![]() |
Czy "Dniem Pańskim" chrześcijan powinien być szabat? | ![]() |
7) Twierdzą, że Jezus mówiąc: „szabat został ustanowiony dla człowieka, a nie człowiek dla szabatu” (Mk 2:27) nakazywał wszystkim ludziom (nie tylko Żydom) święcić ten dzień.
Odpowiedź. W fragmencie tym Chrystus zwracając się do Żydów, którzy otrzymali Prawo z przykazaniem szabatu („Izraelici winni pilnie przestrzegać szabatu jako obowiązku i przymierza wiecznego poprzez pokolenia” Wj 31:16), wskazuje, że poprzez swe rozważania doszli oni do absurdalnych wniosków np. odmawiania czynienia dobra w sobotę (Mk 3:1-5).
Gdyby święcenie szabatu dotyczyło wszystkich ludzi, a więc i chrześcijan, to zapewne byłoby to dobitnie ogłoszone i nauczane przez Chrystusa i Apostołów.
Tymczasem Dzieje Apostolskie opisując działalność Kościoła nie wspominają o jakimkolwiek gromadzeniu się chrześcijan w szabat (mówią natomiast o niedzieli - Dz 20:7).
Żaden z Listów Apostolskich nie wspomina także o praktykowaniu święcenia tego dnia przez prawdziwy Kościół. Listy św. Pawła ganią natomiast tzw. chrześcijan żydujących (judaizujących) np. Kol 2:16-17, Ga 4:8-10.
Dzieje Apostolskie opisują tylko i wyłącznie szabat jako dzień zbierania się Żydów: Dz 13:14, 27, 42, 44, 16:13, 17:2, 18:4. Św. Paweł udawał się na ich spotkania do synagog, aby korzystając z ich zgromadzeń głosić im wszystkim Chrystusa.
Św. Jakub w swej mowie podczas Soboru Jerozolimskiego wyraźnie odróżnia chrześcijan od Żydów. Stwierdza on, że charakterystyczne dla tych drugich są ich sobotnie zebrania: „Z dawien dawna bowiem w każdym mieście są ludzie, którzy co szabat czytają Mojżesza i wykładają go w synagogach” Dz 15:21. Sobór ten też, choć nakazuje zachować pewne żydowskie zalecenia (Dz 15:20), jednak nie wspomina aby zachowywać szabat.
Nowy Testament choć podaje wiele przewinień i grzechów chrześcijan, to jednak o gwałcicielach szabatu nie mówi (np. Jk 3:2, 4:1-3, 1Kor 1:11, 3:3, 6:4-7, 11:17-21, Dz 6:1, 15:37nn., Ga 2:11-13, 2Tes 3:11, 1P 5:2-3, Jud 12-13). Byłoby to dziwne, gdyby ten dzień ich obowiązywał, a nikt tego nie łamał, tak jak grzeszono przeciw innym przykazaniom.
S. Bacchiocchi uczony adwentystyczny podaje, że niektórzy Żydzi z czasów przed Chrystusem twierdzili, że szabat jest dla Izraela, a nie dla narodów:
„Niektórzy rabini nauczali, że przywilej święcenia soboty zakazany był poganom, a zastrzeżony wyłącznie dla Izraela. Jak napisano w księdze Jubileuszowej [II w. przed Chr.]: ‘On (Bóg) nie zezwolił innemu ludowi, albo ludziom, na święcenie tego dnia, a jedynie Izraelowi; to jedynie jemu zezwolił jeść, pić i święcić ten dzień’ (2,31)” („Odpoczynek człowieka” W-wa 1985, s. 44).
Nie podaje jednak Bacchiocchi jacy rabini twierdzili, że szabat obowiązuje również pogan i chrześcijan.
Podaje zaś inne ich teksty:
„‘Poganin święcący sobotę zasługuje na śmierć’ (Sanhedrin 586). Wcześniej, ‘R. Jose b. Hanina powiedział: Nie-Żyd, który święci sabat nie będąc obrzezanym ponosi odpowiedzialność kary śmierci. Dlaczego? Ponieważ nie-Żydom nie nakazano przestrzegania go’ (Deuteronomy Rabbah 1,21)” (j/w. s. 44).
