ROK 607 PRZED CHRYSTUSEM

Autor: Włodzimierz Bednarski, "W OBRONIE WIARY"

55. ROK 607 PRZED CHRYSTUSEM

CHRONOLOGIA

55.1. Dla ŚJ duże znaczenie ma rok 1914. Uważają oni, że był on szczególnie ważny dla historii ludzkości. Rok ten obliczyli oni stosując kuriozalną interpretację niektórych wersetów biblijnych (por. „Będziesz mógł żyć...” s. 140-141; „Wiedza, która prowadzi...” s. 97). Datą wyjściową do obliczenia 1914 r. jest według nich 607 r. przed Chr., który według ŚJ jest rokiem zburzenia Jerozolimy („Prowadzenie rozmów...” s. 71). Datę tę w przeszłości potwierdzały ŚJ wymiary piramidy Cheopsa („Dokonana Tajemnica” s. 68). [Do czasu wydania książki pt. „Prawda was wyswobodzi” (1943), ŚJ uczyli o 606 r. („Wspaniały finał...” s. 105-przypis)].

Kiedyś ŚJ uczyli, że zarówno Biblia jak i historia potwierdzały im rok 606, choć nie podawali żadnych dowodów historycznych („Rząd” s. 182; „Miliony ludzi...” s. 12). Dziś raczej polemizują z historią. Wszyscy historycy są jednak zgodni, że zburzenie Jerozolimy nastąpiło w 587 lub 586 r. przed Chr. Co więcej, roku 607, jako daty zburzenia Jerozolimy, nie da się pogodzić z faktami biblijnymi. Skąd więc wziął się u ŚJ 607 r.? Przyjmują oni od uczonych 539 r., jako rok zwycięstwa Cyrusa Persa nad Babilonem, oraz 537 r., jako rok powrotu Żydów z niewoli babilońskiej. Całe swe wyliczenie, które ma ich doprowadzić do 607 r. przedstawiają w Strażnicy Nr 5, 1969 (art. Księga ścisłych dat historycznych s. 3-4); por. Rok CIX [1988] Nr 9 s. 25 i Nr 11 s. 21; Nr 4, 1997 s. 29-31. Argumentują tam, że skoro Żydzi powrócili z niewoli babilońskiej w 537 r. przed Chr., a niewola babilońska oraz spustoszenie Jerozolimy według Biblii miały trwać 70 lat (Jr 25:11n., 29:10, 2Krn 36:20n., Dn 9:2), to jasno z tego wynika, że początkiem spustoszenia a jednocześnie początkiem niewoli i rokiem zburzenia Jerozolimy jest 607 r. przed Chr. Wyżej wymienione wersety mają według ŚJ dotyczyć okresu od zburzenia Jerozolimy (607 r. wg ŚJ) do powrotu Żydów z niewoli (537 r.). Aby podważyć takie rozumowanie wystarczy na podstawie Biblii wykazać, że wersety mówiące o 70 latach, a dotyczące niewoli babilońskiej, panowania Babilonu, spustoszenia Jerozolimy, nawiązują do wydarzeń zarówno sprzed zburzenia Jerozolimy, jak i po powrocie z niewoli i nie dotyczą tego samego okresu, lecz dwóch różnych okresów 70-letnich, potwierdzonych historycznymi i biblijnymi faktami (tj. od 605 do 537 r. oraz od 586 do 516 r.).

Co ciekawe ŚJ sami podają informację, która czyni bezsensownymi wszystkie ich wyliczenia:

„W Biblii nie podano bezpośrednio żadnego punktu, od którego później datowano by wszystkie wydarzenia. Nie oznacza to jednak, że nie było sposobu na poprawne umiejscowienie minionych zdarzeń w strumieniu czasu” („Wnikliwe poznawanie Pism” 2006 t. 1, s. 349).

Aby zorientować się w chronologii biblijnej tego okresu podaję chronologię według ŚJ (Strażnica Nr 16, 1968 s. 6; „Skorowidz do publikacji... 1986-2000” s. 91-92) i według Biblii Tysiąclecia („Tablica Chronologiczna”), okresy panowania królów względem roku zburzenia Jerozolimy oraz wersety mówiące o 70 latach.

