Maryja w nowej Biblii Świadków Jehowy
Maryja w nowej Biblii Świadków Jehowy
Osoba Maryi bywa przez Świadków Jehowy atakowana podczas dyskusji z katolikami. W roku 2018 Towarzystwo Strażnica wydało nową Biblię po polsku, która ma zapewne dostarczyć głosicielom tej organizacji kolejnych argumentów przeciw Matce Syna Bożego. Artykuł nasz pokazuje te nowinki.
Na początku wymieniamy rozdziały, z których składa się nasz artykuł:
Termin „niewiasta”
Maryja w J 2:4
Maryja w J 19:26
Maryja w Ap 12:1
Maryja w Łk 11:27-28
Maryja w Łk 1:48
Świadkowie Jehowy w roku 2018 wydali po polsku swoją nową zrewidowaną Biblię. Ma ona taki sam tytuł jak poprzednia z roku 1997, to znaczy Pismo Święte w Przekładzie Nowego Świata.
Angielski oryginał, na podstawie którego rzekomo dokonano przekładu na język polski, powstał w roku 2013. W Przedmowie do tekstu z roku 2018 tak to zreferowano:
„Przekład Nowego Świata w języku polskim wydano w roku 1997. Ta edycja została oparta na angielskim zrewidowanym wydaniu z roku 2013” (Pismo Święte w Przekładzie Nowego Świata 2018 s. 39).
Zaś na stronie redakcyjnej podano:
„Przetłumaczono z New World Translation of the Holy Scriptures, wydanie z roku 2013, z uwzględnieniem języków oryginału” (Pismo Święte w Przekładzie Nowego Świata 2018 s. 3).
Tekst angielski zwany był „oryginałem” dla przekładu polskiego już w latach 90. XX wieku i to on zapewne „uwzględniał języki oryginału”:
„Wydanie polskiego przekładu Chrześcijańskich Pism Greckich to dopiero początek. Zaplanowano przetłumaczenie całej Biblii. Czy jednak czytelnicy mogą być pewni, że polska wersja językowa będzie równie wierna i konsekwentna jak oryginał angielski? (...) Niemniej komputeryzacja niezmiernie ułatwia zespołowi tłumaczy Biblii osiągnięcie wzniosłego celu, którym jest przetłumaczenie Przekładu Nowego Świata z zachowaniem takiej samej wierności i konsekwencji, jaką się odznacza oryginał angielski” (Przebudźcie się! Nr 9, 1994 s. 19).
[W roku 1994 we wcześniejszym przekładzie polskim nie wspominano jeszcze o „uwzględnieniu języków oryginału”: „Niniejsze wydanie polskie jest przekładem angielskiej wersji językowej Chrześcijańskich Pism Greckich” (Chrześcijańskie Pisma Greckie w Przekładzie Nowego Świata 1994, Przedmowa s. 5)]
Ponieważ w „oryginale angielskim” z roku 2013 wprowadzono wiele zmian, dlatego też liczne korekty naniesiono w polskim przekładzie z roku 2018 (nie zawsze są one zgodne z tekstem angielskim).
W naszym artykule chcemy wskazać tylko te kwestie, które dotyczą Maryi, bo i Jej osoba okazała się dla Świadków Jehowy odpowiednią do korekt.
Termin „niewiasta”
Termin „niewiasta” w Biblii Świadków Jehowy z roku 1997 występował około 207 razy (także 8 razy „niewieści”). W tamtym przekładzie wielokrotnie padało też słowo „kobieta” (około 390 razy).
Natomiast w przekładzie z roku 2018 słowo „niewiasta” nie występuje ani razu! Prawie we wszystkich miejscach zamieniono je na termin „kobieta”.
W tej kwestii w przekładzie angielskim nie nastąpiły żadne zmiany (ang. słowo woman było w starszych i obecnych przekładach angielskich).
