RÓŻNE „DOKONANE TAJEMNICE II”
Autor: Włodzimierz Bednarski
 |
 |
RÓŻNE „DOKONANE TAJEMNICE II”
W artykule pt. „Różne Dokonane Tajemnice” porównaliśmy kilka edycji polskich „Dokonanej Tajemnicy” i oryginalną, a zarazem pierwotną wersję angielską z 1917 r. VII tomu, przypisywanego Russellowi (zm. 1916), pierwszemu prezesowi Towarzystwa Strażnica. Tam treść angielską tłumaczyliśmy na język polski, by dać większą możliwość porównywania fragmentów osobom dociekliwym.
W tym artykule zestawimy różnice dwóch angielskich wersji, wspomnianej edycji z 1917 r. oraz przedostatniej z 1926 r., której wtedy nie przedstawialiśmy. Uzupełnimy to w kilku przypadkach edycją angielską z 1918 r., która choć mało różni się od tej z 1917 r., ale wprowadza za to nową ważną datę, rok 1932 (s. 569), zamiast 1931 (patrz poniżej). Tym razem nie będziemy tłumaczyć cytowanych fragmentów na język polski, aby każdy mógł sam dostrzec różnice w oryginale. Zaznaczymy jednak jak ma się tekst z polskiego tomu, w stosunku do analogicznego angielskiego. Prócz tego, ponieważ w 1918 r. Towarzystwo Strażnica wydało komentarz do Apokalipsy pt. The Revelation of Jesus Christ - According to the Sinaitic Text (Objawienie Jezusa Chrystusa - według tekstu synajskiego; brak autora; brak polskiego wydania), którego tekst w wielu miejscach jest identyczny jak w VII tomie, więc zaznaczymy różnice między obu dziełami, tam gdzie omawiane są daty (1918 r.).
Autor jest niezmiernie wdzięczny osobie, dzięki której udało mu się dotrzeć do edycji z 1918 i 1926 r., do których nie miał dostępu kilka lat temu, gdy pisał pierwszy artykuł pt. „Różne Dokonane Tajemnice”. Składa też szczególne podziękowanie J. Romanowskiemu z Warszawy za pomoc w opracowaniu artykułu.
Autor żałuje jednocześnie, że nie było mu dane dotrzeć do ostatniego wydania VII tomu, tego z 1927 r., który wspominany jest na anglojęzycznych stronach internetu (zawiera on tylko komentarz do Apokalipsy). Kto wie, czy w nim byśmy nie natrafili na kolejne zmiany nauk Towarzystwa Strażnica. Ono tylko krótko wspomina kres „Dokonanej Tajemnicy”:
„Niemniej w roku 1927 zaprzestano rozpowszechniania tej książki i pozostałych sześciu tomów Wykładów Pisma Świętego, a zastąpiono je nowymi, powojennymi podręcznikami do studiowania Biblii” (Strażnica Nr 19, 1967 s. 7).
Dziwnie brzmi powyższe zadanie, bowiem gdzie indziej Towarzystwo Strażnica podaje, że przynajmniej 1 tom był rozprowadzany aż do 1929 r.:
„Książka ta przetłumaczona na szereg języków osiągnęła nakład ponad sześć milionów egzemplarzy. Od roku 1929 jej nakład jest wyczerpany”(„‘Wieczyste zamierzenie’ Boże odnosi teraz triumf dla dobra człowieka” 1978 s. 9).
Jeszcze tylko dodajmy, że w Polsce reklamowano wszystkie siedem tomów aż do 1930 roku (patrz np. „Wyzwolenie” 1929 s. 351; „Złoty Wiek” 15.07 1930 s. 224), natomiast w USA ostatni raz oferuje się je w ang. Strażnicy 1 XI 1929 r. s. 322.
Jeśli chodzi o edycje angielskie „Dokonanej Tajemnicy”, to w różnych źródłach wymieniane są następujące: 1917, 1918 (książkowa i dużego formatu tzw. „ZG”), 1919, 1920, 1923 (zwykła i formatu kieszonkowego), 1924, 1926, 1927.
Pełniejsze wprowadzenie do tematyki VII tomu podaje artykuł pt. „Wykłady Pisma Świętego C. T. Russella (cz. 3)” i tam odsyłamy zainteresowanych tym zagadnieniem.
Oto porównanie dwóch głównych edycji angielskich (1917 i 1926) z podaniem uwag o tekście polskim i angielskim z innych edycji i książek (w tabeli nie wymieniamy edycji polskiej VII tomu z 1923 r., gdyż jest ona identyczna z tą z 1925 r., którą uwzględniamy):
| The Finished Mystery edycja 1917 r. | The Finished Mystery edycja 1926 r. |
|---|---|
|
„Fall 2021 B. C.
Birth of Isaac” (s. 60) [ang. ed. z 1918 r. ma tu: „Fall 2081 B. C. Birth of Isaac” (s. 60)] [w „The Revelation of Jesus Christ - According to the Sinaitic Text” z 1918 r. brak tego fragmentu] |
„Fall 2021 B. C.
Birth of Isaac” (s. 60) [pol. ed. z 1925 r. (s. 68) ma identycznie; pol. ed. z ok. 1926 r. ma tu: „Jesień 2081 prz. Chr. Narodz. Izaaka” (s. 24)] |
|
„The
last observance of a typical jubilee by Israel, 626 B. C., was
half way (2500 years each way) froom the end of Adam's Day,
3127 B. C., and the beginning of the Times of Restitution, A. D.
1874. The captivity, 606 B. C., marks the beginning of the Times of the
Gentiles, half way (2520 years each way) between the end of
Adam's 1000-year day, 3127 B. C., and the end of Gentile Times, A. D.