PANOWANIE KRÓLÓW JUDZKICH PRZED ZBURZENIEM ŚWIĄTYNI

Jojakim (inne jego imiona: Joakim, Eliakim) - panował 11 lat (2Krl 23:36) - od 22-go do 11-go roku przed zburzeniem Jerozolimy.

Jojakin (Jechoniasz, Koniasz) - panował 3 miesiące (2Krl 24:8) - w 11-ym roku przed zburzeniem Jerozolimy.

Sedecjasz (Mattaniasz) - panował 11 lat (2Krl 24:18) - od 11-go roku przed zburzeniem Jerozolimy do czasu jej zburzenia.

Jerozolima została zburzona w 18-ym (Jr 32:1) lub 19-ym (2Krl 25:8) roku panowania króla babilońskiego Nabuchodonozora (różnica wynika z różnego sposobu liczenia objęcia władzy przez tego króla).

WERSETY MÓWIĄCE O 70 LATACH

2Krn 36:21: „Dokąd kraj nie wywiąże się ze swoich szabatów, będzie leżał odłogiem przez cały czas swego zniszczenia, to jest przez 70 lat”.

Jr 25:11n.: „Cały ten kraj zostanie spustoszony, opuszczony, a narody będą służyć królowi babilońskiemu przez 70 lat. A po upływie 70 lat ukarzę króla Babilonu i ten naród - wyrocznia Jahwe - ich grzechy i kraj babiloński; zamienię go w wieczne pustkowie”.

Jr 29:10: „To jednak mówi Jahwe. Gdy dla Babilonu upłynie 70 lat, nawiedzę was i wypełnię na was swoją pomyślną zapowiedź, by was znów przyprowadzić na to miejsce”.

Dn 9:2: „W roku pierwszym jego panowania, ja, Daniel dociekałem w Pismach liczby lat, które objawił Jahwe prorokowi Jeremiaszowi, aby dopełniło się spustoszenie Jerozolimy przez 70 lat”.

Za 1:12: „Czy długo jeszcze nie przebaczysz Jerozolimie i miastom Judy, na które gniewasz się już 70 lat”.

Za 7:5: „Powiedz ludowi całego kraju i kapłanowi: Jeśli przez 70 lat pościliście w żałobie w piątym i siódmym miesiącu”.

Świadków Jehowy	Według Biblii Tysiąclecia
625 - Nabuchodonozor królem Babilonu, trzeciego mocarstwa światowego.	605 - Nabuchodonozor (król babiloński); bitwa pod Karkemisz (Jr 46:2).
617 - Nabuchodonozor uprowadza do Babilonu pierwszych jeńców żydowskich.	605/604 - pierwsza wyprawa Nabuchodonozora na Palestynę (2Krl 24:1-7).
607 - Nabuchodonozor oblega i zdobywa Jeruzalem; świątynia zrównana z ziemią, Jeruzalem zburzone (w 5 miesiącu); wyludnione (w 7 miesiącu); początek 70 lat opustoszenia; początek siedmiu czasów pogan.	598/597 - (3 miesiące) Jojakin; pierwsze przesiedlenie do Babilonu (2Krl 24:10-16, Jr 52:28). 597/586 - Sedecjasz (Jr 52:1); prorok Ezechiel rozpoczyna działalność. 587/586 - Zdobycie Jerozolimy (Jr 52:12nn.); drugie przesiedlenie mieszkańców Judy (2Krl 25:1-21, Jr 52:29).
539 - Babilon dostaje się w ręce Medów i Persów; Medo-Persja staje się czwartym mocarstwem; panuje Dariusz.	582/581 - trzecie przesiedlenie (Jr 52:30).
538/537 - Cyrus wydaje (w pierwszym roku panowania) dekret w sprawie powrotu Żydów.	538 - Cyrus podbija Babilon i zezwala Izraelitom powrócić do ojczyzny (Ezd 1:1-3).
516 - Zorobabel kończy budowę drugiej świątyni.	536/515 - Odbudowa i poświęcenie świątyni jerozolimskiej (Ezd 6:14n.); prorocy Zachariasz i Aggeusz. 521/485 - Dariusz I (Ag 1:1).