Termin „niewiasta” miał w Towarzystwie Strażnica bardzo doniosłe znaczenie, choćby z powodu częstego odnoszenia go do „organizacji Bożej”.
Oto kilka zwrotów, występujących w publikacjach Świadków Jehowy: „niewiasta Jehowy”, „niewiasta Boża”, „niewiasta niebiańska”, „organizacja Boża, niewiasta Boża” itp. Czy to słowo zniknie teraz w publikacjach na rzecz terminu „kobieta”?
Ale to nie wszystko, bo w Biblii z roku 2018 Świadkowie Jehowy wyeliminowali całkowicie w tekście głównym słowo „niewiasta” dotyczące Maryi, zastępując je terminami: „kobieta” (Ap 12:1), „matka” (J 19:26) albo opuszczając je (J 2:4).
W tabeli poniżej pokazujemy zmiany w Bibliach Świadków Jehowy.
| Biblia z roku 1997 | Biblia z roku 2018 |
|---|---|
| J 2:4 – „Co tobie do mnie, niewiasto?”. |
J 2:4 – „Czy to moja albo twoja sprawa?”. [Przypis: Dosł. „co mnie i tobie, kobieto?”. Był to idiom wyrażający sprzeciw. Użycie słowa „kobieta” nie oznaczało braku szacunku] |
| J 19:26 – „Niewiasto, oto twój syn!”. | J 19:26 – „Matko, to twój syn!”. [Przypis: Dosł. „kobieto”] |
| Ap 12:1 – „niewiasta przyobleczona w słońce”. | Ap 12:1 – „kobieta, która była ubrana w słońce”. |
Widzimy z powyższego, że Świadkowie Jehowy zrobili wszystko, łącznie z usunięciem w jednym miejscu słowa „niewiasto” (J 2:4), lub zamianą go na termin „matko” (J 19:26), aby nikt nie łączył Maryi-niewiasty z „niewiastą” z tekstu Ap 12:1.
Wstawienie słowa „kobieta” w Ap 12:1, przy usunięciu tego terminu w tekstach głównym w J 2:4 i J 19:26, daje Świadkom Jehowy wrażenie, że mowa jest o całkiem innych osobach.
Trzeba tu zaznaczyć, że Towarzystwo Strażnica „niewiastę [teraz kobietę]” z Ap 12:1 od roku 1925 identyfikuje z enigmatyczną „organizacją Bożą”, która rodzi królestwo mesjańskie w roku 1914:
„W roku 1925 w Strażnicy ukazał się przełomowy artykuł zatytułowany »Narodziny narodu«. Przedstawiono w nim przekonujące dowody biblijne, że mesjańskie Królestwo narodziło się w roku 1914. Wyjaśniono, że właśnie wtedy spełniła się prorocza wizja z 12 rozdziału Księgi Objawienia, gdzie opisano rodzącą niebiańską niewiastę Bożą*
*Wcześniej uważano, że wizja ta przedstawia wojnę między Rzymem pogańskim a papieskim” (Królestwo Boże panuje! 2014 s. 50).
Maryja w J 2:4
W tekstach J 2:1 i J 2:3 mowa jest o „Matce Jezusa” („Matka Jego” J 2:5), którą w fragmencie J 2:4 nazwano „Niewiastą”.
Towarzystwu Strażnica słowo „niewiasta” nie spodobało się w tekście J 2:4 z dwóch względów.
Po pierwsze, że jest to termin „przestarzały” (na stronie 1786 w swej Biblii z roku 2018 piszą, że „zamiast przestarzałych słów” stosują w niej współczesny i zrozumiały język).
Po drugie, że za bardzo samo słowo „niewiasta” nawiązuje do fragmentów Rdz 3:15, J 19:26 i Ap 12:1.
Co zrobili zatem Świadkowie Jehowy ze słowem „niewiasta” w J 2:4 w roku 2018?
