Rok 1799 – początkiem „czasu końca” według dawnej nauki Towarzystwa Strażnica
Rozpoczynamy cykl kilkunastu artykułów o dawnych datach Towarzystwa Strażnica. Rok 1799 to prawie do roku 1930 data rozpoczęcia się czasu końca, czasów ostatecznych. Później rok 1799 (wcześniej jako 1798) zamieniono na rok 1914.
Dziś dla Świadków Jehowy rok 1914 jest początkiem „czasu końca” lub „czasów ostatecznych”. Nawet w głowie im się nie mieści, że kiedyś inna data mogła wyznaczać te wymienione wydarzenia. W ostatnich latach żadna z ich publikacji nie wspomina, że kiedyś rok 1799 był datą, od której należało liczyć wszystkie wydarzenia na nasze dni. Za rokiem 1799 stała Biblia (!), a szczególnie proroctwa Daniela i Apokalipsy św. Jana.
Rok 1798
Właściwie powinniśmy zacząć od roku 1798, bo ta data była poprzedniczką roku 1799.
Początkowo C. T. Russell (zm. 1916) preferował datę o rok wcześniejszą, to znaczy 1798, na rozpoczęcie się ‘czasu końca’. W książce, którą wydał po angielsku w roku 1877 razem z N. Barbourem, pt. Trzy światy i żniwo tego świata, ani razu nie występuje data 1799, ale wielokrotnie widnieje rok 1798 (patrz s. 22, 113-114, 117-119, 133, 157-158, 160, 169-170, 177).
Również w angielskich Strażnicach w latach 1879-1885 pojawia się wiele razy rok 1798 (patrz np. ang. Strażnica grudzień 1881 s. 305, 307 [reprint]; ang. Strażnica styczeń/luty 1882 s. 319 [reprint]; ang. Strażnica styczeń 1885 s. 711 [reprint]), a dopiero w roku 1890 widnieje „czas końca” wyznaczony na rok 1799 (ang. Strażnica listopad 1890 s. 1258 [reprint]). Także wydany w roku 1889 tom C. T. Russella pt. Nadszedł Czas wymienia już kilka razy rok 1799, choć nie łączy go wprost z „czasem końca”. Oto jeden z fragmentów, mówiący jeszcze o roku 1798:
„Obalenie tego panowania w 1798 roku przez Rewolucję Francuską oznaczało początek »czasu końca« (Dn 11:35)” (ang. Strażnica sierpień 1879 s. 24 [reprint]).
Rok 1799
Rok 1799 wyznaczał Towarzystwu Strażnica „koniec czasu”, „początek czasów ostatecznych” czy „czas końca”:
„‘KoniecCzasu’, okres stu piętnastu (115) lat, od roku 1799 do roku 1914 jest szczególnie zanotowany w Piśmie Świętym. ‘DzieńPrzygotowania’ jest inną nazwą daną temu samemu okresowi, z powodu rozmnożenia się umiejętności, wynikiem której stały się różne odkrycia, wynalazki itp., które utorowały drogę do różnych błogosławieństw Tysiąclecia, przygotowując różne maszyny zastępujące pracę ludzką, zaopatrując świat w wygody i dając więcej czasu, a to wszystko pod sprawiedliwym rządem Chrystusa okaże się błogosławieństwem dla wszystkich i okaże się pomocnem w napełnieniu ziemi znajomością Pańską” (Przyjdź Królestwo Twoje 1919 [ang. 1891] s. 15);
„W rozdziale 11 jest w szczególny sposób wyrażony czas bez daty, lub nazwy, zaś w rozdziale 12 są zaznaczone trzy okresy a mianowicie 1260, 1290, 1335 czyli dni prorocze, które współdziałają i utwierdzają daty podane w rozdziale 11, że początekCzasówostatecznych rozpoczął się w 1799 roku” (jw. s. 16-17; por. s. 34);
„Papieskie państwo (i większość poszanowania u ludzi dla ogółu kościelnictwa) jak to już wykazano (Tom III, strona 40) zostało złamane z początkiem ‘Czasu Końca’ 1799, a chociaż następny proces zniszczenia był powolny, a nawet od czasu do czasu były objawy widocznego uzdrowienia, co nigdy nie było bardziej widoczne jak w czasie obecnym, to jednak zapewnienie ostatecznego zniszczenia Papiestwa jest nieubłagane, a jego śmiertelna walka będzie bardzo gwałtowna” (Walka Armagieddonu 1919 [ang. 1897] s. 61).
