Wykłady Pisma Świętego i Strażnica
C. T. Russella - Aneksy
Wykłady Pisma Świętego i Strażnica
C. T. Russella - Aneksy
Artykuł ten jest uzupełnieniem, a właściwie sprostowaniem pewnych myśli które podałem za publikacjami Towarzystwa Strażnica i badaczy Pisma Świętego z USA. Dotyczy to mych artykułów z cyklu:
„Wykłady Pisma Świętego C. T. Russella (cz. I)”;
„Polska „‘Strażnica’ i ‘Złoty Wiek’”.
Wydawało się, że można wierzyć źródłom znawców przedmiotu z wymienionych organizacji. Niestety po dotarciu do polskiej publikacji z 1908 roku muszę sprostować to co za nimi napisałem wcześniej.
Przypominam te poprzednie myśli i na końcu podaję ich sprostowanie:
Wykłady Pisma Świętego C T. Russella (cz. I)
„Boski Plan Wieków” - Tom I
Zanim ukazała się w cała polska seria „Wykładów Pisma Świętego” w 1907 r. Towarzystwo Strażnica opublikowało pierwszy jego tom pt. „Boski Plan Wieków”.
Polonijne czasopismo badaczy Pisma Św. z Chicago tak wspomina ten fakt:
„W roku 1907 skończył br. Ol.[eszyński] tłumaczenie pierwszego tomu - wydany w wielkiej ilości i rozpowszechniany w Ameryce, Kanadzie i w Polsce” („Straż i Zwiastun Obecności Chrystusa” Nr 4, 1979 s. 51).
(...)
Do dziś udało mi się stwierdzić istnienie wielu polskich edycji powyższej książki z następujących lat: 1907, 1911, 1915, 1917, 1918, 1919, 1920, 1923 (?), 1925, 1928.
Oto sprostowanie do powyższego:
Otóż pierwsza polska edycja „Boskiego Planu Wieków” nie ukazała się w 1907 r., ale prawdopodobnie dopiero w 1911 r.
Potwierdza to wydana w 1908 r. przez Towarzystwo Strażnica broszura pt. „Świtanie Dnia Sądnego” (105 stron).
Adresy redakcji:
Strażnica 1097 Evengreen Ave. Chicago, Ill. Stany Zjedn. - America
Watch Tower Arch Street Allegheny, Pa USA.
Autorem broszury jest R. H. Oleszyński, który tak pisze o niej w ‘Przedmowie’:
„Niniejsza książeczka stanowi tłómaczenie niektórych wyjątków z dzieła ‘Brzask Tysiąclecia’ i innej pracy tegoż autora” (s. 4).
Dalej Oleszyński pisze:
„Przy tej okoliczności, czyni się wzmiankę że ‘Brzask Tysiąclecia’ [tzn. I tom] jest wydany w siedmiu nowoczesnych językach i doczekał się takiej popularności, że około 12.000 tomów dziennie rozchodzi się pomiędzy inteligentnych ludzi.
‘Brzask Tysiąclecia’ został także przetłómaczony i na język polski, lecz tylko pięć jego pierwszych rozdziałów wyszły przy miesięczniku ‘Strażnica’. Gdy okaże się dostateczne zainteresowanie, mamy nadzieję, że zostanie wydany w całości” (s. 4).
Przypominam, że ten tom w całości ma 15 rozdziałów.
Na stronie 105 podano też tytuły i ceny sześciu tomów Russella oraz języki w których je wydano w tamtym czasie (1908 r.). Powtórzono też powyższą myśl o istniejących pięciu rozdziałach pierwszego tomu Russella i proponowano je bezpłatnie oraz broszurkę „Co jest karą za grzech?”.
Omawiana broszura ma następujące rozdziały: ‘Świtanie Dnia Sądnego’, ‘Powrót naszego Pana’, ‘Zakończenie’ oraz wiele podrozdziałów.
Zawiera też dwa wykresy: „Epoki, zwane ‘światami’” (s. 10), „Plan Wieków” (na okładce broszury), oraz dwie tabele: „‘Obydwa Domy Izraelskie’ porównanie dyspensayi Mojżeszowej i Chrześcijańskiej” (s. 60-63) i „Chronologia Biblijna A. M. do roku świata 6.000” (s. 103).
Z powyższego widać, że to co badacze Pisma Św. z USA nazwali pierwszym tomem wydanym w 1907 r., było w rzeczywistości tylko pięcioma rozdziałami z tej książki, która zawiera ich piętnaście, a ukazała się ona w całości po polsku dopiero prawdopodobnie w 1911 r.
Polska „Strażnica” i „Złoty Wiek”
Strażnica
Strażnicę na język polski zaczął tłumaczyć w 1915 r. w USA badacz z Towarzystwa Strażnica nazwiskiem Oleszyński (zm. 1930). Początkowo jako miesięcznik. (...).