Po prostu w tekście głównym je usunęli całkowicie, wbrew oryginałowi greckiemu. Natomiast w przypisie użyto już słowo „kobieta”.
Przypominamy oba teksty:
1997 r. – „Co tobie do mnie, niewiasto?” (J 2:4).
2018 r. – „Czy to moja albo twoja sprawa?” (J 2:4).
[Przypis: Dosł. „co mnie i tobie, kobieto?”. Był to idiom wyrażający sprzeciw. Użycie słowa „kobieta” nie oznaczało braku szacunku]
Trzeba tu dodać, że w angielskiej Biblii z roku 2013 widnieje w głównym tekście słowo woman:
“But Jesus said to her: “Woman, why is that of concern to me and to you? My hour has not yet come.”” (J 2:4).
Czyżby polscy Świadkowie Jehowy byli wobec tego bardziej antymaryjni, niż ci z USA?
Trzeba też przyznać, że tekst J 2:4 z roku 2018 został trochę wygładzony w stosunku do tego z roku 1997. Dawniejsze słowa „co tobie do mnie”, to prawie jakby „odczep się ode mnie”.
Maryja w J 19:26
Wielokrotnie w przeszłości słyszałem od Świadków Jehowy zarzut, że Jezus nigdy nie zwracał się do Maryi „Matko”.
W związku z tym zaszokowało mnie to, że w nowej Biblii Świadków Jehowy takie określenie pada!
W roku 2018, w omawianym przekładzie, napisano:
„Matko, to twój syn!” (J 19:26). [Przypis: Dosł. „kobieto”]
Przypomnijmy, że w roku 1997 w starszej Biblii tak oto nauczano:
„Niewiasto, oto twój syn!” (J 19:26).
Do czego potrzebne było Świadkom Jehowy tutaj słowo „matka”, zamiast „niewiasta”?
Prawdopodobnie Towarzystwo Strażnica zauważyło, że termin „niewiasta” jest typowo Janowy dla określenia Maryi, tak jak ma to miejsce w tekstach J 2:4 i Ap 12:1. Chcąc osłabić jego znaczenie w Ap 12:1 usunięto to słowo w J 2:4 i zmieniono właśnie w J 19:26.
Organizacja ta nie wyjawiła swoich motywów w tej kwestii, ale możemy się ich domyślać.
Co więcej, dziwne jest to, że angielski tekst z roku 2013 nie zawiera w interesującej nas frazie w J 19:26 słowa mother, ale termin woman:
“So when Jesus saw his mother and the disciple whom he loved standing nearby, he said to his mother: “Woman, see! Your son!”” (J 19:26).
Czyżby znów polscy Świadkowie Jehowy nie byli zgodni ze swym „oryginałem angielskim”? Czy może to jakiś antymaryjny objaw polskich głosicieli Towarzystwa Strażnica?
Maryja w Ap 12:1
Oczywiście w tekście Ap 12:1 nie wszyscy teologowie widzą wyłącznie jednostkowo Maryję, ale żaden z biblistów nie przeczy temu, że przede wszystkim Ona jest tam obecna wśród Ludu Bożego, jako rodząca Mesjasza, o którym mowa jest w Ap 12:2, 4-5.
Dla Świadków Jehowy ową „niewiastą” z Ap 12:1 jest „niebiańska organizacja Boża” rodząca w roku 1914 „nowy rząd”:
„W Biblii opisano to wydarzenie językiem symboli: „I [niebiańska organizacja Boża] urodziła syna, mężczyznę [Królestwo Boże pod wodzą Jezusa Chrystusa], który ma paść wszystkie narody rózgą żelazną” (Objawienie 12:5)” (Strażnica Nr 17, 2000 s. 17).
„Symboliczne postacie wspomniane w tym rozdziale Księgi Objawienia objaśniono następująco: rodząca »niewiasta« (w. 1 i 2) to »[niebiańska] organizacja Boża«, (...), a »syn mężczyzna« (w. 5, Bg) – »nowe królestwo, czyli nowy rząd«” (Świadkowie Jehowy – głosiciele Królestwa Bożego 1995 s. 78).
