Czy pisarze Nowego Testamentu "musieli" przepisywać Imię Boże z Septuaginty?
Świadkowie Jehowy wierzą (i głoszą innym), że za czasów apostolskich, w całym Starym Testamencie wszędzie, w każdym miejscu, gdzie być powinno - istotnie - występowało imię Boże. Dopiero odszczepieńcze chrześcijaństwo, po wiekach, z pełną premedytacją je pousuwało. Archeologia przeczy takiej tezie.
Jak przyznaje broszura Świadków Jehowy pt. Imię Boże, które pozostanie na zawsze (Brooklyn 1987), "w żadnym ze znanych nam dzisiaj starożytnych greckich manuskryptów ksiąg od Mateusza do Objawienia nie ma pełnego imienia Bożego" (str. 23). Mimo to niepotwierdzona ani jednym starożytnym manuskryptem Nowego Testamentu teza Świadków Jehowy głosi, że pisarze NT, którzy mogli cytować z LXX miejsca mające tetragram, "na pewno" ten tetragram wpisywali też i do swoich Pism NT (por. Chrześcijańskie Pisma Greckie, Brooklyn 1994, str. 413, por. The Kingdom Interlinear Translation, Brooklyn 1985, str. 1137 i Imię Boże, które pozostanie na zawsze, Brooklyn 1987, str. 24, opinia przytoczona za G. Howardem).
Wcześniejsze publikacje Świadków Jehowy również prezentowały taką opinię:
"Co więcej, najwcześniejsze z istniejących fragmentów greckiej Septuaginty wykazują, że początkowo żydowscy uczeni w Piśmie też nie byli skrępowani tą tradycją, bo raczej przepisywali tetragrammaton zamiast używać słowa zastępczego; stąd wniosek, że za dni Jezusa i jego apostołów imieniu wyróżniającemu Jehowę oddawano należną cześć, wobec czego musiało występować w oryginalnych rękopisach Biblii" (Strażnica, nr 12 z 1964 roku, str. 9, podkreślenie od JL).
"Czy więc Jezus i jego uczniowie bez skrępowania wymawiali imię Boże? Z pewnością tak, gdyż wszyscy oni często przytaczali teksty biblijne, które zawierały imię Jehowy. Posługiwali się zazwyczaj Septuagintą, przekładem Pism Hebrajskich na język grecki, który zaczęto opracowywać w Aleksandrii około III wieku p.n.e., a w którego odpisach nadal występował tetragram. Co prawda kopie sporządzone w późniejszych wiekach pod wpływem żydowskiej tradycji nie zawierały już imienia Bożego, ale zwoje lub fragmenty tejże greckiej Septuaginty pochodzące z czasów pobytu Jezusa na ziemi zawierają tetragram pisany po hebrajsku" (Strażnica, nr 21 z 1980 roku, str. 9, podkreślenie od JL).
Nowy Testament Świadków Jehowy z 1994 roku, zatytułowany Chrześcijańskie Pisma Greckie, z ogromną dozą pewności siebie prezentuje na stronie 412 taki oto postulat:
"Gdy Jezus i jego uczniowie czytali Pisma z oryginału hebrajskiego lub z greckiej Septuaginty, napotykali imię Boże w postaci tetragramu".
Skąd u Świadków Jehowy taka pewność? W jej uzyskaniu pomógł im zawierający tetragram YHVH papirus Septuaginty z ok. I wieku przed Chrystusem, Fuad nr inw. 266, który jest kopią księgi Pwt. Pr. Opis tego papirusu wraz z jego fotoreprodukcjami publikują powyższe Chrześcijańskie Pisma Greckie (str. 408-411, por. The Kingdom Interlinear Translation, str. 1133-1137). Zdaniem Świadków Jehowy pisarze Nowego Testamentu cytując z ST mieli pod ręką takie właśnie papirusy z tetragramem, dlatego "wpisywali" do NT ten tetragram, gdy cytowali z ST wersy zawierające imię Boże YHVH.
Z pozoru wszystko tu "gra". Jednak Świadkowie Jehowy nie przedstawiają innych okoliczności całej sprawy, które sprawiłyby, że ich wnioskowanie nie byłoby w całej tej sprawie już tak pewne jak chcą, stąd obraz jaki prezentują oni w swych publikacjach należy uznać za niepełny. Przedstawię więc teraz tę drugą stronę medalu, która jest już pomijana bowiem jest mniej wygodna dla Świadków Jehowy.