1914. The captivity, 606 B. C., marks a point half way (3520
years each way) between the fall of man, 4127 B. C., and his full
restoration to Divine favor, A. D. 2914” (s. 64) [ang. ed. z 1918 r. ma tu: „The last observance of a typical jubilee by israel, 626 B. C., was half way (2500 years each way) beetwen the fall of Adam, 4127 B. C., and the beginning of the Times of Restitution, A. D. 1874. The captivity, 606 B. C., marks the beginning of the Times of the Gentiles, half way (2520 years each way) between the end of Adam's 1000-year day, 3127 B. C., and the end of Gentile Times, A. D. 1914. The captivity, 606 B. C., marks a point half way (3520 years each way) between the fall of man, 4127 B. C., and his full restoration to Divine favor, A. D. 2914” (s. 64)] [w „The Revelation of Jesus Christ - According to the Sinaitic Text” z 1918 r. brak tego fragmentu] |
„The last observance of a
typical jubilee by Israel, 626 B. C., was half way (2500 years
each way) between the end of Adam's Day, 3127 B.
C., and the beginning of the Times of Restitution, A. D. 1874. The
captivity, 606 B. C., marks the beginning of the Times of the Gentiles,
half way (2520 years each way) between the end of Adam's
1000-year day, 3127 B. C., and the end of Gentile Times, A. D. 1914. The
captivity, 606 B. C., marks a point half way (3520 years each
way) between the fall of man, 4127 B. C., and his full restoration to
Divine favor, A. D. 2914” (s. 64) [pol. ed. z 1925 r. (s. 72) i pol. ed. z ok. 1926 r. (s. 25) mają tu: „Ostatnie obchodzenie figuralnego Jubileuszu przez Żydów roku 606 przed Chrystusem, było połową drogi (2500 lat w każdą stronę) między upadkiem Adama roku 4128 przed Chrystusem a początkiem czasu naprawienia wszystkich rzeczy - Restytucya R. P. 1874. Niewola babilońska roku 606 przed Chrystusem jest początkiem Czasów Pogan i jest połową drogi (2500 w każdą stronę) między końcem 1,000 dnia Adama, roku 3127 przed Chrystusem i końcem Czasów Pogan R. P. 1914. Niewola Babilońska roku 606 przed Chrystusem wskazuje na pół drogi (3250 lat) między upadkiem człowieka 4127 roku przed Chrystusem, a zupełnem przywróceniem Łaski Bożej R. P. 2914”] |
|
„If we have fled to the
Lord before the winter time of His disfavor has come upon the man-made
systems of our day, we shall be spared the rigors of the flight, of
which He said, ‘Pray that your flight be not in the winter [of
1917-1918 (?)]’” (s. 136) [w „The Revelation of Jesus Christ - According to the Sinaitic Text” z 1918 r. brak tego fragmentu (s. 88)] |
„If we have fled to the
Lord before the winter time of His disfavor has come upon the man-made
systems of our day, we shall be spared the rigors of the flight, of
which He said, ‘Pray that your flight be not in the winter
[the time for the burning of the tares]’” (s. 136) [pol. ed. z 1925 r. (s. 160) i pol. ed. z ok. 1926 r. (s. 50) mają identycznie] |
|
„In
comments on Rev. 3:14, reasons are given for anticipating the
deliverance of the Little Flock about Passover, 1918 [possibly on the
Passover day, as a result of activities by the tribe of Dan. (Jer.
8:16)]” (s. 177) [w „The Revelation of Jesus Christ - According to the Sinaitic Text” z 1918 r. brak tego fragmentu (s. 109)] |
„In comments on Rev. 3:14,
reasons are given for anticipating the deliverance of the Little Flock
about Passover, 1918” (s. 177) [pol. ed. z 1925 r. (s. 212) i pol. ed. z ok. 1926 r. (s. 65) mają identycznie] |
|
„and
we therefore expect three and a half years of proscription of the Truth,
from the spring of 1918 to the fall of 1921. This will give the Great
Company splendid opportunities for martyrdom and allow another three and
a half years, to the spring of 1925, for the world to think the matter
over, by which time, doubtless, they will be quite ready to listen to
the voice that speaketh from Heaven. - Heb. 12:19” (s. 177) [„The Revelation of Jesus Christ - According to the Sinaitic Text” z 1918 r. ma tu: „and we therefore expected the three and a half years of proscription of the truth, from the spring of 1918 to the fall of 1921, which has already begun” (s. 109)] |
„and
we therefore expect three and a half years of proscription of the Truth,
from the spring of 1918 to the fall of 1921. But it is well remember
that prophecy is not given with a view to satisfying curiosity, but with
a view to enabling the Lord’s people to identify events as they
transpire. For this reason any advence view of dates is liable to be
blurred, and the experience of the church has abundantly shown this to
be so. But this fact would be no adequate reason for indifference toward
chronology” (s. 177) [pol. ed. z 1925 r. (s. 212) i pol. ed. z ok. 1926 r. (s. 65) mają identycznie] |
|
„This
coincides well with the thought previously expressed (Rev. 7:3) that all
phases of Babylon will not be disposed of until about ten and a half
years from the fall of 1914” (s. 178) [w „The Revelation of Jesus Christ - According to the Sinaitic Text” z 1918 r. brak tego fragmentu (s. 110)] |
tekst identyczny jak obok [pol. ed. z 1925 r. ma identycznie (s. 213)] Pol. ed. z ok. 1926 r. ma natomiast następujący tekst: „wszystkie fazy upadku Babilonu nie prędzej się dokonają, aż upłynie dziesięć i pół roku od jesieni 1920 r.” (s. 66)] |
|
„Some interesting
developments in connection witch the setting up of the Kingdom may
occur in 1920, six years after the great Time of Trouble began” (s.