70 LAT PANOWANIA BABILONU NAD NARODAMI (Jr 25:11n., 29:10)

1) ŚJ słowa Jeremiasza: „Cały ten kraj zostanie spustoszony, opuszczony, a narody będą służyć królowi babilońskiemu przez 70 lat” (Jr 25:11), rozumieją następująco: najpierw Juda zostanie spustoszona i dopiero od tego faktu należy liczyć 70 lat panowania Babilonu nad narodami.

Odpowiedź. Ten werset można zrozumieć inaczej. Jeremiasz chciał powiedzieć, że w przyszłości Juda zostanie spustoszona, a panowanie Babilonu nad narodami nie od tego faktu, lecz w ogóle i od czasu wypowiedzenia tego proroctwa (wypowiedziane w 1-ym roku Nabuchodonozora, a 4-ym Jojakima - Jr 25:1), będzie trwało 70 lat. Panowanie Babilonu nad narodami nie zaczęło się bowiem w roku zburzenia Jerozolimy (19-ty rok Nabuchodonozora), lecz właśnie w 1-ym roku panowania tego króla, gdyż w 2Krl 24:1-7 czytamy, że za czasów króla Jojakima (panował od 22-go do 11-go roku przed zburzeniem Jerozolimy) „król babiloński podbił wszystko, co należało do króla egipskiego, od Potoku Egipskiego aż do rzeki Eufratu”. Był to 4-ty rok Jojakima (Jr 46:2), więc około 19 lat przed zburzeniem Jerozolimy. ŚJ w swej chronologii potwierdzają to, że Nabuchodonozor objął władzę i stał się królem Babilonu (trzeciego mocarstwa światowego) na 19 lat przed zburzeniem Jerozolimy (625-607=19). Jednak według tej chronologii panowanie Babilonu nad narodami trwa od 625 do 539 r. (koniec panowania Babilonu), to jest 86 lat, a przecież prorok Jeremiasz mówi o 70 latach panowania nad narodami. Innym dowodem na to, że król babiloński panował nad narodami jeszcze przed zburzeniem Jerozolimy jest tekst Jr 28:11 (wypowiedź Chananiasza): „Tak samo skruszę jarzmo Nabuchodonozora w ciągu dwóch lat”. Chananiasz wypowiedział to proroctwo w 4-ym roku panowania Sedecjasza (w. 1), więc na 7 lat przed zburzeniem Jerozolimy. Obalającą hipotezę liczenia panowania Babilonu od zburzenia Jerozolimy jest powtórzenie przez proroka Jeremiasza proroctwa o 70 latach Babilonu około 8 lat po jego pierwotnym ogłoszeniu (Jr 29:10). Czytając od początku rozdział 29, dowiemy się, że prorok Jeremiasz pragnie pocieszyć wygnańców żydowskich, którzy zostali uprowadzeni do Babilonu wraz z królem Jechoniaszem (Jr 29:1n.) w 8-ym roku panowania Nabuchodonozora, czyli na 11 lat przed zburzeniem Jerozolimy. W tym to roku Jeremiasz pociesza wygnańców słowami Boga: „Gdy upłynie dla Babilonu 70 lat, nawiedzę was i spełnię na was swoją obietnicę, że sprowadzę was z powrotem na to miejsce” Jr 29:10. Sprawa jest jasna. Powtarzając proroctwo o 70 latach panowania Babilonu, Jeremiasz nie wiąże tego panowania ze zburzeniem Jerozolimy. Co więcej, ciekawe byłoby to pocieszenie dla wygnańców, aby mieli liczyć 70 lat od wydarzenia, które jeszcze nie nastąpiło i nie wiadomo, kiedy nastąpi. Jasne zaś stają się słowa Jeremiasza tylko w jednym przypadku: wygnańcy wiedzą o tym, że Babilon panuje już nad narodami, skoro tak podaje 2Krl 24:1-7.

