Jakie wydarzenie wyznaczał C. T. Russellowi rok 1829?

Autor: Włodzimierz Bednarski, dodano: 2025-09-26

Jakie wydarzenie wyznaczał C. T. Russellowi rok 1829?

Towarzystwo Strażnica, reprezentujące dziś Świadków Jehowy, miało w przeszłości wiele dat, które obecnie nie funkcjonują w jego chronologii. Jedną z nich był rok 1829, który wyznaczał „rozpoczęcie się zrozumienia tajemnic proroctwa”. Początkowo uczono o roku 1828, a w latach 1929-1930 rok 1829 zamieniono na 1922. Tak się dziwnie składa, że nie jedna data Towarzystwa Strażnica ‘korygowana’ była o czas około 100 lat. Artykuł nasz omawia te właśnie zagadnienia.

Na początku informujemy, że artykuł nasz składa się z następujących rozdziałów:

Rok 1828 w początkach nauczania C. T. Russella

Rok 1829 i jego znaczenie w późniejszych naukach C. T. Russella

Odrzucenie chronologii C. T. Russella i wprowadzenie roku 1922

Wiele osób nie może się nadziwić, że C. T. Russell (1852-1916), prezes Towarzystwa Strażnica (od 1884 r.), w swojej argumentacji sięgał do lat, w których jeszcze nie żył. Chodzi na przykład o lata 1798, 1799, 1828, 1829, 1840, 1843, 1844, 1846. Pomijamy tu okres pierwszych wieków chrześcijaństwa, czy czasów Starego Testamentu, bo te lata służyły mu tylko do obliczenia dat z XVIII i XIX wieku oraz wyznaczenia wydarzeń na lata 1914-1918.

Jego następca, prezes J. F. Rutherford (1869-1942), już w latach 1929-1933 wyrugował z doktryny Świadków Jehowy daty, które nie dotyczyły XX wieku. Jego nauka przewidywała już tylko takie lata jak 1914, 1918, 1919, 1931 oraz te, które dotyczyły kongresów z lat 1922-1928. Nawet wyznaczony przez niego rok 1925 został odrzucony, nie mówiąc o innych wcześniejszych datach Russella, to znaczy: 1872, 1873, 1874, 1875, 1878 i 1881.

Raymond Franz (1922-2010), były członek Ciała Kierowniczego Świadków Jehowy (1971-1980), opisał ten proces zmian chronologicznych następująco:

„W drugiej połowie prezesury Rutherforda większość dawnych proroctw, tak energicznie propagowanych w pierwszej połowie jego urzędowania, zostało stopniowo zarzuconych lub też powiązanych z inną datą.

I tak, początek »dni ostatnich« został przeniesiony z roku 1799 na 1914.

Rozpoczynająca się z rokiem 1874 obecność Chrystusa również została przeniesiona na rok 1914 (podobnie jak to zrobiono w 1922 roku z oficjalnym rozpoczęciem czynnego panowania Chrystusa w Jego Królestwie, przy czym początek tego panowania ogłaszano wcześniej na rok 1878).

Początek zmartwychwstania przeniesiono z roku 1878 na 1918.

Przez pewien okres czasu utrzymywano nawet, że rok 1914 był »końcem świata« w tym sensie, że Bóg »w sensie prawnym« odjął narodom ich dzierżawę władzy nad światem. Ten pogląd również zarzucono, a »koniec świata« lub »zakończenie systemu rzeczy« (jak oddano to w Przekładzie Nowego Świata) uznano teraz za sprawę przyszłości.

Odnośnie wydarzeń uważanych za zaistniałe w sposób niewidzialny, ich przyjęcie oczywiście zależało całkowicie od wiary w przedstawiane interpretacje. Po jednym ze spotkań Ciała Kierowniczego, na którym poddano dyskusji czasowe proroctwa i zmiany w ich zakresie, Bill Jackson powiedział do mnie z uśmiechem: »Zwykle mówiliśmy, po prostu weź datę stąd i przenieś ją tam«” (Kryzys sumienia R. Franz, 2006 s. 278).

Nie tylko te daty, które opisał R. Franz, zmienił Rutherford. Były też inne, które poniżej omawiamy.