Również za czasów J. F. Rutherforda przez wiele lat uczono o roku 1799:
„Tysiąc dwieście sześćdziesiąt lat od R. P. 539 sprowadza nas do R. P. 1799, co jest drugim dowodem, że w r. 1799 rozpocznie się ‘czas końca’.” (Harfa Boża 1921, 1929 s. 238);
„Są dwie ważne daty, których nie należy uważać za jedno i to samo, mianowicie: początek ‘czasu końca’ i ‘obecność Pana’. ‘Czas końca’ obejmuje okres od R. P. 1799 (...) Czas obecności naszego Pana datuje się od R. P. 1874, jak powyżej udowodniono” (jw. s. 239);
„Te fizyczne fakta nie mogą być powątpiewane i wystarczą, aby przekonać człowieka myślącego, że od r. 1799 żyjemy w ‘czasie końca’.” (jw. s. 242).
„Wielki ich dopływ [wynalazków] został jednak przez Boskie kierownictwo zachowany na ‘czas ostateczny’. Badacze proroctw głoszą, że okres ten rozpoczął się w roku 1799” (Złoty Wiek 01.05 1927 s. 246).
„‘Czas końca’ obejmuje perjod od r. P. 1799, jak wyżej zostało wykazane, do czasu zupełnego przewrotu rządów Szatana i ustanowienia królestwa Mesjaszowego” (Stworzenie 1928 s. 342);
„Tysiąc dwieście sześćdziesiąt lat od r. P. 539 doprowadza nas do r. P. 1799, co jest dodatnim dowodem, że z rokiem 1799 zaznacza się początek ‘czasu końca’. (...) Wkrótce po roku 1799, z zapoczątkowaniem się ‘czasu końca’, powinniśmy spodziewać się wzrostu znajomości, szczególnie biblijnej” (s. 338).
Jeszcze w roku 1929 pisano:
„Tedy w 1799 R. P. rozpoczął się ‘czas końca’.” (Strażnica 15.03 1929 s. 91 [ang. 01.12 1928]).
To był ostatni tekst o roku 1799. Później już z tą datą Towarzystwo Strażnica polemizowało!
Rok 1914
Oto słowa z roku 1930, w których organizacja ta korygowała swoją chronologię, tzn. odrzuciła rok 1799, a zastąpiła go rokiem 1914:
„Przez długi czas było rozumiane, że ‘koniec czasu’ rozpoczął się z rokiem P. 1799 i trwał aż do roku 1914, oraz że początek tegoż jest szczególnie zaznaczony przez to, że naonczas Papiestwo otrzymało bolesną ranę (...) jednakowoż dowód ten nie jest w żadnej mierze przekonywującym. To mogło poniekąd wypełnić się w pewnej części” (Strażnica 01.02 1930 s. 35 [ang. 01.12 1929 – art. do studium na miesiąc luty 1930 r., patrz ang. Strażnica 01.01 1930 s. 16]);
„Biorąc te wszystkie Pisma razem i wiedząc, że one muszą być w akuratnej harmonji (...) można łatwo zauważyć, że ten szczególnie ustalony i ‘naznaczony czas’ był i jest R. P. 1914. Nic takiego nie spełniło się w r. 1799, by odpowiadało proroctwu jako rok 1914” (jw. s. 37).
„»Czas końca« jest szczególnie ustalony tak przez fakta jakoteż i Pismo Św., w roku P. 1914” (jw. 40).
Po nowemu nauczała też jedna z broszur wydana w roku 1930:
„Ponieważ w roku 1914 świat się skończył i ponieważ początkiem boleści była wojna światowa i towarzyszący jej ucisk i wobec tego, teraz są w toku przygotowania do walki ostatecznej, więc też ów wielki ucisk nastanie i dokona swego końcowego dzieła. Pokazuje to przekonywująco, że żyjemy teraz w ‘ostatecznych dniach’, jak Pismo Św. ten czas nazywa” (Zbrodnie i nieszczęścia - przyczyna, środki zaradcze 1930 s. 45).
Czy wiarygodna jest dzisiejsza nauka Towarzystwa Strażnica o roku 1914, skoro wcześniej pisano o roku 1799 następująco:
„Tak więc niezbite fakty wykazują, że ‘czas końca’ zaczął się w 1799 roku; wtóra obecność Pańska zaczęła się w 1874 r., że żniwo zaczęło się potem i większe światło wyszło ze Słowa Bożego” (Strażnica 15.04 1922 s. 121 [ang. 01.03 1922]).
„Świadkowie Jehowy niezmiennie wykazują na podstawie Pisma Świętego, że w roku 1914 rozpoczął się czas końca tego świata i że zbliża się »dzień sądu i zagłady bezbożnych ludzi«” (Strażnica Nr 16, 1993 s. 9).