70 LAT SPUSTOSZENIA, 70 LAT SZABATOWYCH (2Krn 36:21)

2) Gdy przeczytamy fragment poprzedzający wyżej wymieniony werset, zorientujemy się, że gniew Boga (w. 16) wzmógł się do tego stopnia, że sprowadził króla chaldejskiego (w. 17), który spalił świątynię, zburzył mury Jerozolimy (w. 19), a następnie uprowadził do niewoli resztę ludności, która pozostała tam aż do nastania królestwa perskiego (w. 20). Teraz następuje stwierdzenie: „tak wypełniło się słowo Pana wypowiedziane przez usta Jeremiasza tej treści: »Przez cały czas spustoszenia, dopóki kraj nie odpłaci swoich sabatów, będzie odpoczywał, aby dopełnić siedemdziesiąt lat«” (w. 21). Zauważmy, że to proroctwo Jeremiasza też mówi o 70 latach, podobnie jak w Jr 25:11n. i 29:10, ale treść jego jest inna. Tam była mowa o panowaniu Babilonu i powrocie Żydów z niewoli, gdy to panowanie się skończy; tu jest mowa o szabatach i spustoszeniu kraju. Jest to więc reinterpretacja tamtego proroctwa. Jednak ważniejszą sprawą jest dla nas, jakiego okresu czasu dotyczy proroctwo wymienione w 2Krn 36:21. Na pierwszy rzut oka wydaje się, że takie fakty jak spustoszenie kraju i odpoczynek ziemi zakończyły się, gdy Żydzi powrócili z niewoli (537 r.). Wtedy rzeczywiście ŚJ mieliby rację i zburzenie Jerozolimy należałoby datować na 607 r. Jednak byłoby to trudne do pogodzenia z faktami wymienionymi w poprzednim punkcie odnośnie panowania Babilonu. Przyjrzyjmy się jednak dalszemu tekstowi z 2Krn (rozdz. 36). Czytamy tam, że w 1-ym roku Cyrusa, ażeby się wypełniło słowo Jahwe, Bóg polecił Cyrusowi, aby „ogłosił ustnie, a także pisemnie” (w. 22). Właśnie! Jaki fakt jest związany z wypełnieniem się proroctwa Jeremiasza o 70 latach spustoszenia i szabatów ziemi. Otóż w wierszu 23 dowiadujemy się, że chodzi tu o odbudowę świątyni, która leży w Judzie i aby zrealizować ten cel nakazuje wrócić Żydom do swego kraju. Powrót Żydów jest tutaj środkiem do zrealizowania głównego celu - odbudowy świątyni. Głównym motywem edyktu Cyrusa, jest więc odbudowa świątyni („On nakazał mi, abym mu zbudował świątynię w Jeruzalemie”). Jeśli wszyscy historycy (a także ŚJ) zgadzają się, że świątynia została odbudowana w 516 r., to dodając 70 lat otrzymamy 586/587 r., jako datę zburzenia tej świątyni. Jak jednak powiązać sprawę odbudowy świątyni i szabatów ziemi z 70 latami spustoszenia i szabatów. ŚJ wydaje się, że 70 lat spustoszenia (także 70 lat spustoszenia Jerozolimy - Dn 9:2) skończyło się, gdy pierwsi wygnańcy żydowscy powrócili z niewoli w 537 r. Musimy też pamiętać o tym, że spustoszenie Judy i Jerozolimy nie dotyczyło tylko uprowadzenia reszty ludności, ale też zniszczenia świątyni, Jerozolimy i jej murów (por. 2Krl 25:8-10). Gdyby końcem spustoszenia Jerozolimy, jak chcą ŚJ, miałby być rok powrotu Żydów z niewoli (537 r.), to jakim sposobem około 100 lat po tym powrocie (Ne 2:1 - 20-ty rok króla Artakserksesa - panował 465-424) Jerozolima jest nadal spustoszona (Ne 2:17). Widać, że spustoszenie Jerozolimy nie musi oznaczać okresu między wygnaniem, a powrotem Żydów z niewoli. Jeśli więc edykt Cyrusa wskazuje na odbudowę świątyni, to trzeba uważać, że ten fakt jest symbolem zakończenia spustoszenia (możliwe jest też liczenie spustoszenia Jerozolimy od uprowadzenia z tego miasta pierwszej grupy wygnańców przez Nabuchodonozora w 3-im roku Jojakima [Dn 1:1nn.] czyli na 19 lat przed zburzeniem Jerozolimy do powrotu pierwszych wygnańców w 537 r., co pokrywałoby się z okresem panowania Babilonu). W proroctwie Jeremiasza (2Krn 36:21) jest też mowa o szabatach ziemi. Żydzi co 7 rok mieli dać odpocząć ziemi i jej nie obsiewać (Kpł 25:4). W Kpł 25:14-46 Bóg zapowiada karę na Żydów za nieprzestrzeganie Jego praw (w. 15). Jest tam też mowa o tym, że Bóg uczyni za karę niebo jak z żelaza, a ziemię jak ze spiżu (w. 19), ziemia nie wyda plonu, a drzewo owocu (w. 20), o gniewie (w. 28), o obróceniu miast w ruiny i spustoszeniu świątyń (w. 31), o ziemi, która będzie miała spłacone sabaty, gdy Żydzi będą w ziemi wrogów (w. 34, 35, 43). Niewola babilońska jest więc wypełnieniem kary zapowiedzianej w Kpł 26:14-46. Część Żydów powróciła z niewoli w 537 r. (inni przebywali jeszcze w ziemi wrogów - por. Ezd 7:1, gdzie jest mowa o następnych Żydach powracających do ojczyzny za czasów Artakserksesa 465-424). Okres szabatów ziemi i nieurodzaju nie zakończył się jednak w 537 r., w roku powrotu pierwszych wygnańców. W Ag 1:9nn. czytamy: „Z powodu mego domu, który leży w gruzach, podczas gdy każdy z was gorliwie krząta się koło własnego domu. Dlatego niebo zatrzymało swoją rosę nad wami, a ziemia zatrzymała swoje plony” (por. wyżej Kpł 25:19n.). Aggeusz wypowiada te słowa w 2-im roku Dariusza (panował 521-485), więc w 520 r. czyli około 17 lat po powrocie pierwszych Żydów, a około 4 lata przed odbudową świątyni. Zauważmy, że znów jest mowa o odbudowie świątyni.