Pisze on też: „Obserwacje te nie przeczą, że później (w okresie międzytestamentalnym) sobota uległa radykalnym zmianom. Faktycznie bowiem zaczęto uznawać ją jako dar dany przez Boga wyłącznie Izraelowi” (j/w. s. 42).
Wydaje się, że Jezus podzielał ten pogląd, skoro mówił: „Czyńcie więc i zachowujcie wszystko, co wam polecą, lecz uczynków ich nie naśladujcie” Mt 23:3. Prócz tego wypowiedź Chrystusa, że „szabat został ustanowiony dla człowieka” (Mk 2:27), w świetle jego słów: „Jestem posłany tylko do owiec, które poginęły z domu Izraela” (Mt 15:24), raczej odnosi się wyłącznie do Żydów, a nie do wszystkich ludzi (por. J 4:22).
Podobnie uczyło chrześcijaństwo pierwszych wieków, co przyznaje S. Bacchiocchi pisząc: „Standardowym i częstym argumentem jest to, iż patriarchowie i sprawiedliwi mężowie przed Mojżeszem nie święcili soboty i dlatego dzień ten należy uznać za zarządzenie czasowe, wywodzące się od Mojżesza...” (j/w. s.45). Oto kilka opinii z pism wczesnochrześcijańskich:
„Do Diogneta” (II w.) - „Co zaś do ich [Żydów] skrupułów dotyczących pokarmów, przesądnego zachowywania szabatu, zarozumiałości z powodu obrzezania, obłudy ich postów i świętowania pierwszych dni miesiąca, rzeczy zgoła śmiesznych i niewartych nawet wspomnienia, nie przypuszczam, byś potrzebował w tych sprawach moich wyjaśnień” (4:1-2).
Arystydes (ok. 140 r.; niektórzy uczeni uważają nawet, że dzieło jego powstało w latach 124-125) - „Lecz nawet i ci [Żydzi] odstąpili od należytego poznania i sądzili w swych myślach, że modlą się do Boga, gdy tymczasem wskutek sposobu ich czynności modlitwa ich odnosiła się do anioła, a nie do Boga, przez to, że zachowywali oni szabaty i nowie i chleby przaśne i wielkie dni i posty i obrzezanie i czystość [rytualną] pokarmów - rzeczy których oni nieraz doskonale przestrzegali” („Apologia” 14 wg tekstu syryjskiego; cytat za „Antologia patrystyczna” tłum. A. Bober SJ, Kraków 1965).
Justyn Męczennik (ur. 100) - „Wy zaś nie przestrzegaliście tego, aleście nawet dzieci swoje ofiarowali demonom. Więc i święcenie szabatu wam przykazano, byście zachowali pamięć o Bogu” („Dialog z Żydem Tryfonem” 19:6).
„Jeśli bowiem przed Abrahamem nie było potrzeba obrzezania, ani przed Mojżeszem szabatów, świąt i ofiar, tedy i teraz tak samo ich nie potrzeba, kiedy według woli Bożej, a z Marii, dziewicy z rodu Abrahamowego, narodził się Syn Boży, Jezus Chrystus” („Dialog z Żydem Tryfonem” 23:3; patrz też 29:3).
Tertulian (ur. 155) - „Tak, jak prawo Mojżesza było dane w określonym czasie, tak również należy uznać je za prawo przestrzegane i zachowywane czasowo. Z powodu tego czasowego uwarunkowania nie odmawiajmy tej mocy Bogu, która zmienia nadane prawa dla zbawienia człowieka. W końcu ten, który upiera się, aby aż dotąd zachowywać szabat jako środek zbawienia oraz obrzezanie ósmego dnia ze względu na niebezpieczeństwo śmierci, niech przekona nas, że w przeszłości sprawiedliwi święcili szabat albo co najmniej byli obrzezani i tak stawali się przyjaciółmi Boga” („Przeciw Żydom” 2).
Inne teksty wczesnochrześcijańskie patrz pkt 1 i 15.
![]() |
Czy "Dniem Pańskim" chrześcijan powinien być szabat? | ![]() |