Po pierwsze, Świadkowie Jehowy nie mówią już, że tetragram jaki znajdujemy wpisany w powyższym papirusie Septuaginty (LXX) Fuad nr 266 został w nim dopisany dopiero później i nie znajdował się w nim oryginalnie, tzn. kopista jaki sporządził ten papirus LXX nie umieścił go tam, zostawiając tylko puste i wykropkowane miejsca (por. opinię dra Krafta na ten temat: "The first copyist left the dot marker and blank space, which was filled in later, presumably by another hand", zamieszczoną w tekście http://ccat.sas.upenn.edu/rak/jewishpap.html przy punkcie 8 w ostatnim akapicie).
Po drugie, Świadkowie Jehowy nie informują nas też o tym, że inne równie stare papirusy LXX z grupy Fuad nie tylko nie zawierają tetragramu tam, gdzie powinien on być, ale w miejscu gdzie powinien on być wstawiony zastępują go substytutem Theos - Bóg. Przykładem takiego papirusu jest pochodzący również z pierwszego wieku przed Chrystusem papirus Fuad 266a, który choć zawiera fragmenty księgi Rodzaju, to ani razu nie znajdujemy w nim tetragramu (rysunek obok ukazujący jeden z ośmiu fragmentów papirusu Fuad 266a)
Wręcz przeciwnie, w Rdz 4:6 gdzie powinien być tetragram, papirus Fuad 266a wstawia zamiast niego substytut Theos - Bóg. Pisze o tym dr Kraft w tekście http://ccat.sas.upenn.edu/rak/jewishpap.html (patrz tamże punkt 6, ostatni akapit). Tym samym nie ma dowodu na potwierdzenie powyżej przytoczonej tezy Świadków Jehowy, która głosi, że pisarze NT cytując z LXX miejsca zawierające w ST imię Boże, zawsze musieli je tam widzieć, a tym samym przepisywać je do NT. Równie dobrze mogli oni mieć przed oczami takie papirusy jak Fuad nr 266a, zawierające zamiast YHVH słowo Bóg. Również inny papirus z grupy Fuad - Fuad nr 266c (będący kopią Pwt Pr 10-33), pochodzący z I wieku przed Chrystusem, nie zawiera ani razu tetragramu, choć zawiera Theos (patrz opinia Krafta zamieszczona w ostatnim akapicie punktu 9 tekstu http://ccat.sas.upenn.edu/rak/jewishpap.html).
Jak się jednak okazało w czasach bliskich apostołom istniały jeszcze teksty LXX bez YHVH i z Kyrios ("Pan") oraz Theos ("Bóg") zamiast tetragramu. Tak właśnie ma manuskrypt Septuaginty nr 963 z początku II wieku n.e. (zawiera księgę Liczb i Pwt. Pr). Ów papirus nr 963 opublikowano w dziele: F.G. Kenyon, The Chester Beatty Papyri, 1937. Opisuje go m.in. D. Harris, w : Awake! to the Watchtower, Twickenham 1988, str. 60-61.
Inny papirus zawierający substytut zamiast tetragramu to LXX IEJ 12, z pierwszego wieku n.e. Papirus ten zastąpił tetragram w Nahuma 1:9 i Zach 4:8a słowem "Bóg" (Theos). Badania nad tym papirusem publikuje B. Lifschitz z Universytetu hebrajskiego w Jerozolimie w pracy: The Israel Exploration Journal, vol. 12, 1962, strona 204. Anglojęzyczna Biblia Świadków Jehowy pt. New World Translation of the Holy Scriptures with references (Brooklyn 1984) wspomina o tym papirusie na str. 1562-1564, przy okazji tego, że zawiera on tetragram w Jon 3:3 (jedynie). Patrz mój tekst: Czy Brooklyn sfałszował Nowy Testament? (punkt 2 w drugiej tabelce od góry).
Świadkowie Jehowy tendencyjnie przemilczają jednak, że papirus LXX IEJ 12 ma zamiast tetragramu substytut "Theos" w Nahuma 1:9 i Zach 4:8a.