Patrz też powyżej cytat z Królestwo Boże panuje! 2014 s. 50.
Jak zatem oddano w Biblii w roku 2018 tekst Ap 12:1?
Przypominamy, że od roku 1925 Towarzystwo Strażnica zawsze używało określenia „niewiasta”, „niewiasta Boża” itp., gdy pisało o tekście Ap 12:1.
Oto słowa z nowego przekładu Biblii Świadków Jehowy z roku 2018:
„Później na niebie pojawił się niezwykły znak: kobieta, która była ubrana w słońce, pod stopami miała księżyc, a na głowie koronę z 12 gwiazd.” (Ap 12:1).
Tak więc Świadkowie Jehowy będą musieli przepracować całą swoją ‘teologię’ i pozmieniać we wszystkich publikacjach (np. skorowidzach) termin „niewiasta” na „kobieta”. Ich starsza Biblia z roku 1997 tak oto oddała interesujący nas tekst, używając słowa „niewiasta”, które stosowała dotychczas prawie każda publikacja:
„I było widać wielki znak na niebie: niewiasta przyobleczona w słońce, a pod jej stopami księżyc, a na jej głowie korona z dwunastu gwiazd” (Ap 12:1).
Widzimy zatem, że Świadkowie Jehowy celowo usunęli słowo „niewiasta” w głównych tekstach J 2:4 i J 19:26, aby nikt nie łączył przypadkiem Maryi-Niewiasty z „niewiastą” z Ap 12:1.
Słowo „kobieta” dotychczas nie miało żadnej doniosłości w nauce Towarzystwa Strażnica, a posiadał ją termin „niewiasta”.
Teraz Maryja nie jest wcale zwana „niewiastą”, a i „kobietą” też tylko w mniej znaczących tekstach, w których występuje obok innych kobiet (np. Łk 1:42, Dz 1:14).
Maryja w Łk 11:27-28
Przypomnijmy, jak oddaje słowa Łk 11:27-28 Biblia Tysiąclecia, w którym to tekście mowa jest o Maryi:
„Gdy On to mówił, jakaś kobieta z tłumu głośno zawołała do Niego: «Błogosławione łono, które Cię nosiło, i piersi, które ssałeś». Lecz On rzekł: «Owszem, ale przecież błogosławieni ci, którzy słuchają słowa Bożego i zachowują je»” (Łk 11:27-28).
Świadkowie Jehowy już dawno zanegowali takie odczytanie tekstu i zamiast słów „owszem, ale przecież” wstawili w swym przekładzie z roku 1997 zaprzeczenie: „Nie, ale raczej”.
Poniżej w tabeli pokazujemy oba ich przekłady, starszy i nowy.
| Biblia z roku 1997 | Biblia z roku 2018 |
|---|---|
| „Kiedy on to mówił, pewna niewiasta z tłumu podniosła głos i rzekła do niego: »Szczęśliwe łono, które cię nosiło, i piersi, które ssałeś!« On zaś rzekł: »Nie, ale raczej: Szczęśliwi ci, którzy słuchają słowa Bożego i je zachowują!«” (Łk 11:27-28). | „Jezus jeszcze to mówił, kiedy pewna kobieta z tłumu zawołała do niego: »Szczęśliwa ta, która cię urodziła i karmiła piersią!«. Ale on powiedział: »Nie. Szczęśliwi są raczej ci, którzy słuchają słowa Bożego i się go trzymają!«” (Łk 11:27-28). |
Tekst z roku 2018 zmieniono, jak widać, w kilku miejscach:
„niewiasta” na „kobieta”;
„szczęśliwe łono” na „szczęśliwa ta”;
„Nie, ale raczej” na „Nie. (...) raczej”.