178) [w „The Revelation of Jesus Christ - According to the Sinaitic Text” z 1918 r. brak tego fragmentu (s. 110)] |
„Some interesting
developments in connection witch the setting up of the Kingdom may
begin in 1920, six years after the great Time of Trouble began” (s.
178) [pol. ed. z 1925 r. (s. 213) i pol. ed. z ok. 1926 r. (s. 66) mają identycznie] |
|
„We anticipate that the ‘earthquake’ will occur early in 1918, and that the ‘fire’ will come in the fall of 1920 [„The Revelation of Jesus Christ - According to the Sinaitic Text” z 1918 r. ma tu: „We anticipate that the ‘earthquake’ will occur during 1918, and that the ‘fire’ will come in the fall of 1920 (s. 110)] |
;„We anticipate that the ‘earthquake’ will occur early in 1918, and that the ‘fire’ will follow in due course” (s. 179) [pol. ed. z 1925 r. (s. 214) i pol. ed. z ok. 1926 r. (s. 66) mają identycznie] |
|
„In the spring of 1918, and from that time onward forever, it will be as
unsafe to tell the lies that have filled Babylon's exchequers as it
will to be a king” (s. 228-229) [w „The Revelation of Jesus Christ - According to the Sinaitic Text” z 1918 r. brak tego fragmentu] |
„After the fall of Babylon, and from that time onward forever, it will be as unsafe to tell the lies that have filled Babylon's exchequers as it will to be a king” (s. 228-229) [pol. ed. z 1925 r. (s. 272) i pol. ed. z ok. 1926 r. (s. 84) mają tu: „Po upadku Babilonu i od tego czasu aż po wszystkie czasy będzie niebezpiecznie kłamać te rzeczy, które wypełniały dziedzictwo babilońskie”] |
|
„Pastor
Russell walked in the light. When the plagues actually appeared, he no
longer held to the explanation published in 1883, before they appeared,
and so stated on many occasions” (s. 237) [w „The Revelation of Jesus Christ - According to the Sinaitic Text” z 1918 r. brak tego fragmentu] |
„Pastor Russell walked in the light. When the plagues actually appeared, he no longer held to the explanation published in 1883, before they appeared, and so stated in 1916 in answer to a question” (s. 237) [pol. ed. z 1925 r. (s. 283) i pol. ed. z ok. 1926 r. (s. 89) mają identycznie] |
|
„The three days of terrible
darkness over the land of Egypt may represent three years of
the great war, and indicate its close shortly after the publication of
this final witness of the church” (s. 256) [w „The Revelation of Jesus Christ - According to the Sinaitic Text” z 1918 r. brak tego fragmentu] |
„The 3 days of terrible darkness over the land of Egypt represent the 3 years of mental obscurity respecting the cause (influence of the demons) of the World
War ending with the publication of this book in 1917 [pol. ed. z 1925 r. (s. 305) i pol. ed. z ok. 1926 r. (s. 97) mają identycznie] |
|
„Even the republics will disappear in the fall of 1920” (s. 258) [„The Revelation of Jesus Christ - According to the Sinaitic Text” z 1918 r. ma tu: „Even ungodly elements in republics will disappear” (s. 146)] |
„Even the republics will disappear in the time of anarchy” (s. 258) [pol. ed. z 1925 r. (s. 307) i pol. ed. z ok. 1926 r. (s. 97) mają identycznie] |
|
„The three days in which Pharaoh’s host pursued the Israelites into the
wilderness representes the three years from 1917 to 1920 at which
time all of Pharaoh’s messengers will be swallowed up in the sea of
anarchy” (s. 258) [w „The Revelation of Jesus Christ - According to the Sinaitic Text” z 1918 r. brak tego fragmentu] |
„The three days in which Pharaoh’s host pursued the Israelites into the wilderness may representes the three years preceding the time of anarchy at which time all of Pharaoh’s messengers will be swallowed up in the sea of angry humanity” (s. 258) [pol. ed. z 1925 r. (s. 307) i pol. ed. z ok. 1926 r. (s. 97 i 99) mają identycznie] |
|
„But
is due to make its appearance with the close of the war, proably
in autumn of 1917. (See comments on Rev. 16:17-21; Ex. 10:23.)
Pastor Russell foretold the darkness would
commence in 1914, and it did!!