W tym artykule cofamy się do roku 1829 – daty, która pojawiła się jeszcze zanim Russell przyszedł na świat, a mimo to miała dla niego „znaczenie prorocze”. Co dokładnie z niej wyczytał? I dlaczego uznał ją za ważną?

Inspiracją dla jego wyliczeń były słowa proroka Daniela:

„A od czasu, gdy zostanie zniesiona codzienna ofiara, zapanuje ohyda ziejąca pustką, [upłynie] tysiąc dwieście dziewięćdziesiąt dni” (Dn 12:11, BT).

Rok 1829 – o którym nauczał Russell – Towarzystwo Strażnica określało jako „rozpoczęcie się zrozumienia tajemnic proroctwa” (Przyjdź Królestwo Twoje 1919 s. 346). Miał on oznaczać datę odkrycia przez byłego baptystę, Williama Millera (1782-1849), tzw. „obrzydliwości spustoszenia” (Dokonana Tajemnica 1925 [ang. 1917, 1927] s. 67). Datę tę obliczano na podstawie nietypowej interpretacji Księgi Daniela 12:11 (1290 dni): do roku 539 dodawano 1290 lat, co dawało rok 1829.

Poniżej pokazujemy, w jaki sposób pastor Russell wyznaczył tę datę – a później Towarzystwo się z niej wycofało.

Rok 1828 w początkach nauczania C. T. Russella

Mało kto wie, że zanim Russell zaczął nauczać o roku 1829, posiadał inną datę – zaledwie o jeden rok wcześniejszą. Różnica wydaje się nieistotna, ale dla pastora miała kluczowe znaczenie. W jego oczach przesunięcie o jeden rok mogło zachwiać całą konstrukcją proroczych wyliczeń. Świadczą o tym jego własne słowa:

Gdybyśmy dodali jeden rok (...) Każdy łatwo pojmie, że taka zmiana popsułaby od razu całą zgodność tej równoległości. Gdybyśmy natomiast ujęli jeden rok w Chronologicznych obliczeniach, to zamieszanie byłoby tak samo wielkie...” (Nadszedł Czas 1919, 1923 [ang. 1889, 1927] s. 272).

„Harmonia proroczych okresów stanowi jeden z najmocniejszych dowodów poprawności naszej chronologii. Zazębiają się one jak tryby doskonałej maszyny (…) zmiana chronologii choćby o jeden rok zniszczyłaby całą harmonię” (ang. Strażnica 15.08 1904 s. 3415 [reprint]).

Na przykład w roku 1882 Russell wyznaczał rok 1828, a nie 1829:

„1290 lat, od 538 roku, kończy się w 1828 roku. Tam, jak wierzymy, weszliśmy w to, co Pismo Święte określa jako »czas końca« – lub okres, do którego wizja była zapieczętowana i ukryta, a od którego ci, którzy są prowadzeni przez Ducha, dochodzą do coraz jaśniejszego zrozumienia tych spraw” (The Tabernacle and Its Teachings 1882 s. 91 – The 1290 years, from 538, end in 1828. There, we believe, we entered what is scripturally termed, “The time of the end” – or the period until which, the vision was sealed and hidden, and since which, those led of the Spirit are coming to more and more clear understanding of these matters).

Broszura ta ukazała się podobno po raz pierwszy w 1881 roku,, a nie w 1882, jak się dziś powszechnie przyjmuje:

Pierwsze wydanie tej książki wyszło w 1881 roku, a błogosławieństwo Boże, jakie z tego wypłynęło, zdaje się, iż było bardzo pomocne dla zgromadzeń, dla których wyłącznie ta praca była zamierzoną, to jest dla »Królewskiego Kapłaństwa«.” (Cienie Przybytku „Lepszych Ofiar” 1915, strona bez numeracji, Przedmowa [ang. 1899, strona bez numeracji, Preface]).