Prócz jeszcze kilku drobnych korekt tekst ten może minimalnie bardziej zanegował zasługi macierzyńskie Maryi. Pozostawiamy jednak ocenę zgłębiającym tę problematykę.
Maryja w Łk 1:48
Przypomnijmy, jak oddaje słowa Łk 1:48 Biblia Tysiąclecia, w którym to tekście mowa jest o Maryi:
„Bo wejrzał na uniżenie Służebnicy swojej. Oto bowiem błogosławić mnie będą odtąd wszystkie pokolenia” (Łk 1:48).
Wydaje się, że Świadkowie Jehowy w nowej Biblii jeszcze bardziej spłycili (niż dotychczas) swój ‘szacunek’ dla Maryi.
O ile ich starsza Biblia mówiła o „zwaniu szczęśliwą” Maryję, to nowsza wspomina tylko o „uznawaniu” Jej za szczęśliwą. Pierwszy tekst jakby sugerował jako możliwe zwracanie się do Niej.
Poniżej ukazujemy to w tabeli.
| Biblia z roku 1997 | Biblia z roku 2018 |
|---|---|
| „ponieważ spojrzał na uniżenie swej niewolnicy. Oto bowiem odtąd wszystkie pokolenia będą mnie zwać szczęśliwą” (Łk 1:48). | „bo zwrócił uwagę na swoją niewolnicę mimo jej niskiego stanu. Odtąd wszystkie pokolenia będą mnie uznawać za szczęśliwą” (Łk 1:48). |
Dziwne też wydaje się określenie Maryi jako „niskiego stanu”, wobec dawnej treści o „uniżeniu” Jej. Ale wynika to pewnie ze specyficznego ‘szacunku’ Świadków Jehowy wobec Matki Syna Bożego.
Z powyższego widać, że Świadkowie Jehowy w swej nowej Biblii z roku 2018 wprowadzili wiele korekt, które miały za zadanie zmniejszyć znaczenie Maryi w Nowym Testamencie.
Jeśli na dodatek zmiany w tekście tym nie są zgodne z „oryginałem angielskim” z roku 2013, to świadczy to o tym, że w typowo katolickim kraju Towarzystwo Strażnica pozostawiło pewną swobodę polskim tłumaczom. Antymaryjność bowiem wpisana jest w działania Świadków Jehowy, szczególnie w takich krajach jak Polska.
Na zakończenie dodajmy, że temat Maryi omawiany był w kilkunastu innych poniższych artykułach, a obecny tekst tylko uzupełnia temat o rok 2018:
Czy Kościół Katolicki dopiero od roku 813 lub 1950 naucza, że Maryja została zabrana do nieba?
Maryja w Kanie Galilejskiej w różnych wypowiedziach Towarzystwa Strażnica;
Jak Świadkom Jehowy „organizacja” zastępuje Maryję?
Kult Maryi jako wyraz późniejszej refleksji teologicznej chrześcijan nad tekstami biblijnymi, a nie jako nakaz apostolski;
Jak Gabriel witał Maryję według Towarzystwa Strażnica?
Modlitwa Zdrowaś Maryjo a Świadkowie Jehowy;
Maryja w pismach wczesnochrześcijańskich;
„Szacunek” dla Maryi według Towarzystwa Strażnica;
Trzydzieści bogiń i kult Maryi według Towarzystwa Strażnica;
Pogańskie boginie wzorem dla kultu Maryi?
Towarzystwo Strażnica a bóle porodowe Maryi;
Bracia i siostry Jezusa i „Wnikliwe poznawanie Pism” (cz. I, II);
Bracia Jezusa jego kuzynami według dawnej nauki Towarzystwa Strażnica;
Czy Maryja jest Królową? (cz. 1 i 2);
Maryja „pełna łaski” według Towarzystwa Strażnica ( www.piotrandryszczak.pl ).