Egypt’s plague of darkness lasted three days (years)” (s. 268) [ang. ed. z 1918 r. ma tu: „But is due to make its appearance with the close of the war, some time about October 1 st, 1917. Pastor Russell foretold the darkness would come in 1914, and it did!!” (s. 268)] [„The Revelation of Jesus Christ - According to the Sinaitic Text” z 1918 r. ma tu: „Had not, prior to March 14, 1918” (s. 150)] |
„But is due to make its
appearance after the close of the war, proably early in the
year 1918. (See comments on Rev. 16:17-21; Ex. 10:23.) Pastor
Russell foretold the darkness would
commence in 1914, and it did!!” (s. 268) [pol. ed. z 1925 r. (s. 319) i pol. ed. z ok. 1926 r. (s. 102) mają tu: „Ale ma ukazać się z końcem wojny”] |
|
„Probably from the fall of 1917 to the spring or summer of 1918” (s. 268) [ang. ed. z 1918 r. ma tu: „From the summer or fall of 1917 to the spring or summer of 1918” (s. 268)] [w „The Revelation of Jesus Christ - According to the Sinaitic Text” z 1918 r. brak tego fragmentu (s. 150)] |
brak tego zdania [brak tego zdania w pol. ed. z 1925 r. (s. 319) i pol. ed. z ok. 1926 r. (s. 102)] |
|
„Shall her plagues (...) Come in one day. - The year of 1918” (s. 280) [„The Revelation of Jesus Christ - According to the Sinaitic Text” z 1918 r. ma tu: >„Shall her plagues (...) Come in one day. - Her destruction will be sudden, violent and complete. ‘These two things shall come to thee in a moment, in one day, loss of children and widowhood’” (s. 157)] |
„Shall her plagues (...) Come in one day. - I one year” (s. 280) [pol. ed. z 1925 r. (s. 334) i pol. ed. z ok. 1926 r. (s. 107) mają identycznie] |
|
„For
in one hour is thy judgment come. - In the one year 1917-1918.
- Rev. 17:12” (s. 282) [„The Revelation of Jesus Christ - According to the Sinaitic Text” z 1918 r. ma tu: „For in one hour is thy judgment come. - In the one year 1918. - Rev. 17:12” (s. 157)] |
„For in one hour is thy judgment come. - In one year. - Rev. 17:12” (s. 282) [pol. ed. 1925 r. ma tu: „Iż w jedną godzinę przyszedł sąd twój. - W jednym roku. - Obj. 17:12. (Wykonanie wyroku nastąpi w krótkim czasie)” (s. 336); pol. ed. z ok. 1926 r. ma tu: „Iż w jedną godzinę przyszedł sąd twój. - W jednym roku, od 1917-1918. - Obj. 17:12. (Wykonanie wyroku nastąpi w krótkim czasie)” (s. 107)] |
|
„In one short year,
1917-1918, the vast and complicated system of sectarianism reaches
its zenit of power, only to be suddenly dashed into oblivion” (s. 285) [„The Revelation of Jesus Christ - According to the Sinaitic Text” z 1918 r. (s. 160) ma tu jak obok] |
„In one short year, the
vast and complicated system of sectarianism reaches its zenit of power,
only to be suddenly dashed into oblivion” (s. 285) [pol. ed. z 1925 r. (s. 341) i pol. ed. z ok. 1926 r. (s. 109) mają identycznie] |
|
„They only await the departure of the last of the Elijah class, in the
spring of 1918” (s. 334) [w „The Revelation of Jesus Christ - According to the Sinaitic Text” z 1918 r. brak tego fragmentu] |
„They only await the departure of the last of the Little Flock” (s. 334) [pol. ed. z 1925 r. (s. 398) i pol. ed. z ok. 1926 r. (s. 127) mają identycznie] |
|
„God
bound His true people to this work. The reform element were not to
change their attitude, but continually to keep at the attack upon
ecclesiastical corruption until the siege should end in 1918. The
Hebrew year 1918, begins in October, 1917” (s. 395-396) [podobny tekst zawiera pol. „Księga Prorocka Ezechiela” z ok. 1919 r. s. 44: „aż do końca oblężenia w r. 1918. Żydowski rok 1918 rozpoczął się w Paźdz., 1917”] (s. 395-396) |
„God bound His true people
to this work. The reform element were not to change their attitude, but
continually to keep at the attack upon ecclesiastical corruption until
the siege should end with the downfall of Babylon” (s. 395-396) [pol. ed. z 1925 r. (s. 441) i pol. ed. z ok. 1926 r. (s. 141) mają identycznie] |
| „Ezek. 5:2, 12, 16, 17, relate to features of the destruction of literal Jerusalem in 606 B. C. and 70-73 A. D. and of Christendom in 1914 to 1918 A. D.” (s. 398 ) |
„Ezek. 5:2, 12, 16, 17, relate to features of the destruction of literal Jerusalem in 606 B. C. and 70-73 A. D. and of Christendom in the era since 1914” (s. 398) [pol. ed. z 1925 r. (s. 444), pol. ed. z ok. 1926 r. (s. 142) i „Księga Prorocka Ezechiela” z ok. 1919 r. (s. 47) mają tu: „Ezech 5:2, 12, 16, 17 odnoszą się (...) do upadku nominalnego chrześcijaństwa po roku 1918”] |
| „It is the Day of Vengeance, which began in the world war of 1914 and which will break like a furious morning storm in 1918” (s. 404) |
tekst identyczny jak obok [pol. ed. z 1925 r. (s. 452-453), pol. ed. z ok. 1926 r. (s. 144) i „Księga Prorocka Ezechiela” z ok. 1919 r. (s. 56) mają tu: „Jest to Dzień Pomsty, który się rozpoczął od wielkiej światowej wojny w roku 1914, a który jako burza poranna zerwie się po wojnie, po roku 1918”] |
| „The year 1918, with its fearful revolutions, and succeeding anarchy, is at the door” (s. 405) |
tekst identyczny jak obok [pol. ed. z 1925 r. (s. 454), pol. ed. z ok. 1926 r. (s. 144) i „Księga Prorocka Ezechiela” z ok. 1919 r. (s. 57) mają tu: „Czas rozruchów i rewolucji i straszliwej anarchii, już się przybliżył”] |
