Jakim imieniem zwracać się do Boga?

Autor: Cezary Podolski dodano: 2014-12-09

Istotna różnica między Świadkami Jehowy a chrześcijanami dotyczy także formy zwracania się do Boga. Chrześcijanie najczęściej używają form: „Ojcze”, „Panie”, czy „Boże”, podczas gdy Świadkowie Jehowy stosują formę „Jehowo”^[1]. Czyniąc tak bardziej upodabniają się do zwyczajów starotestamentalnych, a mniej do tego, czego nauczał Jezus i inni autorzy w Nowym Testamencie.

Najbardziej wiążącym dla nas w kwestii zwracania się do Boga jest fragment z Nowego Testamentu, w którym uczniowie proszą Jezusa, aby nauczył ich modlić się. Jezus odpowiedział:

"Wy zatem tak się módlcie: Ojcze nasz, który jesteś w niebie, niech się święci Twoje imię! Niech przyjdzie Twoje królestwo; niech Twoja wola się spełnia na ziemi, tak jak w niebie. Naszego chleba powszedniego daj nam dzisiaj; i przebacz nam nasze winy, tak jak i my przebaczamy tym, którzy przeciw nam zawinili; i nie dopuść, abyśmy ulegli pokusie, ale nas zachowaj od złego" (Mt 6, 8-13)

Gdyby Jezus rozumował tak samo, jak Świadkowie Jehowy, to zacząłby te modlitwę od słów „Jehowo, niech się święci imię Twoje”. Skoro tego nie uczynił, to wniosek nasuwa się sam: istotą święcenia imienia Boga nie jest tytułowanie naszego Stwórcy Jego imieniem własnym. Możemy przeanalizować wszystkie Ewangelie i rozpatrzyć jak Jezus zwracał się do swojego Ojca.

Formy zwracania się Jezusa do Ojca w Ewangeliach

Forma	Wersety
„Ojcze”	Mt 11,25-26; Mt 26,39.42; Mk 14,36; Łk 10,21; Łk 22,42; Łk 23,34; Łk 23,46; J 11,41; J 12,27-28; J 17,1.5.21.24
„Ojcze Święty”	J 17,11
„Ojcze sprawiedliwy”	J 17,25
„Abba” (= aram. Ojcze, Tatusiu)	Mk 14,36
„Panie”	Mt 11,25; Łk 10,21
„Boże”	Mt 27,46; Mk 15,34
„Jahwe (Jehowo)”	ani razu
„Eli” lub „Eloi” (= aram. Boże)	Mt 27,46; Mk 15,34

Powyższa tabela ukazuje nam wyraźnie, że Jezus zwracając się do Ojca ani razu nie użył imienia własnego. Były to generalnie formy: „Ojcze”, „Panie” i „Boże”.

Chrześcijanie dopóki zwracają się do Boga w taki sam sposób, jak czynił to Jezus mają pewność, że jest to forma właściwa.

ŚWIĘCENIE IMIENIA BOŻEGO

Jeśli istotą „święcenia imienia Bożego” nie jest zwracanie się do Boga Jego imieniem własnym, to jak należy to wyrażenie rozumieć? Aby to wyjaśnić zajrzyjmy do publikacji Świadków Jehowy:

„Znajomość imienia Bożego oznacza dużo więcej niż zwykłe poznanie jego brzmienia (2Kn 6:33). Oznacza raczej poznanie Boga jako Osoby (…).

