Koregencje królów w Biblii a kwestia roku zburzenia Jerozolimy
Artykuł ten jest uzupełnieniem obszernej rozprawy, w której zostało ukazane, że rok 607 r.p.n.e. jako data zburzenia Jerozolimy, (lansowana przez Świadków Jehowy), jest niepoprawna.
Zatem, nim Czytelnik przejdzie do zapoznania się z poniższym materiałem, warto, by wcześniej dokładnie zaznajomił się całą rozprawą (AA): Czy Nabuchodonozor zburzył Jerozolimę w 607 r. p.n.e.?
W rozdziale Problemy obliczeniowe c.d.: 2. ,,Pełne'' lata panowania królów w Biblii do mojego tekstu o roku 607 napisałem o kwestii koregencji królów biblijnych:
"Thiele próbował dla uzgodnienia problematycznych lat panowania królów w księgach Krl Krn stosować koregencje, co w połączeniu z podatowaniem i przeddatowaniem rozwiązało wiele problemów w chronologii, ale nie wszystkie. Poza tym, co do koregencji, to "w tekście biblijnym brak dowodów na takie współrządy" (T. Brzegowy, jak wyżej, str. 124) (...)".
W tekście biblijnym brak dowodów na takie współrządy, jak podaje cytowany biblista. Istnieją jednak jakieś najnowsze badania nad historią Izraela, z których wynika, że istniały jednak koregencje królów żydowskich okresu przedwygnaniowego. O badaniach tych można przeczytać w uwagach marginesowych do Biblii Poznańskiej. Uwagi te będą stanowiły podłoże dla rozważań w niniejszym tekście.
Koregencje królów żydowskich okresu przedwygnaniowego są zagadnieniem istotnym dla obliczeń chronologii biblijnej, ponieważ w znaczący sposób mogą wpłynąć na wynik tych obliczeń. Niniejsze rozważania traktuję jednak li tylko jako ciekawostkę, ponieważ - zgodnie z powyższym komentarzem biblisty - Biblia nie wspomina o koregencji królów żydowskich (a Świadkowie Jehowy opierają się ponoć tylko na tekście Biblii). Fakt istnienia koregencji tylko z punktu widzenia historycznego może być jednak potraktowany jako przyczynek do rozważań na temat dalszych obliczeń chronologii. Dzięki nowym danym możemy bowiem uzyskać precyzyjniejsze wyniki obliczeń. Do obliczeń uwzględnimy tylko koregencje z linii judzkiej (ona bowiem doprowadza nas do roku zburzenia Świątyni przez Nabuchodonozora).
Biblia Poznańska donosi nam o następujących koregencjach królów judzkich okresu przedwygnaniowego:
Odnośnie wzmianki w 2 Krn 26:21 Biblia Poznańska podaje w przypisie do tego wersu, że Jotam współrządził z Ozjaszem (czasu trwania koregencji nie podano - por. tamże przypis do 2 Krn 27:1).
Odnośnie wzmianki w 2 Krn 21:5-7 Biblia Poznańska podaje w przypisie do tego wersetu, że Joram współrządził z Jozafatem (por. 2 Krn 20:31 - czasu koregencji nie podano).
Przypis do 2 Krl 15: 2 w Biblii Poznańskiej (dalej: BP) podaje jaki jest okres czasu trwania trzeciej koregencji - Azariasza i jego ojca:
"(...) rządy Azariasza obejmowały okres współrządów z ojcem od 792/91 do 767 r., oraz na czas jego rządów samodzielnych od 767 do 739 r., z tym, że pod koniec życia ok. 750/49 r. wskutek choroby trądu ustanowił swym zastępcą syna swego Jotama i ten w jego imieniu rządził krajem aż do jego śmierci" (por. przypis w BP do 2 Krl 15:30).
Z tej wzmianki wynika, że uwzględniając tę koregencję w obliczeniach musimy odjąć co najmniej (nie uwzględniając nie określonych czasowo dwóch wcześniej wspomnianych koregencji z przypisów w BP) 25 lat z okresu trwania linii judzkiej (tzn. musimy cofnąć się od ostatecznego wyniku w tył). Jak być może Czytelnicy jeszcze pamiętają, proponowałem dwie wersje obliczeń. Pierwsza wersja (7. Wyliczenie roku zburzenia Jerozolimy w oparciu o biblijną chronologię [cz1]), nie traktująca luk w linii judzkiej jako okresów bezkrólewia, dała wynik obliczeń na rok 603. Cofając się 25 lat w tył nie dojdziemy do roku 607. Druga wersja obliczeń jaką zaproponowałem (przy uwzględnieniu luk w chronologii jako okresów bezkrólewia - por. moje obliczenia zamieszczone w tekście Dodatek do rozważań na temat 607 r. p.n.e. ) dała w ostatecznym rozrachunku rok 590, jako datę zburzenia Jerozolimy. Cofając się o 25 lat wstecz od roku 590 otrzymamy rok 615. Znów nie dochodzimy do roku 607.
Podsumowanie
Obliczenia biblijne okresu od podziału królestwa do zburzenia Świątyni dokonywane w oparciu o liczby lat panowania królów judzkich wyprowadzają nas w obu przypadkach poza rok 607 (daty: 603 i 590). Nie da się ukryć, że okres wynikający z wyliczeń jest w tych obu przypadkach zbyt długi. Aby pójść Świadkom Jehowy na rękę i doprowadzić wyliczenia do roku 607 należałoby w tym wypadku ten okres w jakiś sposób skrócić. Jedynym wyjściem jest tu wprowadzenie okresów koregencji dla królów panujących w linii judzkiej czasu przedwygnaniowego. Jak jednak wspomniano wyżej za jednym z komentarzy biblijnych, Biblia nie mówi nic o koregencjach występujących w czasach panowania królów żydowskich z czasów przedwygnaniowej linii judzkiej. Jedynym wyjściem w tej sytuacji było więc odwołanie się do badań historycznych odnoszących się do dziejów biblijnych tego okresu. Wedle tych badań zreferowanych przez uwagi marginesowe w Biblii Poznańskiej mamy do uwzględnienia trzy koregencje w linii judzkiej okresu przedwygnaniowego. Jednakże uwzględnienie już tylko jednej 25 letniej koregencji tyczącej się panowania Azariasza i jego ojca za bardzo skraca okres całościowego trwania linii judzkiej (ciągnącego się całościowo aż od czasów podziału królestwa do zburzenia Świątyni) i nie pozwala dobrnąć w wyliczeniach do roku 607, niezależnie od tego czy bierzemy pod uwagę biblijną wersję wyliczeń doprowadzających nas do roku 603, czy uwzględniamy wersję wyliczeń luk jako okresów bezkrólewia, doprowadzającą nas do roku 590. W obu przypadkach, niezależnie od tego jaką wersję i jakie warunki przyjmiemy, wyliczenia te nie dadzą nam więc roku 607, a zawsze jakiś rok wcześniejszy. Po uwzględnieniu dwóch pozostałych koregencji wzmiankowanych (choć nie sprecyzowanych czasowo) za Biblią Poznańską (Jotam-Ozjasz, Joram-Jozafat) wyliczenie roku 607 staje się jeszcze mniej możliwe. W tym wypadku czas trwania linii judzkiej skraca się jeszcze bardziej i oddala nas od roku 607 o nieznaną liczbę lat brakujących nam do tego aby dojść do tejże daty. W tym wypadku każda inna koregencja, nawet zakładana hipotetycznie, będzie skracać czas trwania linii judzkiej i coraz bardziej oddalać liczącego od roku 607.