| „This types that in the Harvest period, from 1878 to 1918, while Pastor Russell was dispensing as part of the "food in due season" the impending downfall of Christendom” (s. 422) |
tekst identyczny jak obok [pol. ed. z 1925 r. (s. 475), pol. ed. z ok. 1926 r. (s. 150) i „Księga Prorocka Ezechiela” z ok. 1919 r. (s. 77) mają tu: „To przedstawia, że podczas Żniwa, od roku 1878 do 1914, kiedy Pastor Russell...”] |
|
„It was in the fall of 1916 — a year and seven months before the city was to be smitten in the spring of 1918 — that the forces of laborism, revolution and anarchy, began to assert themselves against the established order of things in Christendom — the siege of the city began” (s. 481) [„Księga Prorocka Ezechiela” z ok. 1919 r. (s. 152) ma tu: „Było to w jesieni roku 1916 - rok i siedm miesięcy przedtem zanim miasto zaczęło być chłostane na wiosnę 1918 roku...”] |
„It was in the fall of 1916 — a year and six months before the city was to be smitten in the spring of 1918 — that the forces of laborism, revolution and anarchy, began to assert themselves against the established order of things in Christendom — the siege of the city began” (s. 481) [pol. ed. z 1925 r. (s. 551), pol. ed. z ok. 1926 r. (s. 173) mają tu: „Było to w jesieni roku 1916 - rok sześć miesięcy przedtem zanim miasto zaczęło być chłostane na wiosnę 1918 roku...”] |
| „Until 1878 the nominal church had been in a sense God's sanctuary or Temple; but He was from then on, culminating in 1918, to remove it with a stroke or plague of erroneous doctrines and deeds Divinely permitted” (s. 484) |
„Until 1878 the nominal church had been in a sense God's sanctuary or Temple; but He was from then on, culminating shortly, to remove it with a stroke or plague of erroneous doctrines and deeds Divinely permitted” (s. 484) [pol. ed. z 1925 r. (s. 555), pol. ed. z ok. 1926 r. (s. 174) i „Księga Prorocka Ezechiela” z ok. 1919 r. (s. 156) mają tu: „Do roku 1878 nominalny kościół był w pewien sposób Świątnicą Bożą czyli Świątynią. Ale od tego czasu usunął On stamtąd swoją świątnicę przez plagi i ciosy błędnych nauk i uczynków z Boskiego dozwolenia”] |
|
„Also, in the year 1918, when God destroys the churches wholesale and the church members by millions, it shall be that any that escape shall come to the works of Pastor Russell to learn the meaning of the downfall of ‘Christianity’” (s. 485) [„Księga Prorocka Ezechiela” z ok. 1919 r. (s. 157) ma tu: „A w roku 1918, kiedy Bóg niszczy ogół kościołów i zabija miliony członków kościelnych...”] |
„Also, in the year 1918, when God begins to destroy* the churches and the church members by millions, it shall be that any that escape shall come to the works of Pastor Russell to learn the meaning of the downfall of ‘Christianity’. * This began in Russia in 1918” (s. 485) [pol. ed. z 1925 r. (s. 557) i pol. ed. z ok. 1926 r. (s. 175) mają tu: „A po roku 1918, kiedy Bóg zaczyna niszczyć ogół kościołów i zabija miliony członków kościelnych...”] |
|
„Chapter 25 foretells that after the fall of apostate ecclesiasticism in revolution, in 1918, the end of the various discordant non-Christian elements of Christendom...” (s. 486) [„Księga Prorocka Ezechiela” z ok. 1919 r. (s. 158) ma tu: „Rozdział 25 przepowiada, że po upadku odstępczego kościelnictwa w rewolucji 1918 roku, przyjdzie koniec dla różnych niezgodnych, niechrześcijańskich elementów w Chrześcijaństwie”] |
„Chapter 25 foretells that after the fall of ecclesiasticism in revolution, beginning in 1918, the end of the various discordant non-Christian elements of Christendom...” (s. 486) [pol. ed. z 1925 r. (s. 558) i pol. ed. z ok. 1926 r. (s. 175) mają tu: „po upadku odstępczego kościelnictwa w rewolucji, jaka się zaczęła 1918 r. przyjdzie koniec dla różnych niezgodnych, niechrześcijańskich elementów w Chrześcijaństwie”] |
|
„This system and its adherents will manifest their essentially non-Christian nature when Christendom (Jerusalem) falls at the hands of the revolutionists in 1918” (s. 489) [„Księga Prorocka Ezechiela” z ok. 1919 r. (s. 162) ma tu: „chrześcijaństwo (Jeruzalem) wpadnie w ręce rewolucjonistów około 1918 roku”] |
„This system and its adherents will manifest their essentially non-Christian nature when Christendom begins to fall at the hands of the revolutionists in 1918” (s. 489) [pol. ed. z 1925 r. (s. 563) i pol. ed. z ok. 1926 r. (s. 176) mają tu: „chrześcijaństwo (Jeruzalem) wpadnie w ręce rewolucjonistów po 1918 roku”] |
|
„In the year 1918, when Christendom shall to go down as a system to oblivion (Sheol), to be succeeded by revolutionary republics, God will cause mourning” (s. 513) [„Księga Prorocka Ezechiela” z ok. 1919 r. (s. 192) ma tu: „W roku 1918, kiedy Chrześcijaństwo, jako system zanikać będzie (grób)”] |
„In the year 1918, when Christendom shall begin to go down to oblivion (Sheol), to be succeeded by revolutionary republics, God will cause mourning” (s. 513) [pol. ed. z 1925 r. (s. 593) i pol. ed. z ok. 1926 r. (s. 185) mają tu: „Po roku 1918, kiedy Chrześcijaństwo, jako system zanikać będzie (grób)”] |
|