(…) A zatem imię reprezentuje samego Boga. Dlatego przysłowie powiada: „Imię Jehowy jest potężną wieżą. Wbiega do niej prawy i doznaje ochrony” (Prz 18:10). Tak właśnie postępuje ten, kto zrzuca swe brzemię na Jehowę (Ps 55:22). Podobnie jeśli ktoś miłuje imię Boże (Ps 5:11), wysławia je w pieśniach (Ps 7:17), wzywa go (Rdz 12:8), składa mu dzięki (1Kn 16:35), przysięga (Pwt 6:13) czy wspomina na nie (Ps 119:55), boi się go (Ps 61:5) i go szuka (Ps 83:16), ufa mu (Ps 33:21), wywyższa je (Ps 34:3) lub pokłada w nim nadzieję (Ps 52:9), czyni to wszystko wobec samego Jehowy. A lżenie tego imienia jest równoznaczne z bluźnieniem Bogu (Kpł 24:11, 15, 16)”. (Wnikliwe poznawanie Pism, t.1., s. 833) (podkreślenia – C.P.)

Dokładnie o to chodzi!

Imię reprezentuje samego Boga Imię = osoba Boga

Przyjrzyjmy się teraz bliżej niektórym przykładom podanym przez tę publikację (wszystkie wersety przytoczone w tabeli pochodzą z Biblii Świadków Jehowy, tj. Przekładu Nowego Świata:

miłować imię Boga = miłować samego Boga

„Rozradują się natomiast wszyscy, którzy się u ciebie chronią; po czas niezmierzony będą wołać radośnie. A ty zagrodzisz dostęp do nich i miłujący twe imię będą się tobą wielce radować”. (Ps 5,11 - PNŚ)

„Wy, którzy miłujecie Jehowę, miejcie w nienawiści zło. On strzeże dusz tych, którzy są wobec niego lojalni; wyzwala ich z ręki niegodziwców." (Ps 97,10 - PNŚ)

wzywać imienia Boga = wzywać samego Boga

„(…) Wówczas zbudował tam ołtarz dla Jehowy i zaczął wzywać imienia Jehowy. (Rdz 12,8 – PNŚ)

"W udręce swej wzywałem Jehowę i do Boga mego wołałem o pomoc. Ze swej świątyni usłyszał mój głosi moje wołanie przed nim o pomoc dotarło teraz do jego uszu." (Ps 18,6 – PNŚ)

bać się imienia Boga = bać się samego Boga

„Bo ty, Boże, wysłuchałeś mych ślubowań. Dałeś mi posiadłość bojących się twego imienia.” (Ps 61,5 – PNS)

„Chodźcie, posłuchajcie, wszyscy bojący się Boga, a opowiem, co uczynił dla mojej duszy.” (Ps 66,16 – PNŚ)

Świadkowie Jehowy jak widać znają teorię, ale nie zawsze potrafią skutecznie zastosować ją w praktyce. Komentując słowa „Ojcze nasz, święć się imię Twoje” starają się wszystkich przekonać, że chodzi tu o używanie imienia własnego Boga (np. Strażnica, 1 września 2008, s. 4). Tymczasem, „święcenie imienia Boga” zgodnie z zasadą użytą w tabeli ma swój odpowiednik w tej samej czynności dotyczącej osoby Boga. Greckie słowo hagiadzo (= „uświęcać”, „traktować coś lub kogoś jako święte”) występuje np. w 1 P 3,15:

"Lecz Pana Boga uświęcajcie w waszych sercach i [bądźcie] zawsze gotowi udzielić odpowiedzi każdemu, kto domaga się od was uzasadnienia waszej nadziei, z łagodnością i bojaźnią." (UBG)^[2]." (1 P 3,15)

Podobnie jest w Starym Testamencie:

"Pan Zastępów - Jego za Świętego miejcie; On jest Tym, którego się lękać macie i który was winien bojaźnią przejmować." (Iz 8,13)

"Chcę uświęcić wielkie imię moje, które zbezczeszczone jest pośród ludów, zbezczeszczone przez was pośród nich, i poznają ludy, że Ja jestem Pan - wyrocznia Pana Boga - gdy okażę się Świętym względem was przed ich oczami." (Ez 36,23)

"bo gdy ujrzy swe dzieci, dzieło mych rąk, wśród siebie, ogłosi imię moje jako święte. Wtedy czcić będą Świętego Jakubowego i z bojaźnią szanować Boga Izraela." (Iz 29,23)

Te wersety niejako same wyjaśniają, co znaczy „święcić Imię Boga”. Kiedy więc modlimy się, aby Imię Boże się uświęcało, to rozumiemy, że ta modlitwa dotyczy osoby Ojca, aby On okazał się Świętym, aby On był uświęcony w naszych sercach, aby On był traktowany jako Święty.