Już w wydaniu z 1885 roku całkowicie pominięto rozdział zawierający powyższe słowa. Edycja z 1882 roku miała dziesięć rozdziałów, natomiast ta z 1885 – tylko osiem (zob. ang. Strażnica lipiec/sierpień 1885 s. 3–11). Co ciekawe, nauki o roku 1828 nie znajdziemy w pierwszych wydaniach Strażnicy. W późniejszych pojawia się już wyłącznie rok 1829. Niewykluczone, że cytowana broszura była jedyną publikacją, która wprost nauczała o roku 1828. Istniały też inne publikacje, które odnosiły się do roku 538 i równocześnie powoływały się na tekst z Daniela 12:11 lub wyliczały rok 1798 (538 r. + 1260 lat = 1798 r.). Oto jeden z przykładów:

„Dni, o których tu mowa, są wymienione w wersecie 12 jako »tysiąc trzysta trzydzieści pięć dni«, a od 538 roku, kiedy to ustanowiono obrzydliwość (tak wspomniano w wersecie 11 ), 1335 lat, jeśli przedłużyć je do granic możliwości, sięgnęłoby roku 1874” (ang. Strażnica styczeń 1881 s. 180-181 [reprint]).

Od kogo zatem Russell przejął naukę o roku 538 i 1828 i okresie 1290 lat?

Otóż od swego nauczyciela adwentysty Nelsona Barboura (1824-1905). Ten już w roku 1871 uczył w swojej książce o tych liczbach (patrz EVIDENCES FOR THE COMING OF THE LORD IN 1873: OR THE MIDNIGHT CRY 1871 s. 48-49; s. 48: From A.D. 538, where "the abomination was set up," the thousand two hundred and ninety days end in 1828.).

Barbour podobnie nauczał także w roku, w którym poznał Russella (1876):

„1290 dni zakończyło się około 1828 roku n.e., gdy rozpoczął się »czas oczekiwania«, czyli ruch adwentowy. 1335 »dni« zakończyło się między wiosną 1873 a 1875 rokiem” (ang. Zwiastun Poranka Nr 2, marzec 1876 s. 26-27 – The 1290 days ended about A.D. 1828, when the "waiting time," or Advent movement began. The 1335 "days" ended between the spring of 1873 and 1875.).

A jak uczyli inni badacze adwentowi?

Adwentyści Dnia Siódmego od dawna twierdzą, że odpowiednią datą dla zakończenia 1290 dni-lat jest rok 1798 (508 r. + 1290 lat = 1798 r.). Poniżej wypowiedź z komentarza Uriaha Smitha (1832-1903), jednego z liderów Kościoła Adwentystów Dnia Siódmego. Polemizuje on ze znaczeniem roku 1828, o którym nauczali Barbour, Russell i nie tylko oni, ale i ci, od których przejęli oni tę datę:

„Z brzmienia tekstu niektórzy wnioskowali, że okres ten rozpoczyna się ustanowieniem obrzydliwości spustoszenia, lub mocy papieskiej, A.D. 538, i w rezultacie rozciąga się do 1828. W tym roku nie znajdujemy niczego, co zaznaczyłoby jego koniec, lecz na marginesie znajdujemy dowód, że rozpoczyna się on przed ustanowieniem papieskiej obrzydliwości. (...)

Rok A.D. 508. – Nie dowiadujemy się bezpośrednio, do jakiego wydarzenia sięga tych 1290 dni; ale jako że ich początek zaznaczony jest przez dzieło, które ma miejsce, aby przygotować drogę dla ustanowienia papiestwa, naturalny jest wniosek, że ich koniec zaznaczony będzie przez ustanie papieskiej supremacji. A zatem, licząc wstecz 1290 lat od roku 1798, otrzymujemy rok 508” (Daniel i Objawienie U. Smith, Kowale 2009 [ang. 1897, wydanie zrewidowane 1944 r.] s. 323).

Co ciekawe, Russell też w tych latach uznawał rok 1798, ale wyliczał go poprzez 1260 lat (538 r. + 1260 lat = 1798 r.), a nie przez okres 1290 lat (508 r. + 1290 lat = 1798 r.), jak liczyli adwentyści. Patrz The Tabernacle and Its Teachings (Nauki przybytku) C. T. Russell, 1882 s. 93.

Pokazuje to, jak wiele rozbieżnych chronologii funkcjonowało w kręgach badaczy adwentowych w XVIII i XIX wieku – często różniących się nie tylko długością okresów proroczych, ale i punktami wyjścia.

Skoro jednak rok 1828 pojawił się u Russella tylko raz – właśnie w 1882 roku – pozostaje pytanie: kiedy oficjalnie wprowadził on nową datę?