„When God shall put out Christendom’s light in 1918, He will blind the minds of ecclesiasticism (heaven)” (s. 515) [„Księga Prorocka Ezechiela” z ok. 1919 r. (s. 195) ma tu: „Kiedy Bóg zagasi w r. 1918 światło Chrześcijaństwa, zamroczy umysły kościelnictwa (niebiosy)”] |
„When God begins to put out her light in 1918, He will blind the minds of ecclesiasticism (heaven)” (s. 515) [pol. ed. z 1925 r. (s. 596), pol. ed. z ok. 1926 r. (s. 186) mają tu: „Kiedy Bóg zacznie gasić w r. 1918 światło Chrześcijaństwa, zamroczy umysły kościelnictwa (niebiosy)”] |
| „If an application of Ezekiel's period of dumbness is valid here as a time feature, the tidings, the realization that Christendom is smitten by the onslaughts revolution, might be expected to flash throughout the world on or about April 27, 1918, a year, five months and twenty-six days after the death of God's great watchman” (s. 530) [„Księga Prorocka Ezechiela” z ok. 1919 r. (s. 214) ma tu: „wiadomości, do spełnienia się tego, że Chrześcijaństwo dobyła szturmem anarchia, mógłby świat oczekiwać w dniu lub dnia 27 kwietnia 1918...”] |
„If an application of Ezekiel's period of dumbness is valid here as a time feature, the tidings, the realization that Christendom has begun to be smitten by the revolution, might be expected to flash throughout the world on or about* April 27, 1918, a year, five months and twenty-six days after the death of God's great watchman. * A cablegram to this effect, dated ‘Moscow, April 27, 1918,’ was published in the newspapers. [Publisher]” (s. 530) [pol. ed. z 1925 r. (s. 615) i pol. ed. z ok. 1926 r. (s. 192) mają tu: „wiadomości co do spełnienia się tego, że Chrześcijaństwo dobyła szturmem anarchia, mógłby świat oczekiwać w dniu lub po dniu 27 kwietnia 1918* (...) *) W sprawie tej dzienniki zamieściły depesze z Moskwy, datowane 27 kwietnia, 1918 r.”] |
|
„Not one vestige of it shall survive the ravages of world-wide all-embracing anarchy, in the fall of 1920” (s. 542) [„Księga Prorocka Ezechiela” z ok. 1919 r. (s. 228) ma tu: „Nawet ani jeden ślad z niego nie przypomni zniszczenia cały świat obejmującej anarchii po roku 1920”] |
„Not one vestige of it shall survive the ravages of world-wide all-embracing anarchy, in the end of the time of trouble” (s. 542) [pol. ed. z 1925 r. (s. 631) i pol. ed. z ok. 1926 r. (s. 197) mają tu: „Nawet ani jeden ślad z niego nie przypomni zniszczenia cały świat obejmującej anarchii po skończeniu czasu ucisku”] |
|
„This vision of the prophet Ezekiel depicts the established theocratic Kingdom of God on earth, civil and religious, spiritual and earthly. While the Temple is an architectural possibility, as shown in the accompanying illustrations, (and may be erected at Jerusalem), it, in its various parts, surroundings, rites and worshippers, is a type and symbol of "better things to come," after the wars, revolutions and anarchy of the period from 1914 to 1925 have passed” (s. 569) [„Księga Prorocka Ezechiela” z ok. 1919 r. (s. 260) ma tu: „Widzenie to proroka Ezechiela przedstawia ustanowione teokratyczne Królestwo Niebieskie na ziemi - królestwo cywilne i religijne, duchowe i ziemskie. (...) Świątnica ta (...) i kapłańskie pokolenie stanowią typ i symbol ‘przyszłych dóbr’ po wojnach rewolucji i anarchii okresu między rokiem 1914 a 1925”] |
„This vision of the prophet Ezekiel depicts the embryonic and established Kingdom of God on earth, civil and religious, spiritual and earthly. While the Temple is an architectural possibility, as shown in the accompanying illustrations, (and may be erected at Jerusalem), it, in its various parts, surroundings, rites and worshippers, is a type and symbol of "better things to come," after the wars, revolutions and anarchy of the time of trouble have passed” (s. 569) [pol. ed. z 1925 r. (s. 664) i pol. ed. z ok. 1926 r. (s. 207) mają tu: „Widzenie to proroka Ezechiela przedstawia początkowe i ustanowione teokratyczne Królestwo Niebieskie na ziemi - królestwo cywilne i religijne, duchowe i ziemskie. (...) Świątnica ta (...) i kapłańskie pokolenie stanowią typ i symbol ‘przyszłych dóbr’ po wojnach rewolucji i anarchii minionego czasu ucisku”] |
|
„The Time of the establishment of the Kingdom in power is indicated as ‘in the fourteenth year after that the city (Christendom) was smitten’ — or thirteen years after 1918 viz.. in 1931” (s. 569) [ang. ed. z 1918 r. ma tu: „The Time of the establishment of the Kingdom in power (...) or thirteen years after 1918 viz.. in 1932” (s. 569)] |
tekst identyczny jak obok [pol. ed. z 1925 r. (s. 664) i pol. ed. z ok. 1926 r. (s. 207) mają identycznie; „Księga Prorocka Ezechiela” z ok. 1919 r. (s. 260) ma tu: „Czas ustanowienia Królestwa w mocy (...) czyli w trzynaście lat po roku 1919, to jest 1931”] |
Prócz powyższego w angielskich edycjach z lat 1917-1918 funkcjonowały dwa rodzaje tomów (z powodu cenzury w okresie wojny). Jedne zawierały cały tekst książki, inne zaś miały wycięte kartki (strony 247-253) i w tym miejscu włożone (zapewne po wojnie) luźne strony z całą brakującą treścią z następującym dopiskiem:
„These pages are to be inserted in lieu of the original pages 247-254, which were censored” (ed. 1917 s. 247) [strona 254 wymieniona jest gdyż była na odwrocie strony 253, ale nie podlegała cenzurze].