"Albowiem każdy, kto wezwie imienia Pańskiego, będzie zbawiony." (Rz 10,13) BT

"Gdyż "każdy, kto wzywa imienia Jehowy, będzie wybawiony"" (Rz 10,13) (Biblia Świadków Jehowy PNŚ)

Świadkowie Jehowy mają także duże problemy ze zrozumieniem wersetu z Listu do Rz 10,13:

W swojej literaturze, podobnie jak z modlitwą „Ojcze nasz”, starają się wmówić wszystkim, że chodzi tu o to, aby zwracając się do Boga, używać Jego Imienia własnego. Tymczasem kontekst tego wersetu wskazuje, że mamy wzywać Imienia Chrystusa^[3] oraz, co bardziej istotne, musimy ciągle pamiętać o naszej zasadzie: „imię=osoba”. Oprócz przykładu podanego przez Świadków Jehowy (zob. tabelę, werset Rdz 12,8 i jego odpowiednik, Ps 18,6) istnieje wiele innych, w których możemy odnaleźć wspomnianą wyżej zasadę, np.:

"Uciekaj zaś przed młodzieńczymi pożądaniami, a zabiegaj o sprawiedliwość, wiarę, miłość, pokój - wraz z tymi, którzy wzywają Pana czystym sercem." (2 Tm 2,22)

"do Kościoła Bożego w Koryncie, do tych, którzy zostali uświęceni w Jezusie Chrystusie i powołani do świętości wespół ze wszystkimi, co na każdym miejscu wzywają imienia Pana naszego, Jezusa Chrystusa, ich i naszego [Pana]." (1 Kor 1,2)

Każdy więc, kto wzywa Jezusa czy Ojca, i to obojętnie przy pomocy jakiej formy czy tytułu, wzywa tym samym Imienia Jezusa czy Ojca.

To Świadkowie Jehowy chcą widzieć w wersetach, w których występuje wyrażenie „Imię Boga” znaczenie „Imię własne Boga”, lecz są to tylko zwykłe manipulacje.

„OBJAWIĆ IMIĘ BOŻE” – CO TO ZNACZY?

Kolejnym dowodem na brak umiejętności zastosowania teorii w praktyce jest u Świadków Jehowy ich tendencyjna interpretacja wersetów z Ewangelii wg Św. Jana:

"Objawiłem imię Twoje ludziom, których Mi dałeś ze świata. Twoimi byli i Ty Mi ich dałeś, a oni zachowali słowo Twoje." (J 17,6)

"Objawiłem im Twoje imię i nadal będę objawiał, aby miłość, którą Ty Mnie umiłowałeś, w nich była i Ja w nich." (J 17,26)

W zdecydowanej większości przypadków, w swoich publikacjach, Świadkowie Jehowy chcą swoim wyznawcom i czytelnikom narzucić taką interpretację, jakoby w tych wersetach chodziło o imię własne Boga. Przykładowo w Strażnicy z 1980 r., Nr 21, s. 9, przeczytamy:

"Sam Jezus wyraźnie wskazał na to, że posługiwał się imieniem Bożym. Na przykład w modlitwie do swego Ojca nadmienił: „Objawiłem imię Twoje ludziom, których Mi dałeś ze świata (...) Objawiłem im Twoje imię i nadal będę objawiał” (Jana 17:6, 26). Ponadto Jezus nauczył swych naśladowców modlić się: „Ojcze nasz, który jesteś w niebie, niech się święci imię Twoje" (Mat. 6:9). Jakże Jezus mógłby coś takiego powiedzieć, gdyby nie używał imienia Bożego?" (wyróżnienia – C.P.)