Rok 1829 i jego znaczenie w późniejszych naukach C. T. Russella

Z czasem Russell dokonał korekt w swojej chronologii: zamienił rok 538 na 539, 1828 na 1829, a także 1798 na 1799. Kiedy to się stało? Pastor nigdy nie odniósł się do tych zmian wprost. Nie wyjaśniał ich, jakby zakładał, że nikt ich nie zauważy – albo że ma pełne prawo je wprowadzać, bez potrzeby tłumaczenia się z różnic „zaledwie jednorocznych”.

Rok 1829 pojawił się po raz pierwszy w 1891 roku, w trzecim tomie Wykładów Pisma Świętego. Można uznać, że korekta ta (z 1828 na 1829) zbiegła się w czasie ze zmianą daty początku „czasu końca” – z 1798 na 1799. Tę drugą kwestię omówiliśmy szczegółowo w osobnym artykule: Kiedy Świadkowie Jehowy naprawdę zmienili rok „czasu końca”? (cz. 1–3). Natomiast w Strażnicy data 1829 pojawiła się dopiero w roku 1898 (ang. Strażnica 15.09 1898 s. 269), a następnie powtórzono ten tekst cztery lata później (ang. Strażnica 15.03 1902 s. 2978 [reprint]). Ten sam fragment został również opublikowany w broszurach – także w wersjach polskojęzycznych, które cytujemy poniżej.

Oto pierwszy fragment z 1891 roku, odnoszący się do daty 1829 i proroctwa o 1290 dniach:

Doliczając do roku 539, 1290 Dni symbolicznych, to otrzymujemy datę 1829, zaś 1335 dni, otrzymujemy rok 1874. Niech czytelnik zauważy, z jaką akuratnością daty te zaznaczone...” (Przyjdź Królestwo Twoje 1919 [ang. 1891] s. 83).

Inny tekst w polskim tomie opublikowany został z błędem. W jednym miejscu zamiast o „1290 dniach” napisano „1,260 dni”. Tekst angielski we wszystkich edycjach ma w tym jednym konkretnym miejscu 1290 days:

„Podaliśmy wypełnienie 1,260 dni, czyli czasu, czasów i pół spełniania władzy papieskiej i rozpoczęcie się wtedy, w roku 1799, Czasu Końca. Przekonaliśmy się jak owe 1,260 dni zaznaczyły rozpoczęcie się zrozumienia tajemnic proroctwa w roku 1829, co doprowadziło do wielkiego ruchu z roku 1844, znanego jako ruch Wtórego Przyjścia, kiedy stosownie do przepowiedni naszego Pana mądre pannywyszły naprzeciw Oblubieńca, na trzydzieści lat przed Jego aktualnem przyjściem” (Przyjdź Królestwo Twoje 1919 [ang. 1891] s. 346-347; ang. 1891 s. 300; 1925 s. 306 – We have noted the fulfilment of the 1260 days, or the time, times and half a time, of Papacy's power to persecute, and the beginning there, in 1799, of the Time of the End. We have seen how the 1290 days marked the beginning of an understanding of the mysteries of prophecy in the year 1829, culminating in the great movement of 1844 known as the Second-Advent movement, when, according to the Lord's prediction, the wise virgins went forth to meet the Bridegroom thirty years prior to his actual coming.). [Błąd dotyczy także edycji polskiej z roku 1920 i 1925]

Zagadnienie roku 1829 zostało dokładnie opisane w cytowanym z tomie Wykładów Pisma Świętego i do niego odsyłamy zainteresowanych (patrz Przyjdź Królestwo Twoje 1919 s. 16, 83-88, 346).

Poniżej przytaczamy inne teksty dotyczące tego tematu, publikowane zarówno za życia Russella, jak i jego następcy Rutherforda:

„Rozpatrzmy teraz inne jeszcze proroctwo, a przekonamy się, że one 1260, 1290 i 1335 dni tak szczegółowo wyrażone w proroctwie Daniela (12:11, 12) i szczególniejszą mające łączność z objawieniem zostały już wypełnione. Dni 1260 zostały wypełnione w roku 1799, zaś 1290 wypełniły się w roku 1829 a wreszcie 1335 dni skończyły się w 1874 roku” (Świtanie dnia sądnego 1908 s. 65; 1917 s. 49).