O tym częściowo wspomina książka „Świadkowie Jehowy - głosiciele Królestwa Bożego” 1995 (s. 652).
Mało tego, istniały też dwa rodzaje tekstu, który był publikowany na tych stronach:
1) edycja z 1917 r. - zawiera na s. 247-253 cytaty z IV tomu tzn. „Walka Armagieddonu” (ed. ang. s. X-XVI; w ed. pol. s. V-XXI) oraz z B. S. M. („Miesięcznik Studyów Biblijnych”)
2) edycja z 1918 r. - zawiera na s. 247-253 cytaty z ang. Strażnic z 1909, 1915 i 1916 r. (ed. 1926 podaje tu ten sam cytat i datę 1915), z B. S. M. („Miesięcznik Studyów Biblijnych”) oraz słowa należące do „Rev. John Hayes Holmes, Church of the Messiah, Park Ave. and 34th St., New York City”. O tej wersji wspomina, przywołując Strażnicę z 1915 r., książka „Świadkowie Jehowy - głosiciele Królestwa Bożego” 1995 (s. 652).
Prócz wymiany cytatów zmieniono też częściowo kilka zdań (ed. z 1918 r. na s. 247 wspomina o patriotyźmie, który jest poddany krytyce, a ed. z 1917 mówi w tym samym fragmencie o nienawiści).
Oto te różne słowa:
| The Finished Mystery edycja 1917 r. | The Finished Mystery edycja 1918 r. |
|---|---|
|
„The three fundamental truths of
history are man's Fall, Redemption and Restoration. Stated in other language
these three truths are the mortal nature of man, the Christ of God and His
Millennial Kingdom. Standing opposite to these Satan has placed three great
untruths, human immortality, the Antichrist and a certain delusion which is best
described as hatred, but which is in really murder, the spirit of the
very Devil. (1 Jno. 3:15) It is this last and crowning feature of Satan's
work that is mentioned first. The other two errors are the direct cause of this
one. The wars of the Old Testament were all intended to illustrate the battlings
of the New Creature against the weaknesses of the flesh, and are not in any
sense of the word justification for the human butchery practiced during the
Christian era in the name of religion, exemplified in the events of St.
Bartholomew’s Day and by the wicked Inquisition. Nowhere in the New
Testament is hatred of other peoples encouraged. Everywhere and
always murder in its every form is forbidden; and yet, under the guise or
another it has been encouraged for centuries by the clergy class who should have
been preaching the message delivered to them by the Prince of Peace” (s.
247) [pol. ed. z 1925 r. (s. 294-295) i z ok. 1926 r. (s. 94) mają identycznie] |
„The three fundamental truths of
history are man's Fall, Redemption and Restoration. Stated in other language
these three truths are the mortal nature of man, the Christ of God and His
Millennial Kingdom. Standing opposite to these Satan has placed three great
untruths, human immortality, the Antichrist and a certain delusion which is best
described by the word Patriotism, but which is in really murder, the
spirit of the very Devil. It is this last and crowning feature of Satan's work
that is mentioned first. The other two errors are the direct cause of this one.
The wars of the Old Testament were all intended to illustrate the battlings of
the New Creature against the weaknesses of the flesh, and are not in any sense
of the word justification for the human butchery which has turned the earth
into a slaughter-house. Nowhere in the New Testament is Patriotism (a
narrow-minded hatred of other peoples) encouraged. Everywhere and always
murder in its every form is forbidden; and yet, under the guise of Patriotism
the civil governments of earth demand of peace-loving men the sacrifice of
themselves and their loved ones and the butchery of their fellows, and hail it
as a duty demanded by the laws of heaven” (s. 247) [ang. ed. z 1926 r. (s. 247) ma identycznie] |
Jak widać w tabeli edycja angielska z 1926 r. zawiera już wersję drugą (z 1918 r.), natomiast edycje polskie (z 1925 r. i z ok. 1926 r.) mają wersję pierwszą (z 1917 r.). Czy to nie dziwne?