Te niedorzeczne wręcz wnioski zestawmy w kolejnej tabeli:

Wnioski Świadków Jehowy	Fakty biblijne
Jezus wskazywał, że posługiwał się imieniem Bożym.	Jezus ani razu nie zwrócił się do swego Ojca Jego imieniem własnym. Zwracał się do Niego: „Panie”. „Ojcze”, „Boże” (zob. tabela wyżej)
Jezus uczył swych naśladowców modlić się „święć się imię Twoje”, a więc używał imienia Bożego.	Jezus uczył swych naśladowców modlić się „święć się imię Twoje”, ale wyrażenie „imię Boże” nie jest tożsame z terminem „imię własne Boga” (zob. wyżej).
Jezus objawił swoim uczniom imię Boże i nadal będzie je objawiał, a więc używał imienia Bożego	Jezus swoim uczniom, którzy byli Żydami, nie musiał objawiać, że Bóg ma na imię Jahwe. Oni napotykali to imię około 7000 razy w Starym Testamencie. Wyrażenie „objawiać imię Boże” zgodnie z zasadą „imię=osoba” oznacza, że objawił im naturę Ojca, jaki On jest, że jest ich „tatusiem” („Abba”) i że nadal będzie im objawiał osobę Ojca, Jego charakter. Gdybyśmy chcieli to wyrażenie rozumieć dosłownie, tak jak ŚJ, to doszlibyśmy do jakiegoś absurdu: „Jezus objawia uczniom imię Boga, tj. Jahwe, chociaż oni to imię już znają. I dalej: Jezus po objawieniu, że Ojciec ma na imię Jahwe, nadal będzie objawiać uczniom, że Ojciec ma na imię Jahwe.

KIM JEST LUD DLA IMIENIA BOŻEGO?

Organizacja zmieniając swoją nazwę z „Badacze Pisma Świętego” na „Świadkowie Jehowy” w 1931 roku uzasadnia to m.in. następującymi wersetami:

"Wszystkich, którzy noszą me imię i których stworzyłem dla mojej chwały, ukształtowałem ich i moim są dziełem." (Iz 43,7)

"Wy jesteście moimi świadkami - wyrocznia Pana - i moimi sługami" (Iz 43,10)

"Szymon opowiedział, jak to Bóg pierwszy zatroszczył się o to, aby spomiędzy pogan wybrać lud dla imienia swego." (Dz 15,14)

Po pierwsze, wersety z Księgi Izajasza rozdział 43 dotyczą Żydów – ludu Bożego Starego Testamentu czyli Izraela. Na początku rozdziału 43 jest wyraźnie określone, kto jest adresatem tych wypowiedzi.

"Ale teraz tak mówi Pan, Stworzyciel twój, Jakubie, i Twórca twój, o Izraelu: Nie lękaj się, bo cię wykupiłem, wezwałem cię po imieniu; tyś mój!" (Iz 43,1)

Nosić czyjeś imię” (werset 7) jest synonimem „bycia czyimś synem^[4] a lud starego przymierza, czyli naród żydowski, jest synem Boga:

"A wtedy ty powiesz faraonowi: To mówi Pan: Synem moim pierworodnym jest Izrael." (Wj 4,22)

"Miłowałem Izraela, gdy jeszcze był dzieckiem, i syna swego wezwałem z Egiptu." (Oz 11,1)

Po drugie, werset 10 wspomina o świadkach Boga. To naród żydowski był świadkiem Jahwe i miał wypełniać misję dawania świadectwa o Stwórcy wśród pogan. Ta informacja o tym, że Bóg wybrał sobie Izraela jako świadków zostanie powtórzona w Iz 44,8:

"Nie drżyjcie ani nie lękajcie się! Czy nie przepowiedziałem z dawna i nie oznajmiłem? Wy jesteście moimi świadkami: czy jest jakiś bóg oprócz Mnie? albo inna skała? - Ja nie znam takiego!" (Iz 44,8)