70 LAT GNIEWU (Za 1:12)

3) Istnieje w Biblii tekst, który jednoznacznie określa, że okres między odbudową świątyni a jej zburzeniem trwał 70 lat (wg chronologii ŚJ okres ten wynosi około 91 lat (607-516=91). Otóż w Za 1:12 czytamy: „Czy długo jeszcze nie przebaczysz Jerozolimie i miastom Judy, na które gniewasz się już 70 lat”. Słowa te zostały wypowiedziane w 2-im roku Dariusza, czyli około 520 r. (zob. wyżej). Kilka wersetów dalej czytamy, że odpowiedzią na to błaganie o koniec 70-cio letniego gniewu jest gotowość powrotu Boga do świątyni, która ma być niebawem odbudowana. Związek zakończenia proroctwa o 70 latach z wybudowaniem świątyni jest więc oczywisty. Jeśli cofniemy się od roku odbudowy świątyni o 70 lat otrzymamy czas początku tego gniewu, to jest 586 r. i rzeczywiście w tym roku została zburzona świątynia i cała Jerozolima, a Żydzi byli deportowani do niewoli. Zauważmy, że o gniewie była mowa przy okazji proroctwa związanego z szabatami ziemi (Kpł 25:28 - zob. wyżej) oraz tuż przed wydarzeniami związanymi ze zburzeniem świątyni i tekstem o 70 latach spustoszenia i szabatów, oraz edyktem Cyrusa (2Krn 36:16 i następne).

