie jest więc to kult jakichś bóstw, lecz prośba do świętych osób o modlitwę za nas.

To, że w I w. po Chr. praktykowane było wzywanie świętych ST potwierdza Mk 15:35nn.; por. 9:4. Żydzi zrozumieli, że Jezus wzywa Eliasza i nie dziwiło ich to. Wątpili jednak w to, że on przyjdzie pomóc Chrystusowi. O interesującym nas fragmencie, w jednym z komentarzy, napisano: „Eliasz uchodził za osobę, do której Żydzi zwracali się w sytuacjach bez wyjścia. A stojący pod krzyżem mogli uważać, że Jezus modlił się w tej intencji do Eliasza” (komentarz KUL do Mk s. 349). Księga Syracha zawiera też pewien zwrot pochwalny o Eliaszu, ale i zarazem kierowany jakby wprost do niego: „Jakże wsławiony jesteś, Eliaszu, przez swoje cuda i któż się może pochwalić, że tobie jest równy?” (Syr 48:4 BT; por. kom. KUL: „Jakże sławny jesteś Eliaszu przez twoje cuda...”). W tekście Łk 23:42 łotr (zapewne Izraelita) przed swą śmiercią zwrócił się do umierającego Jezusa, widząc w Nim jakby pośrednika przed Bogiem. Tekst Jk 5:11 o świętych ST podaje: „Oto wychwalamy tych co wytrwali” („Oto jako błogosławionych czcimy tych, którzy wytrwali” BP; „Błogosławimy tych, którzy wytrwali” ks. Rom., kom. KUL). Tych, którzy uważają, że w Jk 5:11 źle przetłumaczono tekst grecki („błogosławimy tych”) i powinno być „za błogosławionych [szczęśliwych] uważamy tych” (NP) odsyłam do „Wielkiego Słownika Grecko-Polskiego Nowego Testamentu” (ks. R. Popowski s. 374), który poza takim znaczeniem podaje: „błogosławić, wychwalać kogoś”. Prócz tego Jk 1:12 podaje: „Błogosławiony mąż, który wytrwa w pokusie, gdy bowiem zostanie poddany próbie, otrzyma wieniec życia, obiecany przez Pana tym, którzy Go miłują”.

W NT Paweł, uwzględniając pośrednictwo Chrystusa, wstawia się u Niego za zmarłego zapewne już Onezyfora (2Tm 1:16nn.). W Kanie Galilejskiej osobą, która wstawia się za innych, jest Maryja (J 2:3nn.), a w domu Piotra inni wstawiają się u Jezusa za jego teściową (Łk 4:38).

Nieprawdą jest to, że kult świętych pojawił się w późniejszych wiekach. (...) słowa z „Męczeństwa św. Polikarpa” (ok. 156), które świadczą o sięgającym czasów apostolskich kulcie świętych i relikwii: „Tak więc mogliśmy później zebrać jego kości, cenniejsze od klejnotów i droższe od złota, aby je złożyć w miejscu stosownym. Tam też, jeśli to będzie możliwe pozwoli nam Pan spotykać się razem w weselu wielkim i radości, aby obchodzić rocznicę śmierci Polikarpa jako dzień jego narodzin i w ten sposób wspominać tych, którzy walczyli przed nami a zarazem ćwiczyć i przygotowywać tych, którzy będą walczyć w przyszłości” (18:2-3); „Jemu składamy hołd naszej adoracji, gdyż jest Synem Bożym, męczenników zaś kochamy jako uczniów i naśladowców Pana, a jest to rzeczą słuszną, gdyż w stopniu niezrównanym oddali się oni na służbę Królowi i Mistrzowi. Obyśmy i my również mogli stać się ich towarzyszami i współuczniami” (17:3). Później o kulcie świętych i relikwii oraz ich wstawiennictwie pisali: Orygenes (ur. 185) „O modlitwie” 31:5; Cyprian (zm. 258) Listy 12:2, 39:3, 60:5; „Didaskalia” (tuż po 200) XXVI:22,2-3 i „Akta męczeńskie Scylitian” (ok. 180): „Zakończyli żywot męczennicy Chrystusowi (...) i wstawiają się za nami u Pana, Jezusa Chrystusa”; por. „Męczeństwo Potamiany” (zm. 202) cytowane w „Historii Kościoła” (VI:5,3) Euzebiusza (ur. 260).". (Włodzimierz Bednarski W obronie wiary, wyd.2015, str.330-333)

"O zwracaniu się do aniołów Biblia mówi wielokrotnie (np. Łk 1:18, 34). Wspomniała też o ich pośrednictwie wobec „wszystkich świętych” Ap 8:3n. (por. Hbr 1:14, 2:2, Tb 12:12, Ga 3:19, Dz 7:38, Dn 12:1, Lb 22:31). Aniołowie są naszymi „współsługami” wobec Boga (Ap 19:10). Jeśli więc do ludzi będących współsługami możemy zwracać się z prośbą o modlitwę za nas, to i do aniołów także. Tb 11:14 mówi: „Niech będą błogosławieni wszyscy Jego święci aniołowie”. A Hi 5:1 wskazuje na możliwość zwracania się do nich: „Do kogo ze świętych się zwrócisz?” (por. Za 1:12, gdzie napisano, że anioł wstawia się za ludźmi)." (Włodzimierz Bednarski W obronie wiary, wyd.2015, str.334-335)