Po trzecie, wyrażenie „lud dla imienia swego” zgodnie z zasadą „imię=osoba” nie wyraża niczego innego, a tylko to, że Jahwe wybrał lud dla Siebie:

"bo wy jesteście ludem poświęconym Panu, Bogu swemu. Was wybrał Pan spośród wszystkich narodów, które są na ziemi, byście się stali ludem będącym Jego wyłączną własnością" (Pwt 14,2)

"Kiedy Samuel spostrzegł Saula, odezwał się do niego Pan: Oto ten człowiek, o którym ci mówiłem, ten, który ma rządzić moim ludem" (1 Sm 9,17)

"Szczęśliwy lud, którego Bogiem jest Pan - naród, który On wybrał na dziedzictwo dla siebie." (Ps 33,12)

"Świadkowie Jehowy najwyraźniej nie potrafią zrozumieć, że "lud dla Imienia", to nie to samo, co "lud z Imieniem" w nazwie. "Lud dla Imienia" oznacza, że w Starym Testamencie ludem Jahwe był naród izraelski. W Nowym Testamencie tę rolę spełniają chrześcijanie. Św. Piotr, gdy mówił, że wypełniło się, (a nie wypełni się w roku 1931) proroctwo o ludzie nowego przymierza (Dz 15,14nn), miał na myśli chrześcijan współcześnie żyjących, a nie organizację, która nadała sobie nazwę niecały wiek temu. Nawiasem mówiąc, chrześcijanie zostali nazwani tak od imienia Boga – Chrystusa" (Dz 11,26)

Czy Jahwe (Jehowa) to zawołanie po wsze czasy^[5]?

To obstawanie Świadków Jehowy przy formie „Jehowa”, zwłaszcza w NT, wbrew zwyczajom podanym nam przez Jezusa, i wbrew wszystkim manuskryptom NT, wynika także z interpretacji niektórych terminów hebrajskich ze ST, które jednak mogą mieć różne znaczenia. Jednym z wersetów na który się powołują jest Wj 3,15:

"Wówczas Bóg jeszcze raz rzekł do Mojżesza: „Oto, co masz powiedzieć do synów Izraela: ‘Jehowa, Bóg waszych praojców, Bóg Abrahama, Bóg Izaaka i Bóg Jakuba, posłał mnie do was’. To jest moje imię po czas niezmierzony i ono mnie upamiętnia na pokolenie za pokoleniem." (Wj 3,15) (PNŚ)

Zapis tego wersetu (końcowego fragmentu) w wersji interlinearnej wygląda następująco^[6]

W jakim sensie imię Boga jest wieczne? Co to znaczy, że miało być wspominane czy wzywane z pokolenia na pokolenie? Imię Boga jest wieczne (hebr. ‛olam) gdyż:

wyraża samego Boga, ma znaczenie „Jestem, który Jestem” – jest wieczne, bo sam Bóg jest wieczny;

zapisana forma imienia Bożego już na zawsze pozostanie utrwalona we wszystkich kopiach Starego Testamentu, używanego przez Żydów i we wszystkich tych chrześcijańskich wersjach Starego Testamentu, które swe tłumaczenie i formę imienia Boga opierają na tekście hebrajskim (np. Biblia Poznańska, Biblia Tysiąclecia, wydania I i II);

imię Boga znalazło swe wypełnienie i kontynuację w imieniu Jezusa (hebrajskie Jehoszua’ oznacza „Jahwe jest zbawieniem”). Stąd w NT znajdziemy następujące stwierdzenia dotyczące imienia Jezusa:

"I nie ma w żadnym innym zbawienia, gdyż nie dano ludziom pod niebem żadnego innego imienia, przez które moglibyśmy być zbawieni." (Dz 4,12)

"aby na imię Jezusa zgięło się każde kolano istot niebieskich i ziemskich, i podziemnych" (Flp 2,10) w ST ten werset był zastosowany do Ojca (Iz 45,23)