Oto wspomnienia badaczy Pisma Św. z Chicago z tym związane:
„Wobec postępu w pracy Pańskiej wśród polskiej narodowości brat Russell zaprosił brata Oleszyńskiego do Brooklyna polecając wydawanie Strażnicy, której pierwsze wydanie zapoczątkowano na lipiec 1915 roku. Artykuły specjalnie opracowane przez br. Russella a przetłumaczone przez br. Ol. (...)” („Straż i Zwiastun Obecności Chrystusa” Nr 4, 1979 s. 51-52).
A oto wspomnienia Towarzystwa Strażnica:
„w roku 1915 już regularnie co miesiąc drukowano polską Strażnicę” („Rocznik Świadków Jehowy 1994” 1994 s. 176). (...).
Przedstawiamy też informację z ang. Strażnicy o rozpoczęciu wydawania polskiej Strażnicy w USA:
„GREEK AND POLISH ‘WATCH TOWERS’ (...) Our Polish friends, too, are preparing for themselves regular issues THE WATCH TOWER in Polish - translations from the English edition. Sample copies on application” (The Watch Tower Nr 15 [1 sierpnia], 1915 s. 226).
Oto sprostowanie do powyższego:
Otóż Strażnica w języku polskim nie zaczęła się ukazywać jako miesięcznik dopiero w 1915 r., jak podano powyżej, lecz wcześniej.
Potwierdza to wydana w 1908 r. przez Towarzystwo Strażnica broszura pt. „Świtanie Dnia Sądnego”, którą omówiliśmy powyżej.
A oto co podaje ona w sprawie Strażnicy.
Po pierwsze, jak widzieliśmy powyżej, polskie fragmenty (pięć rozdziałów) 1 tomu Russella były publikowane „przy miesięczniku ‘Strażnica’” (‘Przedmowa’ s. 4). Musiała być to polska Strażnica („miesięcznik”) wydawana w USA, bowiem angielska od 1892 r. była już „półmiesięcznikiem” (patrz „Świadkowie Jehowy - głosiciele Królestwa Bożego” 1995 s. 724).
Po drugie, omawiana powyżej broszura pt. „Świtanie Dnia Sądnego” z 1908 r. zawiera reklamę Strażnicy zachęcając do jej zamawiania:
„Strażnica Syońska i Zwiastun Obecności Chrystusa.
Wychodzi raz na miesiąc.
Pod kierunkiem Ch. T. Russell.
Autora Brzasku Tysiąclecia.
Wydawca R. H. Oleszyński.
Prenumerata wynosi 25c na rok.
Adresować do:
Ch. T. Russell.
Arch Street, Allegheny, Pa.
Lub do:
R. H. Oleszyñski
1097 Evergreen Ave. Chicago, Ill. USA”.
Wyraźnie widać, że chodzi tu o polską Strażnicę, która już w 1908 r. była wydawana, ale od kiedy (?), nadal pozostanie to zagadką. Dodajmy też, że słowo „Syjońska” usunięto z tytułu angielskiej Strażnicy w 1909 r. (patrz „Świadkowie Jehowy - głosiciele Królestwa Bożego” 1995 s. 724).
Z powyższego wnioskujemy, że albo polska Strażnica po roku 1908, a przed 1915, przestała ukazywać się, by ponownie pojawić się w tym ostatnim roku, albo po prostu w 1915 r. przestała być prywatną inicjatywą Oleszyńskiego w Chicago (choć za przyzwoleniem Russella) i zaczęto ją wtedy fachowo wydawać w Brooklynie, pod bezpośrednim okiem Russella, a później Rutherforda. Fakt zaproszenia Oleszyńskiego do Brooklynu może to oznaczać.
Kiedy więc pojawiła się polska Strażnica pierwszy raz? Może w 1907 r., gdy Oleszyński dokonał tłumaczenia fragmentów tomów Russella, a może jeszcze wcześniej? Odpowiedź na te pytanie pozostaje bez określenia konkretnego roku, gdyż nie sposób dotrzeć do tak starych polskich publikacji.
Złoty Wiek
Towarzystwo Strażnica podaje, że po polsku zaczęło wydawać „Złoty Wiek” od roku 1925:
„Podjęli się nawet pracy polowej, to znaczy wyszukiwania prenumeratorów czasopisma Złoty Wiek (obecnie Przebudźcie się!), które akurat w roku 1925 zaczęło się ukazywać w języku polskim” („Rocznik Świadków Jehowy 1994” s. 188).
Jednak trzeba tu dodać, że wersja polonijna „Złotego Wieku” ukazywała się już w latach 1919-1920 jednak w Strażnicy z 1 stycznia 1921 r. s. 2 poinformowano o zawieszeniu jego wydawania:
„Ci bracia, oraz przyjaciele, którzy prenumerowali i nadesłali pieniądze na Złoty Wiek, proszeni są zwrócić się do nas z żądaniem czy mamy zwrócić pieniądze, czy też w zamian wysłać inną literaturę”.
