Czy łaciński słownik Lewisa & Shorta uczy, że crux oznacza pal?

Autor: Piotr Andryszczak & M.G., dodano: 2022-09-23

W dodatku numer 6 do Chrześcijańskich Pism Greckich w Przekładzie Nowego Świata z 1994 roku możemy przeczytać:

Chrześcijańskie Pisma Greckie w Przekładzie Nowego Świata Chrześcijańskie Pisma Greckie w Przekładzie Nowego Świata Chrześcijańskie Pisma Greckie w Przekładzie Nowego Światawyd.1994 Chrześcijańskie Pisma Greckie w Przekładzie Nowego Świata
Chrześcijańskie Pisma Chrześcijańskie Pisma Greckie w Przekładzie Nowego Świata
str.419
Chrześcijańskie Pisma Chrześcijańskie Pisma Greckie w Przekładzie Nowego Świata
str.419
„W słowniku języka łacińskiego opracowanym przez Lewisa i Shorta podano podstawowe znaczenie słowa crux: „drzewo, rama lub inne drewniane narzędzia egzekucji, na których palowano lub wieszano przestępców”. Wyraz ten dopiero później zaczął oznaczać „krzyż”. Pojedynczy pal służący do stracenia przestępcy nazywano po łacinie cruxsimplex. Zamieszczamy tu reprodukcję ryciny przedstawiającej takie narzędzie męki, a pochodzącej z książki Justusa Lipsiusa (1547-1606) pt. De cruce libri tres (Antwerpia, 1629, s. 19)”.(Chrześcijańskie Pisma Greckie w Przekładzie Nowego Świata, 1994 s. 419).

Świadkowie Jehowy powołali się na Justusa Lipsiusa. Jak widzimy, zamieścili pewną rycinę:

Chrześcijańskie Pisma Chrześcijańskie Pisma Greckie w Przekładzie Nowego Świata
str.419

De Cruce Liber Tres
wyd.1593
Chrześcijańskie Pisma Greckie w Przekładzie Nowego Światastr.418

Gdy sprawdzimy źródło skąd Świadkowie Jehowy zaczerpnęli rycinę, to okazuje się, iż przemilczają inne ryciny, które przedstawia Justus Lipsius. Ukazuje on bowiem różne sposoby uśmiercania skazańców na śmierć:

De Cruce Liber Primusstr.9 De Cruce Liber Primusstr.10 De Cruce Liber Primusstr.17 De Cruce Liber Primusstr.51
Cała książka:

Chrześcijańskie Pisma Greckie w Przekładzie Nowego Świata Chrześcijańskie Pisma Greckie w Przekładzie Nowego Świata wyd.1994 Chrześcijańskie Pisma Chrześcijańskie Pisma Greckie w Przekładzie Nowego Świata
str.419

Towarzystwo Strażnica cytując wybrany przez siebie słownik języka łacińskiego Lewisa & Shorta, wyrywa jedno zdanie z kontekstu, pomijając zasadniczą część przytoczonego hasła i sugeruje, jakoby potwierdzał on, że łaciński crux to drewno, pal, na którym palowano lub wieszano przestępców. Przemilczano, że słownik, tłumaczy łaciński crux jako krzyż. Co ciekawe, w Słowniku Lewisa & Shorta nie pada słowo pal, w takim znaczeniu, jak chcieliby to Świadkowie Jehowy. Słowo pal, w słowniku skojarzone jest raczej z łacińskim palus, sudes, itp. W definicji łacińskiego crux, mowa jest raczej o nabijaniu (impaled) na drewniane narzędzie egzekucji. Natomiast w sensie szczegółowym łaciński crux autorzy słownika tłumaczą wprost jako krzyż, co przemilczają autorzy dodatku nr 6 do Chrześcijańskich Pism Greckich w Przekładzie Nowego Świata z roku 1994.

Warto zauważyć, że cytowany słownik Lewisa & Shorta podaje w przypadku wielu omawianych słów łacińskich, ich znaczenie ogólne, szczegółowe oraz przenośne. Ze względu na wieloznaczność wielu słów słownik przytacza możliwe różne opcje użycia oraz znaczenia kontekstowe prezentowanych słów. Stad właśnie, również przywołany łaciński crux w łacińskim słowniku Lewisa & Shorta ma swój opis, który zawiera w sobie znaczenie literalne, przenośne, ogólne i szczegółowe z podaniem charakterystycznych miejsc występowania.

Towarzystwo Strażnica przytaczając wyrwany z kontekstu fragment Słownika słusznie przyznało, że „drzewo, rama lub inne drewniane narzędzia egzekucji, na których palowano lub wieszano przestępców” odnosi się do znaczenia podstawowego. Autorzy dodatku przyznali również, że cruxpóźniej zaczął oznaczać „ krzyż”. Pojedynczy pal służący do stracenia przestępcy nazywano po łacinie crux simplex. Warto zauważyć, że w przypadku pala, jak przyznają autorzy dodatku nr 6 do Chrześcijańskich Pism Greckich w Przekładzie Nowego Świata z 1994 roku, używano crux simplex, dla podkreślenia braku belki poprzecznej. Pozostaje więc pytanie, jakie znaczenie według słownika Lewisa & Shorta posiada crux? Pozostaje odpowiedzieć sobie, co pominięto, przytaczając łacińskie hasło/słowo crux z łacińskiego słownika Lewisa & Shorta?

Słownik Lewisa & Shorta wyjaśniając termin crux w punkcie I. podaje jego znaczenie literalne [Lit.] dzieląc je na dwie sekcje, A (In gen) dotyczącą znaczenia ogólnego, i B (In partic.) odnoszącą się do znaczenia szczegółowego. Co więcej w słowniku znajdujemy również w punkcie II. przenośne [Transf.] znaczenia słowa crux, które również zawiera dwie sekcje A i B.

Bez konieczności przytaczania pełnego opisu słowa crux, zobaczmy, jaką część hasła pominięto przytaczając słownik Lewisa & Shorta (1891, s. 485-486):

Słownik Lewis & Short Słownik Lewis & Short Słownik Lewis & Short Słownik Lewis & Short
Słownik Lewis & Shortstr.485 Słownik Lewis & Shortstr.486

Crux,
I. Lit.
A. In gen., a tree, frame, or other wooden instruments of execution, on which criminals were impaled or hanged,
B. In partic., a cross,
II. Transf.
A. As a term of reproach, a gallows bird, a hempen rascal,
B. Transf., torture, trouble, misery, destruction, etc.

Z powyższego widać jasno, że łaciński słownik Lewisa & Shorta w sensie I. literalnym, łaciński crux tłumaczy ogólnie jako A. „drzewo, rama lub inne drewniane narzędzia egzekucji, na których przestępców nabijano (impaled) albo zawieszano (hanged), a szczegółowo B. jako krzyż. Słownik podaje w dalszej części II. inne przenośne znaczenia, z których żadne nie nawiązuje do pala męki w rozumieniu Towarzystwa Strażnica.


Powrót do strony głównej
Powrót początku artykułu
facebook
Opracował: Piotr Andryszczak
© 2007-2024