70 LAT POSTU (Za 7:5)

4) Tekst Za 7:5 jest jeszcze jednym tekstem, który pozwala nam określić, że między odbudową świątyni a jej zburzeniem minęło 70 lat. Otóż w 4-ym roku Dariusza (panował 521-485) czyli około 518 r. (Za 7:1) prorok Zachariasz ma się zapytać kapłanów, czy w piątym miesiącu ma jeszcze obchodzić pokutę z płaczem i postem. Oczywiście chodzi tu o pokutę związaną ze zburzeniem świątyni, która została zburzona w 5-ym miesiącu (2Krl 25:8). Jeśli prorok Zachariasz pyta, czy ma jeszcze tę pokutę obchodzić (Za 7:1), to oznacza, że w 518 r. ta pokuta jest jeszcze obchodzona (ŚJ uczą, że chodzi tu o pokutę, która trwała przez 70 lat do 537 r. - Aid to Bible Understanding s. 339). Kilka wersetów dalej (w. 5) dowiadujemy się, że ta pokuta trwała 70 lat. Biorąc pod uwagę, że ta liczba jest zaokrąglona, znów dochodzimy do 586/587 r., jako roku zburzenia świątyni.

PODSUMOWANIE ARGUMENTACJI BIBLIJNEJ

Na podstawie pkt. 1 możemy wysunąć wniosek: panowanie Babilonu nad narodami, które miało trwać 70 lat (Jr 25:11n., 29:10), jest zgodne z obowiązującą na całym świecie chronologią. Zaczęło się ono 19 lat przed zburzeniem Jerozolimy, kiedy to Nabuchodonozor pokonał pod Karkemisz (605 r.) Egipt i zapanował nad narodami (2Krl 24:1-7 - zauważmy, że na terytorium wymienionym w wierszu 7 leżą narody wymienione przez Jeremiasza w tekście o kielichu gniewu Bożego w Jr 25:15-29). Przypomnijmy, że według chronologii ŚJ początek panowania Babilonu też przypada na 19 lat przed zburzeniem Jerozolimy. Żydzi mieli powrócić do ojczyzny po 70 latach tego panowania (Jr 29:10) i rzeczywiście powrócili oni w 537 r. (2 lata wcześniej upadł Babilon). Od 605 do 539 mamy 66 lat, a do powrotu Żydów (605-537) 68 lat, co w przybliżeniu odpowiada liczbie 70 lat wymienionej przez Jeremiasza. ŚJ przesuwając datę zburzenia Jerozolimy popadają w konflikt z danymi biblijnymi. Według ich chronologii panowanie Babilonu trwało 86 lat (625-539). Na podstawie punktów 2-4 można stwierdzić, że okres od zburzenia do odbudowy świątyni trwał około 70 lat, to jest od 586 do 516 r. ŚJ też zgadzają się z tym, że świątynia została odbudowana w 516 r. (patrz ich chronologia), przyjmują także początek panowania króla Dariusza na 522 r. („Wnikliwe poznawanie Pism” t. 1, s. 440) jednak przesunięcie roku zburzenia świątyni na 607 r. spowodowało, że tym razem z drugiej strony, rok ten nie jest właściwy. Licząc od 516 r. do tyłu nigdy nie otrzymamy 70 lat gniewu (pkt 3), 70 lat postu (pkt 4), 70 lat spustoszenia i szabatów ziemi (pkt 2), to jest faktów, które ściśle są związane z jednej strony ze zburzeniem świątyni a z drugiej z jej odbudową. ŚJ aby bronić swego, stwierdzają, że nie można liczyć panowania Babilonu od 605 r. (1-go roku Nabuchodonozora) gdyż 70 lat by minęło wtedy w 535 r. (Strażnica Nr 4, 1997 s. 31). Jak widać, uważają oni, że liczba 70 lat nie może być podana w przybliżeniu. Jednak nie zauważają błędu w swych wyliczeniach. Jeśli według nich proroctwa o 70 latach zaczynają się w 607 r., to owszem spustoszenie Jerozolimy (Dn 9:2) liczone do powrotu pierwszych wygnańców w 537 r. da nam 70 lat. Jednak panowanie Babilonu liczone od 607 do 539 r. (w tym roku upadł Babilon, co sami potwierdzają w swej chronologii) da nam „zaledwie” 68 lat, a przecież prorok Jeremiasz mówił o 70 latach (Jr 25:11n., 29:10). Gdyby świątynia była zburzona w 607 r. (a nie w 587), to słowa z Ag 2:1-4 mówiące, że w 519 lub 520 r. (Ag 1:1, 2:10) żyły jeszcze osoby, które widziały świątynię przed zburzeniem „w dawnej chwale”, by wskazywały, że niektórzy Izraelici musieli żyć grubo ponad 87 lat, co by było dziwne wobec słów z Ps 90:10. Jest też inna niekonsekwencja ŚJ. Otóż jeśli chodzi o Tyr, to Iz 23:15 też mówi o 70 latach, ale ŚJ w tym przypadku mówią o „symbolicznym” okresie, a nie literalnym, jak w przypadku Jerozolimy („Proroctwo Izajasza...” t. 1, s. 253).