"Albowiem każdy, kto wezwie imienia Pańskiego, będzie zbawiony." (Rz 10,13) – w ST ten werset dotyczył Ojca (w niektórych przekładach [(Jl 2,32)]

Z drugiej strony, biorąc pod uwagę fakt, że rola imienia własnego Boga znacznie zmalała z nastaniem chrześcijaństwa (pierwsi chrześcijanie czytali Stary Testament po grecku a nie po hebrajsku, z tłumaczenia zwanego Septuagintą, w którym dokonano substytucji imienia Bożego na formę „Pan”), można by pokusić się o stwierdzenie, że hebrajskie słowo „‛olam” w tej sytuacji nie musiałoby oznaczać wieczności w sensie absolutnym. Przykładowo, słowo to występuje w wersecie Jon 2,6 i zostało przetłumaczone jako „na zawsze”:

"Do posad gór zstąpiłem, zawory ziemi [już] za mną na zawsze. Ale Ty wyprowadziłeś moje życie z przepaści, Panie, mój Boże!" (Jon 2:6) (BT)

Z kontekstu tego wersetu wiemy, że Jonasz był we wnętrznościach ryby przez 3 dni i potem został wyrzucony na brzeg – jest to więc najkrótsze „‛olam” w Biblii, gdyż trwało zaledwie 3 dni.

Podobnie w wersecie:

"wówczas zaprowadzi go pan przed Boga i zawiedzie do drzwi albo do bramy, i przekłuje mu jego pan ucho szydłem, i będzie niewolnikiem jego na zawsze." (Wj 21,6) (BT)

Jest rzeczą oczywistą, że ta niewola nie będzie trwała wiecznie. Doliczono się około 100 wersetów z ograniczonym znaczeniem słowa „‛olam”^[7]. Zresztą, Świadkowie Jehowy sami przy omawianiu tematu związanego z przestrzeganiem szabatu, piszą:

"Hebrajskie słowo ‛olam′, przetłumaczone w BW na „wieczne”, w zasadzie oznacza czas, który z punktu widzenia teraźniejszości nie jest określony, ale trwa dość długo. A zatem może, ale nie musi znaczyć „wieczne”^[8]

W dalszej części wersetu Wj 3,15 jest mowa o tym, że imię „Jahwe” („Jehowa”) ma być „pamiątką”, „wspomnieniem”, „zawołaniem” (różnie się tłumaczy termin hebrajski „zecher^[9]”) z pokolenia na pokolenie.

W jednym z katolickich komentarzy dotyczących tego wersetu przeczytamy:

"Druga część wiersza 15 zdaje się rozróżniać „imię" od „zawołania" Boga. Podczas gdy imię trwa na wieki, to zawołanie, używane przy składaniu przysiąg i w uroczystych modlitwach, ma tylko ograniczony czas trwania, związany z szeregiem pokoleń”^[10]

I faktycznie, analizując wersety, w których występuje konsekutywnie dwa razy hebrajskie słowo „dor” (pokolenie), można się zorientować, że wyrażenie „z pokolenia na pokolenie” nie musi oznaczać wieczności:

"gdyż mówił: Ponieważ podniósł rękę na tron Pana, dlatego trwa wojna Pana z Amalekitą z pokolenia w pokolenie." (Wj 17,16)

"Dodaj dni do dni króla, lata jego przedłuż z pokolenia na pokolenie!" (Ps 61,6)

„Ojciec”, „Pan”, „Bóg” to też imiona!!!