„Oświadczenie proroka Daniela, że »mądrzy zrozumieją«, odnosi się widocznie do końca 1290 dni wspomnianych w tym samym rozdziale. Ten; perjod skończył się w roku 1829. Wkrótce po roku 1829, poselstwo o bliskości Wtórego Przyjścia Chrystusa, począł szczególnie ogłaszać Wilhelm Myler (Miller). Jako wynik tego wywyższenia Słowa Bożego; pewne nauki zostały na jaw wyprowadzone w bardzo wybitny sposób” (Strażnica Nr 11, 1915 s. 6 [ang. 01.11 1914 s. 5565, reprint]).

„Rozpatrzmy teraz inne jeszcze proroctwo, a przekonamy się, że liczby 1260, 1290 i 1335 dni tak szczegółowo wyrażone w proroctwie Daniela (12:11, 12) i szczególniejszą mającą łączność z objawieniem zostały już wypełnione. Dni 1260 wypełniły się w roku 1799, zaś 1290 w roku 1829 a wreszcie 1335 dni skończyły się w 1874 roku” (Co mówi Pismo Święte o powrocie naszego Pana? – Jego parousia, epifania i apokalupsis 1920 s. 33; 1923 s. 32 [ang. 1900, 1914 s. 35]).

Patrz też ten sam tekst Powrót Naszego Pana czyli Świtanie Dnia Sądnego 1915, 1918 s. 31.

„Na potwierdzenie tych wywodów przytaczamy następujący ustęp:

»Do roku 539, doliczając dni symbolicznych 1290, otrzymujemy datę 1829, podczas gdy doliczymy dni 1335 otrzymamy rok 1874. Niech czytelnik zauważy z jaką akuratnością daty te są zaznaczone, wyrozumienie widzenia i wszystkich proroctw mające łączność z czasem ostatecznym, odłączeniem i oczyszczeniem jako przez ogień...«” (Powrót naszego Pana 1925 s. 26).

Jak napomknęliśmy powyżej, baptysta Miller, który oczekiwał na powrót Jezusa w latach 1843-1844, został dowartościowany przez Towarzystwo Strażnica. Właśnie rok jego ‘odkryć biblijnych’ (1829) był datą, która została zastosowana przez Russella w jego chronologii:

„Wilhelmowi Miller było dozwolone w roku 1829 odkryć właściwą datę »obrzydliwości spustoszenia« (R. P. 539) i końca czasów (R. P. 1799)” (Dokonana Tajemnica 1925 [ang. 1917, 1927] s. 67).

Te same słowa patrz Strażnica grudzień 1917 s. 169. Por. Przyjdź Królestwo Twoje 1919 (ang. 1891) s. 86.

Co więcej, Towarzystwo Strażnica nadało Millerowi niemal biblijny status, utożsamiając go z postacią z tekstu Apokalipsy 9:13:

„[Ap 9:13] A słyszałem głos jeden. – Posłannictwo przez Williama Millera, od R. P. 1829 do 1844” (Dokonana Tajemnica 1925 [ang. 1917, 1927] s. 194).

Co istotne, w tym samym fragmencie zamieszczono informacje niezgodne z faktami. William Miller nigdy nie nauczał o roku 539 ani 1799 – wskazywał natomiast na daty 538 i 1798.

Patrz zbiór tekstów adwentystycznych na ten temat:

https://m.egwwritings.org/en/search?query=538+1798&type=basic&limit=20&page=7

https://m.egwwritings.org/search?lang=en&query=Miller+538+1798&suggestion=0

Podobnie nieprawdziwą informacją Russella jest to, że Miller uczył o roku 509, choć powinien według niego nauczać o 539 (patrz Przyjdź Królestwo Twoje 1919 [ang. 1891] s. 86).

Miller uczył o roku 508:

https://m.egwwritings.org/search?lang=en&query=Miller+508&suggestion=0

Na ‘usprawiedliwienie’ pastora jest to, że nie znał pism Millera:

Nie mogliśmy dostać pism pana Millera, aby porównać jego tłumaczenie. Dowiedzieliśmy się tylko o datach, do których stosuje on prorocze liczby” (Przyjdź Królestwo Twoje 1919 [ang. 1891] s. 86).

Można też zadać pytanie: skoro Miller w roku 1829 „odkrył właściwą datę”, to dlaczego Russell wcześniej nauczał o roku 1828?