ŚWIADECTWA HISTORYCZNE

55.2. Świadectw tych jest dużo. Ograniczę się jednak do wypowiedzi J. Flawiusza (ur. 37), aby wykazać jak tendencyjni są w swych wypowiedziach ŚJ. Powołują się oni na tego żydowskiego historyka cytując takie fragmenty jego dzieł, które „odpowiadają” ich wyliczeniom (tzn. „Dawne Dzieje Izraela” 10:9,7 i „Przeciw Apionowi” 1:19 - por. Strażnica Nr 4, 1997 s. 31, która je cytuje). Wystarczy jednak przeczytać kilka stron dalej tekst „Przeciw Apionowi” 1:20-21, aby przekonać się, że Flawiusz potwierdza fakt, powołując się na Beresosa, że Cyrus pokonał Babilon po około 46-47 latach od zburzenia świątyni (wystarczy zsumować lata królów babilońskich we fragmencie 1:20,145-150). Dalej Flawiusz pisze o wyżej wymienionym fragmencie dotyczącym długości panowania królów babilońskich: „Relacja ta odpowiada prawdzie i pozostaje w zgodności z naszymi księgami. Napisano w nich bowiem, że Nabuchodonozor w osiemnastym roku swego panowania zniszczył nasz Przybytek, który przez pięćdziesiąt lat przestał istnieć” 1:21,154. Chodzi tu oczywiście o okres między zburzeniem świątyni a położeniem fundamentów pod nią, w drugim roku po przybyciu wygnańców (Ezd 3:8-10), to jest w 535 r. Zauważmy, że 50 lat wstecz daje nam w przybliżeniu 586, a nie 607 r., jako rok zburzenia świątyni. Dalej Flawiusz przedstawia fakty z kroniki fenickiej i wymienia długości panowania królów i sędziów fenickich. Według tych wyliczeń między 7-ym rokiem Nabuchodonozora a dojściem do władzy Cyrusa są 54 lata (por. 1:21,156-160). Jakkolwiek wyliczenia Flawiusza w tym fragmencie nie są dobrze uzgodnione z jego wcześniejszymi 50 latami nieistnienia przybytku (zob. wyżej) - występuje różnica kilku lat, to fragment ten też potwierdza fakt, że pomiędzy zburzeniem świątyni przez Nabuchodonozora w 19-ym roku jego panowania a 1-ym rokiem Cyrusa przybliżony okres 50 lat uzyskamy tylko wtedy, gdy przyjmiemy 586 r. za rok zburzenia świątyni.

Inne świadectwa historyczne (Kanon Ptolemeusza, Stela Nabonida, VAT 4956, Tabliczki handlowe) patrz Strażnica Nr 4, 1997 s. 29-30, która próbuje je zdyskredytować, przeciwstawiając swej interpretacji Biblii. Ponieważ ŚJ przesunęli zburzenie Jerozolimy o 20 lat na 607 r. przed Chr., musieli też poprzesuwać inne wydarzenia historyczne. Przykładowo zburzenie Niniwy nastąpiło według ŚJ w 632 r. przed Chr. (Strażnica Rok CIX [1988] Nr 10 s. 23), choć źródła historyczne mówią o 612 r. przed Chr. (patrz np. „Tablica Chronologiczna” w BT oraz każda encyklopedia hasło ‘Niniwa’).

W kwestii tabliczek handlowych ŚJ potrafili przyznać nam rację, choć oczywiście próbują rozprawiać się z historią i negować ją:

„Istnieją tabliczki handlowe pochodzące ze wszystkich lat, które tradycyjnie uznaje się za lata panowania królów nowobabilońskich. Kiedy zsumuje się te lata i liczy je od Nabonida, ostatniego króla, dochodzi się do roku 587 p.n.e. jako daty zagłady Jerozolimy” (Strażnica 01.11 2011 s. 24).