Omawiając zagadnienia związane z terminem „imię” w Piśmie Św., musimy być świadomi, że związany on jest z szerokim wachlarzem znaczeń i interpretacji. Pan Jezus zwracał się do swego Ojca formami „Ojciec”, „Bóg”, „Pan”. W nomenklaturze świeckiej formy te są tytułami. W Piśmie Świętym natomiast ma do nich zastosowanie termin „imię”. Innymi słowy, z biblijnego punktu widzenia, są to imiona. W Księdze proroka Izajasza przeczytamy proroctwo dotyczące Jezusa:

"Albowiem Dziecię nam się narodziło, Syn został nam dany, na Jego barkach spoczęła władza. Nazwano Go imieniem: Przedziwny Doradca, Bóg Mocny, Odwieczny Ojciec, Książę Pokoju." (Iz 9,6)

W Apokalipsie przeczytamy:

"A na szacie i na biodrze swym ma wypisane imię: KRÓL KRÓLÓW I PAN PANÓW." (Ap 19,16)

Bóg jako Ojciec w Starym i Nowym Testamencie

O tym, że w Nowym Testamencie nastąpiła zmiana w kwestii zwracania się do Stwórcy możemy przekonać się analizując użycie terminu „Ojciec” w Starym i Nowym Testamencie:"

Stary Testament	Nowy Testament
Bóg jest nazwany ok. 10 razy^[11] „Ojcem” ze wszystkich ok. 1200 wystąpień tego terminu, co daje ok. 8 promili (niecały 1%).	Bóg jest nazwany „Ojcem” ok. 300 razy ze wszystkich 440 wystąpień tego terminu, co daje ok. 68 % Z tych 300 wystąpień aż około 150 razy Jezus nazywa Boga „Ojcem” w Ewangeliach. Pozostałe 150 razy przypada na pozostałych autorów nowotestamentalnych. Mamy więc wyraźny kontrast w stosunku do Starego Testamentu: tam często używano imienia własnego, podczas gdy w NT bardzo często używają wszyscy autorzy terminu „Ojciec”.

Stary Testament

Nowy Testament

Bóg jest nazwany ok. 10 razy^[11] „Ojcem” ze wszystkich ok. 1200 wystąpień tego terminu, co daje ok. 8 promili (niecały 1%).

Bóg jest nazwany „Ojcem” ok. 300 razy ze wszystkich 440 wystąpień tego terminu, co daje ok. 68 % Z tych 300 wystąpień aż około 150 razy Jezus nazywa Boga „Ojcem” w Ewangeliach. Pozostałe 150 razy przypada na pozostałych autorów nowotestamentalnych. Mamy więc wyraźny kontrast w stosunku do Starego Testamentu: tam często używano imienia własnego, podczas gdy w NT bardzo często używają wszyscy autorzy terminu „Ojciec”.

Warto też zauważyć, że w nikt w ST nie zwracał się do Stwórcy „Ojcze” (w wołaczu) a w NT czyni to Jezus, który także zachęca nas, abyśmy przyjęli taką formę zwracania się do Boga (modlitwa „Ojcze nasz”). Porównajmy także:

"Nie otrzymaliście przecież ducha niewoli, by się znowu pogrążyć w bojaźni, ale otrzymaliście Ducha przybrania za synów, w którym możemy wołać: Abba, Ojcze!" (Rz 8,15)

Inne przykładowe imiona Boga w Biblii:

"Odkupiciel nasz to Twe imię odwieczne" (Iz 63,16)

"mówi Jahwe, Bóg Zastępów to imię Jego" (Am 5,27)

"którego stolica jest wieczna, a imię Święty" (Iz 57,15)

"bo Jahwe ma na imię Zazdrosny" (Wj 34,14)

"jakie jest Jego imię (...) odpowiedział Bóg Mojżeszowi: Jestem, Który Jestem" (Wj 3,13n)

"olejek rozlany - imię Twe" (Ap 19,16)

Podsumowanie:

1. W Starym Testamencie najczęstszą forma zwracania się do Niego jest Jego imię własne (JHWH – Jahwe)

2. W Starym Testamencie bardzo rzadko używa się terminu „Ojciec” w stosunku do Boga (ok. 10 razy na 1200 wystąpień tego słowa)

3. W Nowym Testamencie Jezus zapytany jak mamy się modlić, odpowiada: „Ojcze nasz...”

4. Jezus w NT ani razu nie zwraca się do Boga Jego imieniem własnym Jahwe, lecz używa form, które także współcześnie stosują chrześcijanie, tj. „Ojcze”, „Panie”, „Boże”.