Można więc przyjąć, że rok 1828 funkcjonował w naukach Towarzystwa Strażnica w latach 1882–1890. Z kolei rok 1829 pojawił się w 1891 roku i pozostawał w użyciu aż do momentu jego odrzucenia.

Odrzucenie chronologii C. T. Russella i wprowadzenie roku 1922

15 grudnia 1929 roku Rutherford ogłosił w angielskiej Strażnicy, że „1290 dni”, to czas zawierający się między styczniem 1919 roku i wrześniem 1922, a nie lata 539-1829. W języku polskim opisano to w lutym 1930 roku. Od tej pory nie jest to już okres „1290 lat”, ale literalnych „dni”!

Rok 1829 i 1799 zostały porzucone równocześnie – bez wyjaśnień, za to z nową proroczą wykładnią. Towarzystwo Strażnica zmieniło wówczas interpretację 1290 i 1335 dni z Księgi Daniela (Dn 12:11-12), podstawiając w miejsce 1799 roku datę 1914.

Oto pierwszy opis tej nowej nauki:

„Rozumiejąc iż w naznaczonym czasie musi powstać Michał, z którym to czasem wielki ucisk ma się rozpocząć, oraz że pilne badanie Słowa Bożego jakoteż i rozmnożenie się umiejętności dla ludu Bożego musi nastąpić, to jednakowoż nie spostrzega się nic takiego, coby spełniło się w roku 1799, któreby wskazywało na wypełnienie proroctwa. Jednakowoż fakt a wskazują, że wiele rzeczy spełniło się od roku 1914, a inne są w dalszym toku wypełnienia. Widząc tedy że 1260 dni muszą się skończyć z »rozproszeniem mocy ludu świętego« i oczyszczeniem wielu, by przez to mogli zrozumieć proroctwa Boże, także w tym niema żadnego punktu, któryby się zgadzał że proroctwo wypełniło się w 1799 lub 1829. Te dwa okresy mianowicie: »naznaczony czas« i »1260 dni« nie mogły być te same. Zauważając również że okres 1290 dni musi się zakończyć, gdy odjęcie ustawicznej ofiary zostanie dokonane i postawienie obrzydliwości spustoszenia w miejscu świętem, również niema żadnego podobieństw aby w 1829, miało się proroctwo urzeczywistnić. Lecz fakta powyżej podane wskazują na wiele rzeczy, że ono właściwie wypełniło się od 1919 do 1922. Ustalając że okres 1335 musi się zakończyć z błogosławionym czasem dla ludu Bożego, to jednak nie takiego nie podpiera faktu że ono wypełniło się w roku 1874, pomimo iż ta data wskazuje na obecność Pana i rozpoczęcie dzieła przygotowania drogi przed Jehową. Czas błogosławienia nie mógł nastać aż dopiero po oczyszczeniu, gdy Pan przyszedł do Swojej świątyni, a to stało aż dopiero w roku 1918” (Strażnica 15.02 1930 s. 57 [ang. 15.12 1929 s. 376]).

W kolejnych latach nauczanie to było kontynuowane. Cytujemy fragment z 1930 roku, a także wskazujemy publikacje z lat 1933–1960, które zostały ujęte w angielskim skorowidzu publikacji Świadków Jehowy z lat 1930–1985:

„Akurat upłynął okres czasu, określony przez proroka jako »tysiąc dwieście dziewięćdziesiąt dni od chwili, w której odjęta będzie ofiara ustawiczna, a postawiona będzie obrzydliwość spustoszenia«. (Daniela 12:11). Nadeszła więc chwila na wylanie »pierwszej czaszy«. W tym samym czasie, mianowicie we wrześniu 1922 r., odbył się generalny zjazd w Cedar Point” (Światło 1930 t. II, s. 21-22).

Daniel 12:11: w60 250-252, 380; yw 333-336, 371; w54 338; w51 411-413, 432-433, 437; w33 216-217 (hasło 1,290 DAYS).

W ostatnich latach tylko dwa razy (1993 i 1999 r.) omawiano tekst Dn 12:11, 1290 dni i rok 1922. Oto krótkie fragmenty:

„Propozycję utworzenia Ligi wysunięto w styczniu 1919 roku. Jeżeli od tego czasu zaczniemy liczyć 1290 dni (trzy lata i siedem miesięcy), otrzymamy wrzesień roku 1922” (Strażnica Nr 21, 1993 s. 11).