Okazuje się też, że ŚJ potrafią w jednym omawianym fragmencie raz przyjmować literalne 70 lat, a za drugim razem już symboliczny okres „siedmiu czasów”:

„Kiedy odzyskał rozum, uznał Boga, który go uzdrowił, ale nie zezwolił na powrót ludu Bożego do ojczyzny. Jehowa zapowiedział poprzednio, że Jeruzalem i ziemia judzka będą leżały opuszczone przez 70 lat. A zatem deptanie Jeruzalem przez narody pogańskie trwało dalej. Nie ustało nawet po odbudowaniu miasta przez Żydów, którzy powrócili z wygnania w roku 537 p.n.e. Dlaczego? Ponieważ pozostawali oni tam pod obcym panowaniem, a na tronie w Jeruzalem nie zasiadł jako niezależny władca żaden potomek z królewskiej linii Dawida. Okazuje się więc, że w odniesieniu do Jehowy Boga »siedem czasów« to okres symboliczny, dłuższy niż siedem lat liczonych od roku 607 p.n.e. (Dan. 4:13, 20, 22, 29, Biblia poznańska [4:16, 23, 25, 32, Bg])” (Strażnica Rok CV [1984] Nr 6 s. 17-18).

A gdybyśmy odwrotnie ustawili tę literalność i symbolikę tych liczb, to czy ŚJ byliby zadowoleni?

Aby znaleźć potwierdzenie dla roku 607 p.n.e. ŚJ w swojej broszurze pt. „Pomoc do studium Słowa Bożego” (2014 s. 14-16) przedstawili pewien diagram. Zaczyna się on rokiem 997 p.n.e. (rozpoczęcie rządów króla Rechoboama po śmierci Salomona), a kończy się rokiem 607 p.n.e. (zdetronizowanie Sedekiasza). Jednak gdy zsumujemy rządy wymienianych w tym diagramie poszczególnych królów i odejmiemy ten okres, to znaczy 393 lata i pół roku, od roku 997 p.n.e., to nie otrzymamy liczby 607, ale 603,5, to znaczy rok 604 p.n.e. Widać z tego, że nawet to chronologiczne zestawienie królów, które miało potwierdzać ŚJ rok 607 p.n.e., jest opatrzone błędem i przeczy ich wykładni.

ŚJ jednak do ich wyliczeń potrzebne jest 390 lat (a nie 393,5 roku), gdyż oni nauczają obecnie, że 390 dni (lat) z tekstu Ez 4:5, 9 to tyleż lat, liczone od roku 997 p.n.e. do roku 607 przed Chr. (Strażnica Nr 1, 1989 s. 12). Tak ŚJ nauczają od roku 1943, gdy rok 606 zamienili na rok 607.

O roku 607 w nauce ŚJ patrz też „Kwestia Czasów Pogan. Krytyczna analiza chronologii Świadków Jehowy” C. O. Jonsson.

Autor: Cezary Podolski

Więcej na ten temat patrz artykuły i książka:

książka: Jak w Towarzystwie Strażnica ‘rodziła się’ koncepcja niewidzialnego przyjścia Chrystusa i nauka o roku 1914? (2020);

Czy N. Barbour początkowo uczył, że rok 1878, a nie 1914, wyznaczał koniec „czasów pogan”?

Hipolit Oleszyński – czołowy polski zwolennik C. T. Russella i pierwszy odrzucający Towarzystwo Strażnica oraz niektóre nauki pastora (cz. 1-4);

Kiedy Towarzystwo Strażnica naprawdę wprowadziło rok 607 przed Chr.? (cz. 1-2);

„Czasy pogan”, czyli „czasy wyznaczone narodom” – czy skończyły się w roku 1934? (cz. 1-2);

Koniec „czasów pogan” i „koniec świata” – co wyznaczały i oznaczają dla Świadków Jehowy?

Czasy Pogan – czy zmieniane przez Towarzystwo Strażnica?;

Rok 606 czy 607 przed Chr. i inne daty alternatywne (www.piotrandryszczak.pl)