5. W NT mamy wyraźną wskazówkę, jak mamy się do Boga zwracać, skoro Bóg nazwany jest „Ojcem” aż 300 razy na 440 wystąpień tego słowa w NT.

6. Analizując dokładnie Pismo Święte natrafimy na zasadę, że termin „imię Boże” bardzo często jest równoznaczny z „osobą Boga” czyli:

Imię reprezentuje samego Boga Imię = osoba Boga

7. Znając powyższą zasadę możemy ją zastosować w bardzo wielu wersetach mówiących o „imieniu Bożym”

8. Świadkowie Jehowy, chociaż znają powyższą zasadę, nie zawsze potrafią ją umiejętnie zastosować (np. gdy jest mowa o terminach „objawiać imię Boga”, „wzywać imienia Boga”, „święcić imię Boże” i innych).

9. Takie terminy jak „Ojciec”, „Pan”, „Bóg” w Biblii też są określane mianem imion. Wzywając więc Boga terminem „Ojcze”, wzywamy także „imienia Boga” tym bardziej, że w wyrażeniu „wzywać imienia Bożego” nie ma wyraźnej mowy, że chodzi tam o „imię własne”. Świadkowie Jehowy często próbują bagatelizować tę zasadę, utrzymując, że te terminy są tytułami a nie imionami. Szybko należy ich ostudzić stwierdzeniem, że rozmawiając o Biblii starajmy się trzymać terminologii biblijnej a nie pozabiblijnej (w Biblii przeczytamy, że te terminy są imionami a nie znajdziemy żadnej wzmianki, że są to tytuły).

10. Oprócz imienia własnego, Biblia wspomina także inne terminy, które są nazywane imionami Boga (odkupiciel, Bóg zastępów, Świety, Zazdrosny. Olejek rozlany, Jestem, który Jestem).

Inne artykuły związane z tematem Imienia Bożego, dostępne pod linkiem: https://piotrandryszczak.pl/imie_boze01.html Poniżej podgląd graficzny tej strony):

^[1]Obecnie formę tę uważa się za przestarzałą i błędną. Począwszy od XIX wieku bibliści powszechnie używają formy „Jahwe”.

^[2]Większość współczesnych polskich przekładów odnosi ten werset do Chrystusa, ale zasada pozostaje niezmieniona: imię = osoba.

^[3]Werset ten jest zarazem cytatem z Księgi Joela 3,5 (2,32), gdzie odnosi się do Ojca. W NT jednak cytaty ze ST odnoszące się do Ojca niejednokrotnie mają swoje zastosowanie do Jezusa.

^[4]Por. komentarz do Iz 43,7 w: Commentary on the Whole Bible, R.Jamieson, A.R.Fausset, D.Brown, GLH Publishing, 2012.

^[5]Godne polecenia jest opracowanie ks. Dominika Rybola „Imiona Boże w Biblii w porównaniu z nauką świadków Jehowy”, dostępne online: http://brooklyn.org.pl/imionaboga000.htm.

^[6]Zapis interlinearny na podstawie projektu biblijnego http://bibliaapologety.com

^[7]Za: http://www.godfire.net/paris/howlong.html

^[8]Prowadzenie rozmów na podstawie Pism, s. 303.

^[9]W Wielkim Słowniku Hebrajsko-Polskim i Aramejsko-Polskim Starego Testamentu, t. 1, s. 258 podaje się tłumaczenie „wzmianka o Bogu w liturgii”.

^[10]Pismo Święte Starego Testamentu: Tom I, część II, s. 106, Pallottinum, Poznań 1964.

^[11]Np. Pwt 32,6; 1 Krn 22,10; Prz 6,20; Iz 22,21; Iz 63,16; Jr 3,4; Jr 3,19; Jr 31,9