Ocenzurowany materiał w edycji polskiej z 1925 r. znajduje się na następujących stronach: od połowy s. 294 do połowy s. 302 (w ed. z ok. 1926 r. na s. 92-96).
Prócz tego edycja polska posiada tekst z dodatkowym krótkim urywkiem, którego nie posiada tom angielski (w edycji z 1925 r. na s. 296-297; w edycji z ok. 1926 r. na s. 94). Zaczyna się on od słów: „Wszyscy chrześcijanie”, a kończy na słowach: „federacyę kościołów” (słowa te pochodzą z IV tomu „Walka Armagieddonu” s. V-VI, VII i IX).
Oczywiście różnic między poszczególnymi edycjami VII tomu jest prawdopodobnie dużo więcej niż przedstawiliśmy, lecz chyba prawie niemożliwa jest konfrontacja kilku tekstów „słowo w słowo”. Dlatego autor artykułu wybrał prawie tylko te różnice poszczególnych edycji, które wiązały się z jakąś datą. Poniżej podajemy zaś drobne przykłady odmienności tekstu, z pierwszych rozdziałów omawianej książki, których zapewne jest wiele.
| The Finished Mystery edycja 1917 r. | The Finished Mystery edycja 1926 r. |
|---|---|
|
„1:3. Blessed is he. - Singular” (s. 12) [ang. ed. z 1918 r. (s. 12) ma identycznie] |
„1:3. Blessed is he. - The Elijah class” (s. 12) [pol. ed. z 1925 r. (s. 12) ma tu: „1:3. Błogosławiony. - Każdy pojedynczo. Klasa Eliasza”; pol. ed. z ok. 1926 r. (s. 7) ma tu: „1:3. Błogosławiony. - Każdy pojedynczo”] |
|
„Write. — St. Paul wrote a third of the New Testament” (s. 24) [ang. ed. z 1918 r. ma tu: „Write. — St. Paul wrote half of the New Testament” (s. 24)] |
„Write. — St. Paul wrote a third of the New Testament” (s. 24) [pol. ed. z 1925 r. (s. 26) i pol. ed. z ok. 1926 r. (s. 11) mają tu: „Napisz. - Św. Paweł napisał połowę Nowego Testamentu”] |
|
„Will I give to eat of the tree of life. - ‘All the trees in Eden were trees of life, and the overcomers of the Gospel Age shall have full liberty to partake of 'the tree of the knowledge of good and evil’ when the knowledge will be of benefit to them, and not bring a course. - Z. ’16-346” (s. 26) [ang. ed. z 1918 r. (s. 26) ma identycznie] |
„Will I give to eat of the tree of life. - ‘All the trees in Eden were trees of life, and the overcomers of the Gospel Age shall have full liberty to partake of 'the tree of the knowledge of good and evil.’ - Z.’16-346. Christ is the tree of life here specifically indicated” (s. 26) [pol. ed. z 1925 r. (s. 29) ma tu: „Dam jeść z drzewa żywota. - ‘Wszystkie drzewa w Raju były drzewami żywota a zwycięzcy Wieku Ewangelii będą mieli przystęp do drzewa wiadomości dobrego i złego, gdy umiejętność będzie dla nich korzyścią i nie sprowadzi przekleństwa.’ (Z.’16-346). W tem miejscu szczególnie wskazuje, że Chrystus jest drzewem żywota”; pol. ed. z ok. 1926 r. (s. 12) ma tu: „Dam jeść z drzewa żywota. - ‘Wszystkie drzewa w Raju były drzewami żywota a zwycięzcy Wieku Ewangelii będą mieli przystęp do drzewa wiadomości dobrego i złego, gdy umiejętność będzie dla nich korzyścią i nie sprowadzi przekleństwa.’ - Z.’16-346”] |
|
`„Four hundred years from October 31, 1517, end Oct. 31, 1917. — Rev. 2:21; Gen. 15:13-16” (s. 44) [ang. ed. z 1918 r. (s. 44) ma identycznie] |
„Four hundred years from Luther's time are just now ending. — Rev. 2:21; Gen. 15:13-16” (s. 44) [pol. ed. z 1925 r. (s. 49) ma tu: „Obecnie czas Lutra kończy się. - Obj. 2:21; 1 Mojż. 15:13-16”; pol. ed. z ok. 1926 r. (s. 18) ma tu: „Upłynęło czterysta lat od 31 Października 1517 do 31 Października 1917. - Obj. 2:21; 1 Mojż. 15:13-16”] |
Jako ciekawostkę można przytoczyć, że w angielskich edycjach z 1918 i 1926 r. wspomniana jest mimochodem Polska, ale w polskiej edycjach (np. ed. z 1925 r. s. 295) i angielskiej z 1917 r. (s. 247) brak jest tych słów: „The German Kaiser’s reported proclamation to his army in Poland reads:...” (s. 251-252).
Warto też dodać, że inne rozbieżności między polskimi edycjami z 1925 r. i z ok. 1926 r. przedstawiono w artykule pt. „Wykłady Pisma Świętego C. T. Russella (cz. 3)”. Autor też ubolewa, że nie było mu dane dotrzeć do komentarza do Apokalipsy, który wraz z cytowaną „Księgą Prorocką Ezechiela” stanowił najstarszą książkową, polską „Dokonaną Tajemnicę” (ok. 1919 r.) zawartą w dwóch tomach i broszurze. O niej wspomniano też w powyższym artykule, do którego odsyłamy zainteresowanych.
|
|