„Oficjalną propozycję utworzenia Ligi Narodów wysunięto w styczniu 1919 roku. W tym czasie więc zbiegły się obie okoliczności wymienione w Księdze Daniela 12:11. A zatem okres 1290 dni zaczął się na początku roku 1919 i trwał do jesieni roku 1922” (Pilnie zważaj na proroctwa Daniela! 1999 s. 300).

Jak widzimy, od 25 lat Towarzystwo Strażnica nie omawiało tekstu Dn 12:11. Nie wiemy, czy to oznacza, że wkrótce powyższa nauka zostanie zmieniona, czy po wielu latach ponownie będzie przypomniana.

Wielu Świadków Jehowy zapewne z trudem ‘dostrzega’ w proroctwie Daniela Ligę Narodów. Czy ta interpretacja ma jeszcze cokolwiek wspólnego z Biblią? Towarzystwo Strażnica daje też inne zapewnienia odnoście Daniela, niż samo wprowadza w czyn:

„W starożytności natchnieni prorocy, tacy jak Daniel, nie opierali swych przepowiedni na analizie współczesnych im wydarzeń ani nie próbowali sterować biegiem spraw. Gdyby tak robili, ich proroctwa byłyby jedynie wytworem wyobraźni albo zwykłą manipulacją. Byłyby to ludzkie, niedoskonałe przewidywania” (Strażnica 01.12 2011 s. 12).

„Podobnie jak strażnice, które w dawnych czasach pozwalały z daleka obserwować wydarzenia, czasopismo to ukazuje znaczenie wydarzeń światowych w świetle proroctw biblijnych” (Strażnica 01.12 2012 s. 2).

„A potem regularnie analizuje te decyzje, czy nie trzeba wprowadzić jakichś zmian. Dlaczego? Bo »scena tego świata się zmienia« i organizacja Boża musi dostosowywać się do nowych okoliczności” (Strażnica listopad 2020 s. 22).

Podsumowując, zauważmy, że organizacja ta przez dziesięciolecia ‘korygowała’ zarówno swoje daty i przedziały czasowe (538-1828; 539-1829; 1919-1922), jak i metody obliczeń – od symbolicznych lat po literalne dni. Różnica między pierwszą a ostatnią datą końcową, czyli 1828 i 1922, wynosi aż 94 lata. Taka prorocza elastyczność pozwalała Towarzystwu zawsze być „blisko prawdy” – niezależnie od tego, jak bardzo się od niej oddalało.

Ono wpisuje się w to, co napisało o innych swoich błędnych wyliczeniach chronologicznych, które były „oparte na mylnych przesłankach”:

„Wydana przez Towarzystwo Strażnica w roku 1943 książka »Prawda was wyswobodzi« zawierała chronologię, w której usunięto z okresu sędziów owe nieistniejące dodatkowe 100 lat, wobec czego koniec 6000 lat istnienia człowieka przypadł na lata siedemdziesiąte obecnego stulecia. Ustaliła też początek obecności Chrystusa na rok 1914 n.e., a nie 1874” (Strażnica Rok XCVI [1975] Nr 21 s. 16).

„Później, w latach 1935-1944, ponowne przeanalizowanie całej chronologii biblijnej ujawniło, iż o przeszło cały wiek wypaczyło ją niewłaściwe tłumaczenie Dziejów Apostolskich 13:19, 20 w Biblii króla Jakuba, a także inne czynniki. (...) Zobacz rozdział 11 książki „Prawda was wyswobodzi” oraz książkę „Przybliżyło się Królestwo” (wyd. ang.), strony 171-175, a także Złoty Wiek z 27 marca 1935 roku, strony 391 i 412. W świetle tych poprawionych tablic chronologii biblijnej dało się zauważyć, że poprzednie zastosowanie lat 1873 i 1878, jak również innych dat, które ustalono na ich podstawie i powiązano z odpowiednimi wydarzeniami z I wieku, było oparte na mylnych przesłankach” (Świadkowie Jehowy – głosiciele Królestwa Bożego 1995 s. 632-633).

Na zakończenie składam podziękowanie J. Romanowskiemu i K. Kozakowi za pomoc w tworzeniu tego tekstu.


Powrót do strony głównej
Powrót początku artykułu
facebook
Opracował: Piotr Andryszczak
© 2007-2025